Γιάννης Ψυχοπαίδης / Δίνοντας εικόνες στην ποίηση του Πατρίκιου

Γιάννης Ψυχοπαίδης / Δίνοντας εικόνες στην ποίηση του Πατρίκιου

Ο Τίτος Πατρίκιος για μένα είναι μια σπουδαία μορφή στοχαστικού αγωνιστή της τέχνης και της ζωής. Μέσα από τους στίχους του μαντεύεις τα τραύματα και το μεγαλείο της ανθρώπινης Ιστορίας» λέει ο Γιάννης Ψυχοπαίδης.

Ο γνωστός ζωγράφος αυτή τη φορά χρωματίζει τον στοχασμό του Τ. Πατρίκιου. Η εικαστική συνομιλία του με την ποιητική συλλογή «Λυσιμελής πόθος» άπλωσε στην παλέτα του τα έργα της έκθεσης «Έρως-Πόλεμος» που φιλοξενεί το Σπίτι της Κύπρου μέχρι τις 17 Ιουνίου. Παιδιά της πανδημίας, τα 24 έργα πάνω στην ποίηση του Τ. Πατρίκιου συγκατοικούν με μια σειρά 34 ζωγραφικών πορτρέτων Ελλήνων και ξένων ποιητών.

«Είναι κατά κάποιον τρόπο ένα δίπτυχο όπου ο κεντρικός άξονας είναι εικόνες από την ποίηση του Τίτου και η περίμετρος είναι μια μεγάλη φρίζα με τα πορτρέτα των ποιητών, Ελλήνων και ξένων, που μας σημάδεψαν τους δύο τελευταίους αιώνες» εξηγεί ο ζωγράφος.

Είναι από τους ελάχιστους ζωγράφους που έχει σκύψει και εξακολουθεί να ανασκάπτει την ποίηση σε τέτοια έκταση. «Η σχέση με την ποίηση με συνοδεύει όχι πια σαν πάρεργο, αλλά σαν μια σταθερή πορεία ζωής» ομολογεί ο Γ. Ψυχοπαίδης. Με κάθε αφορμή ή και χωρίς αυτή, ο χρωστήρας του πλησιάζει τους ποιητές και αποδίδει με χρώματα και φωτοσκιάσεις πορτρέτα, στίχους και σκέψεις ποιητικές.

Λίγο πριν ξεσπάσει η πανδημία παρουσίασε τα «Ποιητικά» του, αυτή την αναδρομική έκθεση που φιλοξένησε το  Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», με μια σειρά πορτρέτων που ξεκινούσε από την «Οδύσσεια» και τον Παρμενίδη, περνούσε στον Μπάιρον, τον Παλαμά, τον Σεφέρη, τον Ελύτη, τη Δημουλά, τον Εμπειρίκο, φυσικά τον Καβάφη, τον Καρυωτάκη, τον Σαχτούρη, τον Λόρκα και πολλούς νεότερους.

«Αυτή η σειρά δεν ήταν ιεραρχικά δομημένη και μάλιστα είχα πει τότε ότι υπάρχουν βασικές εκκρεμότητες οι οποίες ζητούν να βγουν στην επιφάνεια, όπως η σχέση μου με την ποίηση του Τίτου Πατρίκιου, η οποία τότε δεν είχε κατορθώσει να ολοκληρωθεί».

Η πανδημία στην περίπτωση του ζωγράφου έδρασε καταλυτικά. «Στην περίοδο του εγκλεισμού είχα την ευκαιρία να περάσω μια πολύ δημιουργική φάση και ανάμεσα στη σειρά των πορτρέτων των αγωνιστών του 1821 που παρουσιάστηκαν στο Μουσείο Μπενάκη, ολοκληρώθηκε ο κύκλος “Έρως-Πόλεμος”, η εικαστική συνομιλία μου με τον “Λυσιμελή πόθο” του Τ. Πατρίκιου».

Ο Γ. Ψυχοπαίδης δεν διαβάζει απλώς τους ποιητές. Στο συγκεκριμένο έργο του Τ. Πατρίκιου ανασκάπτει τους στίχους και ακονίζει τα δικά του εικαστικά και πνευματικά εργαλεία. «Στη συλλογή αυτή ξεχωρίζει ο έρωτας έτσι όπως γεννιέται μέσα σε ένα πεδίο υπαρξιακής και κοινωνικής αναταραχής» λέει και η ματιά του διαπερνάει τα αλλεπάλληλα στρώματα της ποιητικής γραφής. «Μέσα σε συνθήκες που συνυπάρχουν η ήττα και ο θρίαμβος, η ανασφάλεια και η αγωνία με την υπέρβαση, η δύναμη και το σφρίγος με την αίσθηση της μελαγχολίας και της παραίτησης.  Όλη η σύγχρονη Ιστορία περνάει μέσα σ’ αυτούς τους στίχους» εξηγεί.

Ο ίδιος στη σχέση του με το συγκεκριμένο ποιητικό έργο διαβάζει την πορεία μιας ολόκληρης γενιάς και ανιχνεύει το αποτύπωμά της. «Ο τρόπος με τον οποίο ο Τ. Πατρίκιος γράφει αυτή την ποίηση και στοχάζεται πάνω στην Ιστορία και την ανθρώπινη συνθήκη είναι αυτός που σημάδεψε τη γενιά μου και γέννησε την ανάγκη η ζωγραφική να συναντήσει την ποίηση σε μονοπάτια κοινά. Ο Τίτος, πάντα νέος και πάντα δημιουργικός, τόσο στη ζωή όσο και στην ποίηση, συνεχίζει να μας οδηγεί με τον δικό του τρόπο να αναζητούμε νέες αναγνώσεις του εαυτού και του τόπου γύρω μας».

Η έκθεση «Έρως-Πόλεμος» συνοδεύεται από την ομώνυμη έκδοση (εκδόσεις Πατάκης), η οποία, εκτός από τα έργα που εκτίθενται, περιέχει επιλεγμένα ποιήματα του Τ. Πατρίκιου από τον «Λυσιμελή πόθο» και τρία κείμενα του Γ. Ψυχοπαίδη σχετικά με τον Πατρίκιο και τη σχέση της ζωγραφικής με την ποίηση.