Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
21.7°C26.3°C
2 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.6°C24.9°C
3 BF 38%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
19.4°C24.3°C
2 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.4°C21.6°C
2 BF 64%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
21.9°C23.5°C
0 BF 37%
Δημήτρης Στεργίου / Αυτοκαταστροφική μεγαλοφυΐα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Δημήτρης Στεργίου / Αυτοκαταστροφική μεγαλοφυΐα

Δημήτρης Στεργίου

Στο νέο του μυθιστόρημα με τον τίτλο «Μπέμπης», ο Θωμάς Κοροβίνης καταπιάνεται με τη ζωή τής μουσικής ιδιοφυΐας που ονομάζεται Δημήτρης Στεργίου, γνωστού και ως «Μπέμπη». Ο Κοροβίνης ακολουθεί βήμα-βήμα τον ήρωά του -τον οποίο φαίνεται να γνωρίζει σε βάθος, αλλά και να αγαπά βαθιά- από τα πρώτα χρόνια της νιότης του και της επαφής του με τη μουσική και το μπουζούκι, την επικράτηση και τον θρίαμβό του στα λαϊκά πάλκα του Πειραιά, της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης αλλά και της Αμερικής, μέχρι την πάλη, την καταστροφική εξάρτησή του από το αλκοόλ και τον πρόωρο θάνατό του σε ηλικία μόλις 45 χρόνων, έπειτα από αλλεπάλληλες αποτυχημένες προσπάθειες απεξάρτησης.

Με αφορμή τη μυθιστορηματική βιογραφία τού ήρωά του, καταφέρνει να ξεδιπλώσει, να εξιστορήσει και να φωτίσει την ανθρωπογεωγραφία μιας ολόκληρης εποχής η οποία έχει οριστικά χαθεί, να αναδείξει την ταξικότητα μιας κοινωνίας που αποτελείται από ανθρώπους της προσφυγιάς, της βιοπάλης και του περιθωρίου. Να αγαπήσει αυτούς τους ανθρώπους, να τους ευλογήσει με το πάθος και τη δαιμονική περιγραφική του δεινότητα. Μας κάνει κοινωνούς-θαμώνες, να θαυμάζουμε τη δεξιοτεχνία τού «σχοινοβάτη» βιρτουόζου τού μπουζουκιού. «Δούλευα, διάβολος είμαι, διαβολικά έκανα, πάθαιναν την πλάκα τους οι πελάτες, έστηνα το μπουζούκι μπροστά, σε απόσταση από το κορμί μου, σαν λαουτιέρης, και τους έκανα γυμναστικές επιδείξεις, ζογκλερίστικες, δικής μου εμπνεύσεως, έκτοτε το καθιέρωσα αυτό το στιλ του τζαμπάζη, ξαφνικά, ανάμεσα στα λαϊκά, πατούσα τρίτη, και έχωνα ένα κομμάτι του Μότσαρτ ή ένα προκλασικό του Αλμπινόνι, για ένα-δυο λεπτά, μπορεί μια φράση μελωδική από τον Τσακ Μπέρι…».

Τζαμπάζης, με άλλα λόγια ακροβάτης, σχοινοβάτης. Όχι μόνο επειδή ήταν βαθύς γνώστης τόσο της ανατολίτικης όσο και της δυτικής μουσικής και μπορούσε θαυμάσια να τις συνδυάζει, αλλά και σχοινοβάτης ανάμεσα στην αγάπη για τη ζωή και σε μια ανεξέλεγκτη αυτοκαταστροφική μανία που δεν τον άφηνε να απολαύσει όσα κατακτούσε. «Ώρες-ώρες βγαίνει από τα σπλάχνα μου ένα σαρκοβόρο αγρίμι που πάει να με κατασπαράξει». Μια ολοκληρωτική μάχη με τον εαυτό του ήταν η πορεία του. Μ’ αυτό το αγρίμι, που ήταν ένα με τη φύση του και καραδοκούσε ανά πάσα στιγμή να τα τινάξει όλα στον αέρα.

Στα σκοτάδια του εαυτού του

Ο Κοροβίνης επιλέγει την πρωτοπρόσωπη παραληρηματική αφήγηση -όπως έχει κάνει κι άλλες φορές στο παρελθόν-, με τη διαφορά ότι εδώ υπάρχει απεύθυνση: ο αφηγητής απευθύνεται σε έναν υποτιθέμενο επιστήθιο φίλο, σε έναν συνομιλητή που μπορεί να είναι ο καθένας από μας. Ίσως, πάλι, απευθύνεται σε μια φωνή της συνείδησης ή σε έναν δεύτερο εαυτό. Ακουμπά την ύπαρξή του πάνω σ’ αυτά τα ευήκοα ώτα θέτοντας ερωτήματα στα οποία προσπαθεί ο ίδιος να δώσει τις απαντήσεις. Καταδύεται, με άλλα λόγια, στα σκοτάδια του εαυτού του, αυτοαναλύεται, προσπαθεί να καταλάβει τηρώντας συγχρόνως την απαραίτητη απόσταση του υποτιθέμενου φανταστικού διαλόγου με τον Άλλον.

Παθιασμένος γνώστης της λαϊκής μουσικής ο Κοροβίνης, σε όλη την έκταση του κειμένου παρεμβάλλει στίχους, μέρη ή και ολόκληρα τραγούδια, τα οποία συνδέονται με κάποιον τρόπο με την αφήγηση, όπως και απόψεις για εμβληματικές φυσιογνωμίες του τραγουδιού, οι οποίες παρελαύνουν από τις σελίδες του μία-μία και ζωντανεύουν καθώς αποδίδεται με δυο-τρία λόγια κάποιο κύριο χαρακτηριστικό τους.

Μάρκος, ο Ηράκλειτος του τραγουδιού

Ενδεικτικά, για τον Μάρκο Βαμβακάρη: «Αυτό το φιλοσόφησε ο Μάρκος, το μέγα ζήτημα ο μέγας Μάρκος, ο Ηράκλειτος του τραγουδιού μας να τον πω». Για τον Τάσο Χαλκιά: «Εκτός αν ονειρεύεσαι ότι θα ξαναπεράσει ο Τάσος Χαλκιάς να κάνει Δευτέρα Παρουσία με το κλαρίνο του». Για τον Απόστολο Καλδάρα: «Βυζαντινός συνθέτης, μεγάλος, τον παραδέχομαι, ξέρει όλους τους μουσικούς δρόμους απέξω κι ανακατωτά». Απολαυστικές ατάκες, κρίσεις που φωτίζουν χαρακτήρες σκιαγραφώντας μια ολόκληρη εποχή.

Με την ίδια ενάργεια περιγράφεται και ο έρωτας του Στεργίου με την Μπέμπα Μπλανς, γιατί αυτό «δεν ήταν έρωτας, ήταν χαλασμός, κατακλυσμός». Όσο όμως κι αν ο «Μπέμπης» ήταν «αφοσιωμένος στην εφεύρεση αυτοσχεδιασμών», τόσο στην τέχνη του όσο και στην ίδια τη ζωή, το βαθύτερο, ανεξερεύνητο, ανεπούλωτο τραύμα -ίσως είχε να κάνει μ’ αυτό η πρόωρη ορφάνια από τον πατέρα του-, μια πληγή στον πυρήνα της ύπαρξής του τον οδηγεί στον χαμό.

Αλλά εκεί που κερδίζεται το στοίχημα για τον Κοροβίνη και, κυριολεκτικώς, απογειώνεται η αφήγηση είναι στη χρήση της γλώσσας. Χρησιμοποιώντας ιδιωματισμούς και εκφράσεις αλλοτινές, δημιουργεί μια «προφορικότητα» που αντανακλά και περικλείει όλον τον καημό του ήρωα και της εποχής του, από τα προκατοχικά χρόνια μέχρι τα μέσα της δικτατορίας, οπότε και πέθανε.

Ενας βιρτουόζος της γραφής, γράφοντας για έναν βιρτουόζο της μουσικής, ανασυνθέτει αριστουργηματικά την ιστορία του λαϊκού μας τραγουδιού και των πρωταγωνιστών του.

Info
Θωμάς Κοροβίνης, «Μπέμπης»
Εκδόσεις Άγρα
Σελίδες: 192
Τιμή: 16,50 ευρώ

132790020a.jpg

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL