Με ταχύτατους ρυθμούς αλλάζει ο κόσμος μας από την ημέρα που ξεκίνησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι τελευταίες ψευδαισθήσεις πως, παρά τα πισωγυρίσματα, ο δρόμος οδηγεί πάντα προς τα εμπρός, προς περισσότερη δημοκρατία, περισσότερα δικαιώματα και περισσότερη ευημερία, διαλύονται επώδυνα. Η απόφαση της Δύσης να στηρίξει τη βαλλόμενη Ουκρανία απέναντι στον επιτιθέμενο Βλαντίμιρ Πούτιν με όπλα, αλλά και με κυρώσεις, ώστε να γονατίσει η ρωσική οικονομία, έσωσε από την άμεση κατάληψη μια κυρίαρχη χώρα καταμεσής της Ευρώπης. Δεν είχε, όμως, ως αποτέλεσμα, μέχρι τώρα τουλάχιστον, να αναγκαστούν οι ρωσικές δυνάμεις σε αποχώρηση. Προοπτική για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις εδώ και τώρα δεν υπάρχει, ο πόλεμος θα κρατήσει ακόμη καιρό, ενώ και οι παράπλευρες συνέπειές του -η ενεργειακή και οικονομική κρίση που οξύνθηκαν, αλλά και η επισιτιστική που καραδοκεί- βασανίζουν και τους λαούς που δεν εμπλέκονται άμεσα στον πόλεμο, ο οποίος εξελίσσεται όλο και περισσότερο σε σύγκρουση Δύσης-Ρωσίας.
Οι νέες απειλές…
Μέσα σ’ αυτό το ζοφερό τοπίο που φιλοτέχνησε με τον βάρβαρο αναθεωρητισμό του ο Πούτιν, η αντίδραση της Δύσης ήταν οπισθοχώρηση στις χειρότερες στιγμές του Ψυχρού Πολέμου. Σύμφωνα με το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ, που προέκυψε από τη σύνοδο κορυφής της Μαδρίτης, η Ρωσία είναι η «μεγαλύτερη άμεση απειλή» για τη Συμμαχία, η Κίνα συνιστά «πρόκληση» για τα συμφέροντα και την ασφάλεια των χωρών του ΝΑΤΟ, ενώ και «η στρατηγική σύμπραξη» ανάμεσα στο Πεκίνο και στη Μόσχα αποτελεί κίνδυνο κατά της «διεθνούς τάξης».
…και η αναγέννηση του ΝΑΤΟ
«Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για όλα» ήταν το μήνυμα που έστειλε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ την ώρα που διαβεβαίωνε την Ουκρανία ότι μπορεί να υπολογίζει στην υποστήριξη του ΝΑΤΟ «για όσο χρόνο χρειαστεί» και ανακοίνωνε πανευτυχής την έναρξη της διαδικασίας ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη Συμμαχία. Σύντομα το μέχρι πρότινος «εγκεφαλικά νεκρό» ΝΑΤΟ θα αριθμεί 32 μέλη, 1.300 χιλιόμετρα μακρύτερα σύνορα με τη Ρωσία και σχεδόν 8 φορές ισχυρότερες δυνάμεις ταχείας επέμβασης -με πάνω από 300.000 στρατιώτες, από 40.000 σήμερα-, τον εξοπλισμό και την επιμελητεία των οποίων θα πληρώσουν από το υστέρημά τους οι λαοί της Συμμαχίας προς μεγάλη χαρά της εξοπλιστικής βιομηχανίας.
Το ΝΑΤΟ όχι μόνο αναγεννήθηκε σε χρόνο ρεκόρ, αλλά και διευρύνεται αναπάντεχα χάρη στον… μεγάλο χορηγό Βλαντίμιρ Πούτιν, που κατάφερε να πείσει τη Σουηδία και τη Φινλανδία να απαρνηθούν την ουδετερότητά τους, αλλά και στον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, που έκανε τη χάρη στη Συμμαχία να ολοκληρώσει στο παρά πέντε το παζάρι του με τις δύο υποψήφιες χώρες και να μην καταστρέψει τον ιστορικό χαρακτήρα της συνόδου κορυφής στη Μαδρίτη.
Η δήθεν αναδίπλωση...
Υπάρχει λόγος να είμαστε «ικανοποιημένοι» από αυτή την εξέλιξη, όπως επιμένει η ελληνική κυβέρνηση, η οποία ειδικεύεται στο να βαφτίζει το κρέας ψάρι και τις κινήσεις του πρωθυπουργού παντού και πάντα επιτυχημένες; Η απάντηση είναι «όχι» κι αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έπαιξε στη Μαδρίτη ο «απρόβλεπτος» και «απομονωμένος» Ερντογάν. Βεβαίως και είναι πρόβλημα ότι η -κατά την κυβέρνηση- «αναδίπλωση» Ερντογάν συνέπεσε με τη δήλωση στήριξης από την αμερικανική κυβέρνηση των σχεδίων εκσυγχρονισμού των τουρκικών F-16. Και με την ανακοίνωση ότι η Ελλάδα θα αγοράσει F-35 - και θα τα χρυσοπληρώσει.
Όπως είναι πρόβλημα και η δέσμευση των δύο βόρειων κρατών-μελών της Ε.Ε. -και οσονούπω του ΝΑΤΟ- να στηρίζουν τη συμμετοχή της Τουρκίας στην Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας και να άρουν την απαγόρευση πώλησης όπλων στον Ερντογάν. Στο μέλλον η ελληνική κυβέρνηση θα δυσκολεύεται να ορθώνει ευρωπαϊκά εμπόδια στην Τουρκία εάν και όταν η Άγκυρα θα γίνεται επιθετική.
Τα προβλήματα αυτά, ωστόσο, δεν είναι καινούργια, απλώς η κυβέρνηση κλείνει τα μάτια και νομίζει πως θα εξαφανιστούν ως διά μαγείας -ή έστω δεν θα οξυνθούν περαιτέρω- αν ο πρωθυπουργός, ως πιστός και δεδομένος σύμμαχος, ως «εμείς είμαστε η Δύση», κάνει όλα τα χατίρια των Αμερικανών, ενίοτε και πριν του το ζητήσουν.
…και η θλιβερή υποχώρηση
Τα νέα προβλήματα, όμως, που αναδεικνύονται από τη συμφωνία Σουηδίας, Φινλανδίας, Τουρκίας -όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για κάθε δημοκρατική χώρα και για κάθε δημοκρατικό πολίτη- είναι η υποχώρηση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου απέναντι στον αυταρχισμό. Ακόμη κι αν οι δεσμεύσεις των δύο ώριμων δημοκρατιών του ευρωπαϊκού Βορρά έναντι του Ερντογάν για την αντιμετώπιση της κουρδικής «τρομοκρατίας» αποδειχθούν κενό γράμμα, το κακό έχει γίνει. Το μήνυμα έχει σταλεί. Το τι είναι τρομοκρατία (εντός ή εκτός εισαγωγικών) το ορίζει αυτός που έχει στο χέρι του το βέτο. Είναι λίγο δύσκολο έπειτα από αυτό η Ευρώπη να δηλώνει περήφανη για τις αξίες της. Όπως είναι δύσκολο να είναι περήφανη για το συγχωροχάρτι που δίνει σε χώρες όπως η Πολωνία, οι οποίες πλέον είναι ιδιαίτερα σημαντικές για το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ, συνεπώς δεν είναι δέον να τις… ταλαιπωρούμε επειδή δεν τα πάνε καλά με την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης.
Είναι προφανές ότι η δέσμευση στο Διεθνές Δίκαιο και το κράτος δικαίου από το ΝΑΤΟ μόνο μειδιάματα προκαλεί όταν υπογράφεται από την Τουρκία, την Ουγγαρία και την Πολωνία. Και μόνο οργή και θλίψη προκαλούν οι υποχωρήσεις στους «δικούς» μας αυταρχικούς και αντιδημοκρατικούς ηγέτες στον βωμό του αρραγούς μετώπου απέναντι στον αυταρχικό και βάρβαρο εισβολέα Βλαντίμιρ Πούτιν.