Στις συνθήκες της πανδημίας, δεύτερη χρονιά, πήρε μετάθεση φέτος για σήμερα Πέμπτη 6 Μαΐου ο αγωνιστικός εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς, που «δεν είναι αργία, είναι απεργία», με σύγχρονα αιτήματα, τα οποία σήμερα τροφοδοτούνται από τις ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές τής κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Με την ευκαιρία, θυμόμαστε ότι η 1η του Μάη ορίστηκε ως ημέρα αγώνα και αλληλεγγύης των εργαζομένων από το συνέδριο της Β’ Διεθνούς, που συνήλθε στο Παρίσι το 1889, στην μνήμη των απεργών εργατών του Σικάγου που δολοφονήθηκαν την Πρωτομαγιά του 1886.
Θυμόμαστε ότι την πρώτη Εργατική Πρωτομαγιά στην Ελλάδα οργάνωσε το 1893 ο Κεντρικός Σοσιαλιστικός Σύλλογος, του οποίου ηγέτης ήταν ο Σταύρος Καλλέργης, φοιτητής τότε του Πολυτεχνείου, ο οποίος από το 1890 εξέδιδε την εφημερίδα «Σοσιαλιστής».
Οκτάωρη εργασία, Κυριακή αργία, «σύνταξις εις τους εκ της εργασίας παθόντας», αλλά και κατάργηση της θανατικής ποινής ήταν τα κύρια αιτήματα της πρώτης Πρωτομαγιάς, που έγινε μπροστά στο Παναθηναϊκό Στάδιο στις 2 Μάη 1893 (μετατέθηκε κατά μία ημέρα για να είναι Κυριακή).
Τότε δεν υπήρχαν εργατικά κέντρα ούτε ΓΣΕΕ ούτε, πολύ περισσότερο, ΑΔΕΔΥ, που ήταν επιτεύγματα του 20ού αιώνα για τους εργαζόμενους. Τα περισσότερα από τα αιτήματα αυτά κατακτήθηκαν μέσα στον 20ο αιώνα, που ήταν αιώνας και μεγάλων κοινωνικών επαναστάσεων, με κορυφαία τη σοσιαλιστική Οκτωβριανή στη Ρωσία, το 1917, με πρώτη απόφαση της τότε νέας εξουσίας το «Διάταγμα για την Ειρήνη».
Η ανάπτυξη του διεθνούς εργατικού κινήματος συνοδεύτηκε και από την ίδρυση αντίστοιχων κομμάτων, τα οποία στην αρχή λέγονταν σοσιαλδημοκρατικά, και πολλά στη συνέχεια κομμουνιστικά, που προέκυψαν από το ιστορικό σχίσμα του 1914.
Ο 20ός αιώνας έκλεισε με μεγάλη υποχώρηση του διεθνούς εργατικού και αριστερού κινήματος, ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού» σοσιαλισμού το 1989, που συνοδεύτηκε από την επέλαση παγκοσμίως του ακραίου νεοφιλελευθερισμού. Ακόμα και στην ήπειρό μας, όπου οι εργατικές κατακτήσεις χαρακτηρίστηκαν «καρδιά του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού» (Ιγνάσιο Ραμονέ), το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο δέχτηκε και δέχεται σκληρές επιθέσεις που απειλούν με πλήρη κατεδάφισή του.
H πολύπαθη χώρα μας δεν αποτέλεσε εξαίρεση, ιδιαίτερα μετά την παγκόσμια κρίση του 2008, που έφερε στην Ελλάδα τα καταστροφικά Μνημόνια, αλλά και ραγδαίες πολιτικές ανακατατάξεις, με μεγαλύτερο επίτευγμα την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2015, η οποία, λόγω και των δυσμενών συσχετισμών στην Ε.Ε., υποχρεώθηκε να υπογράψει τρίτο Μνημόνιο. Ωστόσο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έκανε πολλά για την ανάκτηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων διαπραγματευόμενη σκληρά με την τρόικα. Αυτός ήταν, μεταξύ άλλων, ο λόγος που τον Σεπτέμβριο του 2015 ο ελληνικός λαός εμπιστεύτηκε ξανά την κυβέρνηση Τσίπρα.
Δυστυχώς, το 2019, επανέκαμψε στην κυβέρνηση μια πιο επιθετική Δεξιά, με αντιλήψεις τού τύπου «η κοινωνική ισότητα είναι αντίθετη με την ανθρώπινη φύση» (Μητσοτάκης, ΔΕΘ 2017), η οποία τώρα κλιμακώνει την επίθεσή της με το κυοφορούμενο αντεργατικό νομοσχέδιο Χατζηδάκη.
Για τον λόγο αυτόν από τη σημερινή απεργιακή κινητοποίηση της 6ης Μαΐου 2021 πρέπει να σταλεί ένα βροντερό «όχι» από τον πολύμορφο και πολυπληθέστατο σήμερα κόσμο της μισθωτής εργασίας και τους συμμάχους του, που είναι αντικειμενικά η μεσαία τάξη και οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Η συνέχεια οφείλει να είναι προσανατολισμένη τόσο στην οικοδόμηση αυτού του μετώπου όσο και στην αναζήτηση νέων μορφών οργάνωσης για την αναγέννηση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος.
*Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία