Live τώρα    
14°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
12.3°C14.8°C
3 BF 65%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
8.8°C13.2°C
0 BF 69%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
14 °C
13.8°C16.0°C
4 BF 61%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Αυξημένες νεφώσεις
15 °C
13.8°C15.2°C
3 BF 72%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
3 °C
2.9°C2.9°C
0 BF 87%
Κομισιόν / Εξαίρεση-κερκόπορτα για ενέργεια και άμυνα στον διάλογο με Άγκυρα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Κομισιόν / Εξαίρεση-κερκόπορτα για ενέργεια και άμυνα στον διάλογο με Άγκυρα

1352547200.jpg
ΑΝΑΛΥΣΗ

Πριν από λίγες εβδομάδες δημοσιοποιήθηκε η «περίεργη» είδηση ότι το Netflix, έπειτα από απαίτηση της Τουρκίας, θα προβάλλει μέσω της πλατφόρμας του τη σειρά «Famagusta» (Αμμόχωστος) μόνο στην Ελλάδα και σε καμιά άλλη χώρα της υδρογείου. Και το μεν Netflix σωστά έλαβε υπόψη του ότι η αγορά των 80 εκατομμυρίων κατοίκων της Τουρκίας και των πολλών άλλων δεκάδων εκατομμυρίων τουρκόφωνων πέραν της γειτονικής χώρας είναι τεράστια μπροστά στην αντίστοιχη ελληνική, έκανε τον υπολογισμό των μελλοντικών πωλήσεών του και έπραξε αναλόγως. Βεβαίως, πριν από μερικές δεκαετίες η Τουρκία είχε «φάει πόρτα» όταν απαίτησε από μεγάλη εταιρεία παραγωγής του Χόλιγουντ να αποσύρει την ταινία «Το εξπρές του μεσονυκτίου», που παρουσίαζε την πραγματική εικόνα της Δικαιοσύνης και των φυλακών στην Τουρκία μέσα από την περιπέτεια ενός Αμερικανού πολίτη. Αλλά τότε ήταν άλλοι καιροί και για την Τουρκία και για την Ελλάδα…

Η μεγάλη ανατροπή

Ομως, όπως όλα δείχνουν, δεν είναι μόνο το Netflix που υπολογίζει τόσο πολύ την Τουρκία. Το βάρος της γειτονικής μας χώρας στη διεθνή σκακιέρα φαίνεται πως έχει επηρεάσει και τα μυαλά πολλών (της πλειονότητας μάλλον…) «φίλων και συμμάχων» στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις Βρυξέλλες. Διότι οι εξελίξεις και οι πληροφορίες που φτάνουν από εκεί είναι κάτι από παραπάνω από ανησυχητικές και προοιωνίζονται εξελίξεις πολύ αρνητικές για την Ελλάδα, και μάλιστα σε ένα μέτωπο που μέχρι τώρα θεωρείται προνομιακό για την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της Κύπρου.

Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η προηγούμενη αλλά και νυν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έπειτα από διαβουλεύσεις με τους βασικούς παίκτες της Ε.Ε. δημιούργησε ένα νέο χαρτοφυλάκιο για θέση επιτρόπου, αυτό της Μεσογείου, «προκειμένου να δοθεί έμφαση στην περιοχή όχι μόνο από γεωστρατηγικής άποψης αλλά και από την πλευρά των επενδύσεων, ιδιαίτερα στην ενέργεια» σύμφωνα με όσα δηλώθηκαν επισήμως.

Στην αρχή Ελλάδα και Κύπρος χαιρέτησαν τη δημιουργία του νέου επιτροπάτου (πανευρωπαϊκού υπουργείου δηλαδή) και θεωρούνταν πως τη θέση θα καταλάβει η Κύπρος (μάλιστα, ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης είχε κάνει και σχετικές δηλώσεις). Τελικά η θέση δόθηκε στην Κροατία και στην κυρία Ντουμπράβκα Σούικα, διότι άλλα είχε στο μυαλό της η Φον ντερ Λάιεν και άλλα κατάλαβαν Έλληνες και Κύπριοι. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, κοινοτικοί αξιωματούχοι υποστήριξαν πως «είναι προς το συμφέρον της Ε.Ε. να διατηρεί ανοιχτό το παράθυρο για πιθανές συνεργασίες με την Τουρκία χωρίς να περνάμε μέσα από την πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Γιατί έτσι πάντα θα “κολλάνε”» και διευκρίνισαν ότι μέσω του χαρτοφυλακίου της Μεσογείου η Ε.Ε. θα μπορούσε να συνάψει επιχειρησιακές συνεργασίες με χώρες όπως η Τουρκία παρακάμπτοντας έτσι τις ενταξιακές της διαπραγματεύσεις, οι οποίες έχουν «κολλήσει» εδώ και δεκαετίες.

Το αντικείμενο του επιτρόπου Μεσογείου και η νέα στάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έναντι της Τουρκίας αναμένεται να επιβεβαιωθεί και κατά τη σχετική ακρόαση στο Ευρωκοινοβούλιο για την έγκριση της εκ Κροατίας επιτρόπου Ντ. Σούικα, η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, αντιμετωπίζει στην πατρίδα της κατηγορίες για παράνομο πλουτισμό.

Στην ουσία πρόκειται για μεγάλη ανατροπή, καθώς οι όποιες συμφωνίες της Ε.Ε. με την Τουρκία για την ενέργεια ενώ είναι ανοιχτά τα θέματα της οριοθέτησης των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) και της εκμετάλλευσης των πιθανών κοιτασμάτων αερίου και πετρελαίου δημιουργούν κάποια «θεματάκια» για την Ελλάδα και την Κύπρο. Διότι όλα αυτά θα συμφωνούνται «εκτός πεδίου ενταξιακών διαπραγματεύσεων» της Τουρκίας για να μην «κολλάνε». Κάτι που σημαίνει πολύ απλά ότι οι δυνατότητες παρέμβασης εκ μέρους Ελλάδας και Κύπρου επί του θέματος σχεδόν μηδενίζονται!

Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η «εκτός πεδίου ενταξιακών διαπραγματεύσεων» συνεργασία με την Τουρκία θα αφορά και τον τομέα της άμυνας. Βεβαίως, τα ερωτήματα που εγείρονται είναι πάμπολλα στον τομέα αυτόν. Διότι η Φον Ντερ Λάιεν όταν αναφέρεται σε άμυνα, εννοεί αυτή της Ευρώπης κατά της Ρωσίας λόγω Ουκρανίας. Όμως οι σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας είναι άριστες, ο δε Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κλήθηκε πρόσφατα από τον Βλαντίμιρ Πούτιν να λάβει μέρος στη σύνοδο των BRICS. Επιπλέον, η όποια εμπλοκή της Ευρώπης υπέρ του Ισραήλ στο Μεσανατολικό δεν θα βρει αλληλέγγυο τον Ερντογάν, που είναι σαφές ότι υποστηρίζει τους Παλαιστίνιους. Άρα κοινή συνεργασία στην άμυνα εναντίον τίνος;

Και οι «μπίζνες»;

Σε ό,τι αφορά το τρίτο σκέλος της «εκτός ενταξιακών διαπραγματεύσεων» συνεργασίας Ε.Ε.-Τουρκίας, αυτό δηλαδή της επιχειρηματικής συνεργασίας, η Τουρκία αλλού έχει στραμμένο το ενδιαφέρον της. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση των «σπάνιων γαιών» ενός μείγματος δεκαεπτά διαφορετικών ενώσεων μεταλλευμάτων που η ζήτησή τους έχει εκτοξευθεί επειδή χρησιμοποιούνται σε smartphones, σε σύγχρονα οπλικά συστήματα, σε ανεμογεννήτριες, σε ηλεκτρικά οχήματα, σε τσιπ δημιουργίας Τεχνητής Νοημοσύνης κ.α.

Ο μεγαλύτερος παραγωγός αλλά και καταναλωτής σπάνιων γαιών είναι η Κίνα. Παράγει το 40% και καταναλώνει ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες. Οι σπάνιες γαίες αποτελούν πλέον στρατηγική πρώτη ύλη, η δε Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει σε εφαρμογή από τον Μάιο του 2024 τον νόμο περί κρίσιμων πρώτων υλών με σκοπό να εξασφαλίσει ευρωπαϊκή πρόσβαση και βιώσιμο εφοδιασμό γι’ αυτά τα υλικά…

Η Τουρκία στην αρχή του 2024 ανακάλυψε ένα μεγάλο κοίτασμα σπάνιων γαιών κοντά στο Εσκί Σεχίρ. Ο Ερντογάν ήδη έχει συναντηθεί με τον Κινέζο Πρόεδρο και έχουν συμφωνήσει συνεργασία. Η εξόρυξη και ο διαχωρισμός των σπάνιων γαιών απαιτούν πολύ υψηλή τεχνολογία, την οποία διαθέτουν οι Κινέζοι, και εντός του Οκτωβρίου ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας υπογράφει στο Πεκίνο συμφωνία να αναλάβουν εκείνοι το σχετικό έργο. Εξάλλου η κινεζική BYD, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ηλεκτρικών αυτοκινήτων παγκοσμίως και βασικός καταναλωτής σπάνιων γαιών, έχει ήδη εργοστάσιο στην Τουρκία. Πού είναι η Ευρώπη;

Τον περασμένο Αύγουστο ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, ο μεγαλύτερος Έλληνας επιχειρηματίας στον τομέα των εξόρυξης και επεξεργασίας μετάλλων, με αφορμή την απαγόρευση από την Κίνα της εξαγωγής σπάνιων γαιών και αντιμονίου από τις 15/9/24, ζήτησε την ενεργοποίηση της Ε.Ε. για την ανακάλυψη και εκμετάλλευση σπάνιων γαιών στην Ευρώπη. Ούτε φωνή ούτε ακρόαση! Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι στην Ελλάδα έχουν εντοπιστεί σπάνιες γαίες. Και στη Βόρεια Ελλάδα και στην Κεντρική σε κοιτάσματα βωξίτη. Χρειάζονται όμως τεχνολογία και χρήμα για την απόληψή τους.

Ποια συνεργασία με την Τουρκία λοιπόν; Η Τουρκία κάνει τη δουλειά της μια χαρά και με τους Κινέζους και με τους Ρώσους. Κατά τα λοιπά, η κυβέρνηση Μητσοτάκη διατυμπανίζει ότι η Ελλάδα έχει ενισχύσει τις θέσεις της στα ελληνοτουρκικά στο καλύτερο σημείο όλων των εποχών. Στις Βρυξέλλες φαίνεται να έχουν διαφορετική γνώμη. Και στην Τουρκία σίγουρα…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL