Υδρογόνο, γεγονότα και σχόλια

Υδρογόνο, γεγονότα και σχόλια

Το μικρό σχόλιο που ακολουθεί είναι συνέπεια της σημασίας που αποκτά το πρώτο και πιο διαδεδομένο στοιχείο του περιοδικού πίνακα των χημικών στοιχείων, δηλαδή του υδρογόνου (που είναι συσσωρευτής και μεταφορέας ενέργειας): στο πλαίσιο του Next Generation E.U. και Green Deal, της μείωσης των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% μέχρι το 2030 και του ελληνικού κυβερνητικού ενεργειακού νεφελώματος. Αφορμή δε είναι η έγκριση του ιταλικού Next Generation E.U. από τη μεριά τής σε κρίση κυβέρνησης.  Έγκριση που πρέπει να ακολουθήσει τη διαδικασία με τους κοινωνικούς φορείς και το Κοινοβούλιο ώστε να αποσταλεί το γρηγορότερο δυνατό στις Βρυξέλλες, διαφορετικά... δεν γίνονται ορατά τα 209 δισ. ευρώ.

H Eυρωπαϊκή Επιτροπή από τον περασμένο Ιούλιο επισημοποίησε τους στόχους της για την παραγωγή υδρογόνου (ηλεκτρόλυση του νερού) με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), δηλαδή «πράσινο υδρογόνο». Σύμφωνα μ’ αυτούς τους στόχους, η Ε.Ε. πρέπει να έχει μέχρι το 2030 εγκαταστάσεις για ηλεκτρόλυση ισχύος 40.000 ΜW. Ενώ ο ενδιάμεσος στόχος για το 2024 είναι 6.000 ΜW, που να είναι σε θέση να παράγουν 1 εκατ. τόνους «πράσινου υδρογόνου»: ήδη είναι υπό εγκατάσταση 2.300 MW.  Έτσι, για το 2050 το ένα τέταρτο της ηλεκτρικής ενέργειας θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή υδρογόνου. Η πρόταση αυτή του Next Generation E.U. -που πολύ δύσκολα θα αλλάξει oυσιαστικά (μόνο προς το καλύτερο) λόγω της θέσης του προέδρου Ματαρέλα- κινείται στο πλαίσιο των τριών πυλώνων της ενεργειακής στρατηγικής της Ε.Ε., που είναι κατ’ αρχάς ένα «κυκλικό» ενεργειακό σύστημα με την ενεργειακή αποδοτικότητα στο κέντρο. Δεύτερον, στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη κάλυψη των τελικών καταναλώσεων με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας που προέρχεται από ΑΠΕ. Τρίτον, σε τομείς όπου η ηλεκτροποίηση είναι δύσκολη προωθούνται καθαρά καύσιμα όπως βιοκαύσιμα, βιοαέριο και βασικά «πράσινο υδρογόνο». H ιταλική επιλογή που ακολουθεί για το υδρογόνο, έναν δρόμο που χάραξαν ήδη η Γερμανία και η Γαλλία, είναι ενδιαφέρουσα, όχι τόσο για τα 2 δισ. για υδρογόνο και την κάλυψη του 2% της τελικής κατανάλωσης και τις θέσεις εργασίας όσο για τους στόχους της. Οι στόχοι αυτοί είναι επτά και σημαντικοί, και αναφέρω όσους στον ίδιο βαθμό αφορούν αναλογικά και την ελληνική ενεργειακή πραγματικότητα.

α. Παραγωγή υδρογόνου σε εγκαταλελειμμένες βιομηχανικές περιοχές με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τοπικές ΑΠΕ και που θα χρησιμοποιείται στην τοπική βιομηχανία, βιοτεχνία, μεταφορές κ.λπ. Θα μπορούσε έτσι να δημιουργηθούν 4-5 «κοιλάδες υδρογόνου» και σημαντικές θέσεις εργασίας.

β. Η διαδικασία τροφοδότησης των νέων θερμοηλεκτρικών σταθμών Φ.Α. (φυσικού αερίου) που θα κατασκευαστούν δίπλα στους ανθρακικούς, για να μην έχει επιπτώσεις το κλείσιμό τους τοπικά, καθώς και στην ισορροπία του ηλεκτρικού συστήματος. Ο βασικός όμως λόγος είναι ότι η μελέτη, ο σχεδιασμός και η κατασκευή των καυστήρων, που θα επιτρέπουν σταδιακά τη χρήση υδρογόνου μέχρι το 70% (σήμερα είναι γύρω στο 15%) -χωρίς τη διακοπή της λειτουργίας- που θα είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα κατά 40%. Η συνέπεια θα είναι οι ατμοστρόβιλοι να ενσωματωθούν σταδιακά στο νέο ενεργειακό μείγμα.

γ. Χρησιμοποίηση του υδρογόνου σε βιομηχανίες που δύσκολα μπορεί να εγκαταλειφθούν, όπως π.χ. η βιομηχανία του σιδήρου και χάλυβα, στις διάφορες φάσεις της.  Ήδη προβλέπεται η χρησιμοποίησή του στο Xαλυβουργείο (ΙLVA) του Ταράντου, που είναι το μεγαλύτερο της Ε.Ε., για τη μετάβαση προς την παραγωγή του «πράσινου χάλυβα». Ακόμα δε προοπτικά σε διυλιστήρια, τσιμεντοβιομηχανία, χημική βιομηχανία, χαρτοβιομηχανία κ.λπ.

δ. Η χρησιμοποίηση του υδρογόνου στις σιδηροδρομικές μεταφορές. Η επένδυση αυτή αποσκοπεί να εισάγει στο σύστημα τρένα που θα τροφοδοτούνται με υδρογόνο. Τα τρένα αυτά -έχει αρχίσει ήδη η διαδικασία- μπορεί να αντικαταστήσουν τα κινούμενα με ντίζελ,εκεί που η επέκταση της ηλεκτροκίνησης είναι ασύμφορη. Από τα ολίγα παραπάνω παρατηρούμε ότι η δεύτερη μεταποιητική βιομηχανία της Ε.Ε. προσπαθεί να απαντήσει στους φιλόδοξους στόχους που καθόρισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το υδρογόνο για το 2030, με ενδιάμεσο σταθμό το 2024. Πρόκειται για ένα «Ευρωπαϊκό Οικοσύστημα του υδρογόνου» στο οποίο η προσφορά και η ζήτηση του πράσινου υδρογόνου θα αλληλοεπιδράσουν σε παραγωγικούς τομείς, όπως η χημική βιομηχανία, η σιδηροχαλυβουργία, οι μεταφορές κ.λπ., και όπου προβλέπονται επενδύσεις πάνω από 400 δισ. έως το 2030. Πρόκειται, κατά κάποιον τρόπο, για μια πραγματική οικονομική επανάσταση.

ΥΓ.: G.B. Zorzoli, πρόεδροs FREE (Συντονιστικό ΑΠΕ και ενεργειακής αποδοτικότητας): «...Θα μπορούσε να γίνει παρέμβαση στην Ε.Ε. να χρηματοδοτήσει την εγκατάσταση τεχνολογικών λύσεων στους ατμοηλεκτρικούς σταθμούς Φ.Α. ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν υδρογόνο μόλις αυτό θα είναι διαθέσιμο στην αγορά και να απελευθερωθούμε έτσι το γρηγορότερο από το Φ.Α».