Τελικά σταματήσαμε, όπως είπε και ο πρωθυπουργός, να παίζουμε τις κουμπάρες -εμείς, η Τουρκία ή και οι δυο;-, και αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε τη Δευτέρα τις διερευνητικές επαφές μετά από σχεδόν πέντε χρόνια διακοπής. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών έστειλε την επίσημη πρόσκληση, τα τραπέζια στήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, η ομάδα του Έλληνα μεσολαβητή, πρέσβη ε.τ. Παύλου Αποστολίδη -εξαιρετικά έμπειρου στα ελληνοτουρκικά και επικεφαλής της ομάδας και στο διάστημα 2010 - 2016- ετοιμάζεται πυρετωδώς.
Για να συζητήσει ποια θα είναι η ατζέντα του 61ου γύρου των διερευνητικών; Για να συζητήσει “τη μία και μοναδική διαφορά μας” με την Τουρκία, βάζοντας από την αρχή στόχο ένα συνυποσχετικό για τη Χάγη; Για να συζητήσει πώς ο 61ος γύρος θα γίνει 62ος; Σαφείς απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δεν υπάρχουν. Ίσως και να είναι λογικό, καθώς από τον Αύγουστο είχε μπει θέμα επανεκκίνησης των διερευνητικών, αλλά αναβαλλόταν συνέχεια με τον σκληρό τρόπο, με τις βόλτες του "Oruc Reis" στην Ανατολική Μεσόγειο, σε περιοχές που θα μπορούσε η Ελλάδα να κηρύξει τη δική της Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Εάν το διμερές κλίμα ήταν καλύτερο- και, κυρίως, εάν η Τουρκία σεβόταν το διεθνές δίκαιο. Οπότε η καχυποψία της Αθήνας για την ειλικρίνεια της τουρκικής πλευράς, που επαναλαμβάνει μονότονα πόσο θέλει τον διάλογο, είναι δικαιολογημένη.
Η αμφισημία και το χρονοδιάγραμμα
Ένας δεύτερος λόγος που δεν υπάρχουν σαφείς απαντήσεις για τον στόχο των διερευνητικών από ελληνικής πλευράς είναι ότι δεν έχει πάρει την απόφαση ο Κυριάκος Μητσοτάκης να κάνει το μεγάλο βήμα. Να προσπαθήσει να βρει μια λύση με την Τουρκία κι όχι να κλωτσήσει το τενεκεδάκι λίγο παρακάτω. Σίγουρα ένα μέρος του επιτελείου του εισηγείται να βγει η Αθήνα μπροστά, να πει, ας δουλέψουμε με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για να πάμε στη Χάγη για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ.
Στην καλή περίπτωση, για να πάμε όντως και να αποφανθεί το διεθνές δικαστήριο για τα εθνικά μας δίκαια. Άλλωστε, καμία ελληνική κυβέρνηση δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει ότι η Ελλάδα σέβεται -και επικαλείται- το Διεθνές Δίκαιο. Στην κακή περίπτωση, για να μην πάμε και να είναι η Άγκυρα αυτή που θα φορτωθεί τον μουτζούρη ενός ακόμη γύρου διερευνητικών χωρίς αποτέλεσμα.
Εάν προχωρήσει αυτή η εισήγηση και ενημερωθούν με τη δέουσα ειλικρίνεια τα κόμματα της αντιπολίτευσης -πλην Βελοπουλέων-, μπορεί και να βάλουν πλάτη στην προσπάθεια. Άλλωστε, σε αντίθεση με τη Ν.Δ., ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κάνει εσωτερικό παιχνίδι με την εξωτερική πολιτική και αναλύει προσεκτικά τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Απλώς, κάποιες στιγμές δεν αντέχει τον τσάμπα πατριωτισμό των άλλων.
Η εσωτερική κόντρα και ο Ερντογάν
Υπάρχει, ωστόσο, πάντα η πιθανότητα ο Μητσοτάκης να μην τολμήσει να προχωρήσει, φοβούμενος την κόντρα από το εσωτερικό του χώρου του στην πορεία της όποιας διαπραγμάτευσης με την Τουρκία, αλλά και το πολιτικό κόστος εάν και όταν αυτή ολοκληρωθεί. Σ’ αυτή την περίπτωση θα συνεχίσει να παίζει τις κουμπάρες - και θα εύχεται να αντιληφθούν Ευρωπαίοι και Αμερικανοί πόσο δύσκολο είναι να συνεννοηθεί κανείς με τον Ερντογάν. Ο οποίος, το τελευταίο διάστημα, ενόψει και της εγκατάστασης Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο, έχει ανακαλύψει πάλι την αγάπη του για την Ευρώπη και στις ατλαντικές σχέσεις.
Την Παρασκευή, μετά την προσευχή του στην Αγιά Σοφιά -που την έκανε και πάλι τζαμί γιατί μπορούσε-, ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε πως αντιμετωπίζει με “ειλικρινή και εποικοδομητική διάθεση” τις διερευνητικές επαφές με την Ελλάδα και πως βλέπει θετικά μια συνάντηση με τον Μητσοτάκη.
Στο μεταξύ, εντός της εβδομάδας ξεκινούν και πάλι οι τεχνικές συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, για τις οποίες πιέζει σταθερά ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, ενώ τον... ενθουσιασμό τους για την επανεκκίνηση των διερευνητικών έχουν εκφράσει ήδη οι Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Του Πομπέο και του επόμενου.
