ΤΟΥ ΣΤΑΘΗ ΛΟΥΚΑ
Τον περασμένο μήνα έγινε ένα σημαντικό πολιτικό γεγονός στη χώρα που περισσότερο από κάθε άλλη διαμορφώνει τις οικονομικοπολιτικές εξελίξεις στην Ε.Ε., και που έμμεσα σχετίζεται με τις κλιματικές αλλαγές.
Πρόκειται για τις εκλογές που έγιναν σε δύο σημαντικές περιφέρειες της Γερμανίας, που χαρακτηρίστηκαν από μείωση της εκλογικής ισχύος των Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών, άνοδο των ακροδεξιών και σημαντική αύξηση των Πρασίνων.
Η επιτυχία των Γερμανών Πρασίνων -σχεδόν 18%- στις εκλογές της πλουσιότερης περιφέρειας της Ε.Ε. (Βαυαρία: 3,3 φορές το ελληνικό ΑΕΠ) καθώς και στην Έσση με ελαφρώς μεγαλύτερο ποσοστό είναι ένα σημαντικό πολιτικό γεγονός σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Για να εξηγηθεί η επιτυχία αυτή, δεν αρκεί το ότι στις δύο αυτές περιφέρειες δεν υπάρχουν σε κοινωνικό επίπεδο επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης που να σπρώχνουν προς τον κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό.
Ευνοεί την παρουσία των Πρασίνων η μοναδικότητα που υπάρχει στη γερμανική κουλτούρα για τον σεβασμό της φύσης ανεξαρτήτως της πολιτικής επιλογής. Μια και το 1967 ο ζωολόγος Εrnst Haecke διατύπωσε τον όρο «οικολογία» για να περιγράψει τον επιστημονικό κλάδο που μελετά τη σχέση μεταξύ ανθρώπου και φυσικού περιβάλλοντος.
Τα δέκα σημεία
Οι πολιτικές ρίζες που αρθρώθηκαν με τον αγώνα ενάντια στην πυρηνική ενέργεια και διαμορφώθηκαν ως κόμμα είναι σε συντονισμό -κατά συνέπεια- με μια οικολογική κουλτούρα που διατρέχει διαγωνίως τη γερμανική κοινωνία και κατά συνέπεια και το εκλογικό σώμα. Εξηγεί δε γιατί κατόρθωσαν διαχρονικά να κινηθούν σε σημαντικά ποσοστά. Ενώ μετά την ενοποίηση, μετά τη συμφωνία τους με το κίνημα -στην Ανατολική Γερμανία- για τα δικαιώματα «Συμμαχία 90» έγινε λιγότερο μονοθεματικό το πολιτικό τους πρόγραμμα.
Δεν είναι τυχαία τα δέκα σημεία για τη Βαυαρία, που περιστρέφονται γύρω από τη χρηματοδότηση του κοινωνικού τομέα, την προέκταση των προστατευμένων περιοχών, την καθαρή ενέργεια (ΑΠΕ, αποδοτικότητα, εξοικονόμηση κ.λπ.), τις βιώσιμες μεταφορές και άλλα.
Όλα δε αυτά συνοδευόμενα από την πολιτική επιλογή «δεν θα νικήσουμε με δεξιές επιλογές ή ακολουθώντας τη Δεξιά» και ειδικά σε ό,τι σχετίζεται με τους πρόσφυγες, ανεξάρτητα από το αν είναι συνέπεια πολέμων, οικονομικής ένδειας ή των κλιματικών αλλαγών. Που συμβαδίζει με την επιλογή ενός «παγκοσμιοποιισμού» που θεωρεί κομβικά σημεία της παγκοσμιοποίησης τα κοινωνικά δικαιώματα και τη δραστική «απάλυνση» της οικολογικής αντίθεσης.
Οι Γερμανοί Πράσινοι, όπως γίνεται κατανοητό, δεν περιορίστηκαν να προσθέσουν καινούργιες θεματολογίες στις ήδη υπάρχουσες «προγραμματικές τους δεσμεύσεις»: κατόρθωσαν να τις ενσωματώσουν με το τρίπτυχο «πρόσφυγες, εργασία, περιβάλλον» στον παραδοσιακό τους στόχο, που ήταν εκείνος της «green economy = πράσινης οικονομίας».
Επομένως κατόρθωσαν να διαμορφώσουν, όχι ονομαστικά αλλά στην πραγματικότητα, μια πολιτική πρόταση για δημιουργική επιδίωξη της «green society = πράσινης κοινωνίας», δηλαδή μιας κοινωνίας με οικονομική και κοινωνική ισότητα. Που δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί αν δεν συνοδεύεται από τον μετασχηματισμό «low carbon = απανθρακοποίηση» της οικονομίας. Δηλαδή ένα σύνολο αξιών και ιδεών που είναι συνδυασμός του ό,τι παραμένει ζωντανό ακόμα από το παρελθόν και δένει σ’ ένα συμπαγές σύνολο με τις καινούργιες αντιθέσεις και αξίες.
Ίσως ένα ερέθισμα πολιτικής περίσκεψης για κάποιους εικονικούς ριζοσπάστες μεταρρυθμιστές, νοσταλγούς τραμπιστές ορυκτών καυσίμων, που κρύβονται πίσω από το ελκυστικό αλλά κενό, στην πράξη, περιεχομένου σύνθημα «αειφόρος ανάπτυξη».