Ρεπορτάζ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Πρόγραμμα - «γέφυρα» με διάρκεια ώς τις 31 Αυγούστου, αντί της 31ης Μαΐου όπως αρχικώς σχεδιαζόταν, θα υποβάλει η κυβέρνηση Τσίπρα στους Ευρωπαίους εταίρους και αυτό θα το συνθέτουν τέσσερις άξονες:
1. Επαναπροσδιορισμός του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα, με οροφή το 1,5% του ΑΕΠ (δηλαδή με βάση το 1,49% του 2014), καθώς η ελληνική πλευρά δεν αποδέχεται πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ για το 2015, θεωρώντας ότι αυτά τα επίπεδα είναι «εξωφρενικά» και εκτός πραγματικότητας.
2. Διαπραγμάτευση χρέους με "μενού" από swaps (ως τώρα έχει προταθεί από ελληνικής πλευράς η έκδοση "διηνεκών ομολόγων" για το σκέλος των τίτλων που κατέχει η ΕΛΤ και "ομολόγων με ρήτρα ανάπτυξης" όσον αφορά στο χαρτοφυλάκιο της Ε.Ε., ενώ στο τραπέζι του διαλόγου έχουν πέσει και εναλλακτικές μορφές, όπως λ.χ. η ανταλλαγή χρέους έναντι μετοχών τραπεζών μέσω του ΤΧΣ).
3. Επενδυτικό πρόγραμμα και ρευστότητα μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που θα διοχετεύεται κατευθείαν στην αγορά χωρίς ενδιάμεση παρέμβαση κράτους.
4. Μέτρα άμεσης αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα επιδιώκει την αξιοποίηση των 11,4 δισ. ευρώ του ΤΧΣ για την αντιμετώπιση των "κόκκινων" δανείων.
Παράλληλα, κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών έκαναν λόγο και για 10 διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις - "έκπληξη", που θα προταθούν με την συνδρομή του ΟΟΣΑ και οι οποίες θα στηρίξουν την πρόταση στην οποία αναφέρθηκε και ο Γ. Βαρουφάκης από τη Βουλή για ακύρωση του 1/3 των εναπομεινασών τοξικών δεσμεύσεων του Μνημονίου.
Οι ίδιοι κύκλοι ανέφεραν ότι η διαπραγμάτευση προχωρά όπως αναμενόταν, χωρίς θεαματικές κινήσεις, αφήνοντας παράθυρο για συμφωνία αλλά καθιστώντας και σαφές ότι οι "κόκκινες γραμμές" θα παραμείνουν. Αναφέρθηκαν ακόμη στη συνδρομή του επικεφαλής του ΟΟΣΑ Άνχελ Γκουρία, που έρχεται σήμερα στην Αθήνα για τη σύνταξη του νέου πακέτου μεταρρυθμίσεων, που όμως δεν θα έχουν καμία σχέση με το "tool kit" ("εργαλειοθήκη") του ΟΟΣΑ, το οποίο θεωρείται ξεπερασμένο και ασύμβατο με την ελληνική πραγματικότητα. Αντίθετα, η νέα πρόταση θα είναι αυτό που λέγεται "tailor made" (πλήρως προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες της Ελλάδας).
Οι παραλογισμοί της Ε.Ε.
Κάτι που κατέστησαν σαφές οι ίδιοι παράγοντες είναι ότι "η ελληνική πλευρά δεν μπλοφάρει", αλλά επιδιώκει να αποδειχθεί αξιόπιστη, τονίζοντας ότι οι παράλογες συμπεριφορές προέρχονται από την άλλη πλευρά, με ουκ ολίγα δείγματα, όπως είναι ενδεικτικά:
* Η απροθυμία να επιστραφεί στην Ελλάδα το κέρδος του 1,9 δισ. ευρώ που αποκόμισαν χάρη στα ελληνικά ομόλογα οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης, επικαλούμενες τους παράλογους όρους που δέχθηκε η κυβέρνηση Παπαδήμου. "Εμείς λέμε: δώστε τα χρήματα αυτά στο ΔΝΤ αν δεν μας εμπιστεύεστε" είναι η προτροπή της ελληνικής πλευράς στους εταίρους.
* Η άρνηση της ΕΚΤ για αύξηση του πλαφόν της έκδοσης εντόκων γραμματίων κατά 8 δισ. ευρώ, πλαφόν που δεν υπήρχε το 2011 ή το 2012, αλλά θεσπίστηκε όταν οι δανειστές διέβλεπαν εξομάλυνση.
* Η πιεστική απαίτηση των Ευρωπαίων να κατατεθεί "με το μαχαίρι στον λαιμό" αναλυτικό πρόγραμμα από μια κυβέρνηση η οποία ακόμη δεν έχει καν πάρει την προβλεπόμενη ψήφο εμπιστοσύνης.
Παρά ταύτα, η Αθήνα δείχνοντας πνεύμα συνεργασίας προθυμοποιείται να καταθέσει ώς τις 25 Φεβρουαρίου (ζητώντας προς τούτο τον απαραίτητο χρόνο προετοιμασίας) το σχέδιο, που είναι στους προαναφερθέντες τέσσερις άξονες.
Οι ίδιοι παράγοντες εξέφρασαν την εκτίμησή τους πως η ανεύρεση λύσης στο αυριανό Εurogroup δεν είναι το πιθανότερο, αλλά μάλλον το απίθανο σενάριο, αφού οι Ευρωπαίοι θα επιδιώξουν στο πλαίσιο της διαπραγματευτικής τους πρακτικής να "σφίξουν τη θηλιά" ώς το τακτικό Εurogroup της 16ης Φεβρουαρίου παραπέμποντας σε αυτό την εξεύρεση λύσης. Πάντως χαρακτηρίζουν χρήσιμη και καλοδεχούμενη την όσο τον δυνατόν μεγαλύτερη υποστήριξη υπάρξει στο αυριανό έκτακτο Εurogroup. "Προσερχόμαστε στη διαπραγμάτευση με ανοιχτό μυαλό. Θα ακούσουμε τις προτάσεις τους" είναι αυτό που τονίζουν εν προκειμένω από το περιβάλλον του υπουργού Οικονομικών, προσθέτοντας πως η πρόταση που θα καταθέσει η ελληνική πλευρά στο Eurogroup της Τετάρτης θα έχει ως βασικό στόχο την εξασφάλιση μεταβατικής περιόδου έως την 1η Σεπτεμβρίου, χρονικό ορίζοντα στον οποίο εκτιμάται ότι θα μπορέσει να οικοδομηθεί το νέο συμβόλαιο με τους εταίρους (οι προαναφερθέντες "4 άξονες").
Στη συνεδρίαση της Τετάρτης η ελληνική πλευρά, όπως αναφέρουν κύκλοι του υπουργείου, θα προσέλθει επιμένοντας στην άμεση εκταμίευση του 1,9 δισ. ευρώ από τα κέρδη ομολόγων της ΕΚΤ και αύξηση του στοκ των εντόκων γραμματίων κατά 8 δισ. ευρώ σε σχέση με τα 15 δισ. ευρώ που ισχύει σήμερα. Παράλληλα, η ελληνική πλευρά ζητεί ο ELA να είναι «ελαστικός» ανάλογα με τις ανάγκες.
Το κείμενο που θα δώσουμε, αναφέρουν κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών, δεν θα έχει τίποτα το ριζοσπαστικό. "Θα είναι ένα κείμενο που θα μοιάζει σαν να κατατέθηκε από 'δικηγόρο πτώχευσης' της Νέας Υόρκης" ανέφεραν.
Οι ίδιοι κύκλοι εμφανίζονται αισιόδοξοι για την τελική συμφωνία λέγοντας πως "προσερχόμαστε στις διαπραγματεύσεις με ανοιχτό μυαλό", τονίζοντας όμως ότι σε κάποιες "κόκκινες" γραμμές, όπως αυτή της λιτότητας και της αυτοτροφοδοτούμενης κρίσης, "δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω", ενώ αναφορικά με τις αποκρατικοποιήσεις τόνισαν πως "πρέπει να ενθαρρυνθεί η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ".
Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο των διαρκών συσκέψεων για την εκπόνηση ενός σχεδίου με τεκμηριωμένες προτάσεις, που θα κατατεθεί στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, έλαβε χώρα το βράδυ της Κυριακής συνάντηση του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, παρουσία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, με τον επικεφαλής του Euroworking group Τόμας Βίζερ και τον εκπρόσωπο της Κομισιόν Ντέκλαν Κοστέλο. Η συζήτηση είχε προπαρασκευαστικό χαρακτήρα και ήταν τεχνικού χαρακτήρα. Το οικονομικό επιτελείο εκλαμβάνει ως δείγμα καλής θέλησης επιστολή που στάλθηκε από κύκλους του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και η οποία αποτύπωνε τη διάθεση για συζήτηση. Η επιστολή αυτή αξιολογείται ως βάση για συμφωνία και συμβιβασμό και εστάλη για να συζητηθεί στο Eurogroup της Τετάρτης.
Έμφαση στις διαπραγματεύσεις, τις ασφυκτικές πιέσεις και την ελληνική πρόταση για τη «συμφωνία - γέφυρα» έδωσε και ο υπουργός Οικονομικών, 48 ώρες πριν το κρίσιμο έκτακτο Εurogroup, με την παρθενική ομιλία του στη Βουλή. Στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους προσερχόμαστε με ένα και μοναδικό αίτημα. Να μας δοθεί η ευκαιρία να καταθέσουμε τις προτάσεις μας, τόνισε ο Γ. Βαρουφάκης, ο οποίος ανάμεσα στα άλλα επεσήμανε και τα εξής:
* Η δική μας πρόταση είναι η εξής: Ούτε θα σκίσουμε το ισχύον πρόγραμμα ούτε εσείς θα απαιτήσετε την τυφλή εφαρμογή του, λες και δεν έγιναν εκλογές.
* Η κυβέρνηση υφίσταται πιέσεις που δεν συνάδουν με το ευρωπαϊκό ιδεώδες.
* Το ελληνικό κράτος χρεοκόπησε το 2010 και το πρόβλημα χρεοκοπίας αντιμετωπίστηκε ως πρόβλημα ρευστότητας, με το μεγαλύτερο δάνειο στην Ιστορία. Μια τοξική φαντασίωση που οδήγησε την Ελλάδα στα πέτρινα χρόνια. Η κρίση το 2012 έκανε μετάσταση στον παραγωγικό ιστό της χώρας και ολόκληρης της Ευρώπης, με αποτέλεσμα τον αποπληθωρισμό που κατατρώει την προοπτική ανάπτυξης.
* Η τρόικα με κλειστά μικρόφωνα παραδέχεται το αδιέξοδο. Ήρθε η ώρα να ειπωθούν στον δημόσιο ευρωπαϊκό διάλογο όσα λέγονται έως τώρα με τα μικρόφωνα κλειστά
* Η εμμονή σε αποτυχημένες πολιτικές και η διγλωσσία οφείλεται στο ότι για χρόνια οι Ευρωπαίοι παραπλανούσαν τους λαούς τους ότι τα μνημονιακά δάνεια ήταν πράξη αλληλεγγύης στους τεμπέληδες νότιους, γεγονός που αποτελεί μέγιστο ψεύδος.
* Με το πρώτο Μνημόνιο σώθηκαν αποκλειστικά οι τράπεζες της βόρειας Ευρώπης. Αφού σώθηκαν, έγινε αναδιάρθρωση, το καταστροφικό PSI.
* Απαιτούμε νέα συζήτηση για τη λύση του προβλήματος.
* Τρόικα τέλος. Δηλαδή το κλιμάκιο των τεχνοκρατών που έρχεται με αποικιοκρατική λογική και δεν συζητά. Η λαϊκή εντολή δεν μας δίνει το δικαίωμα να κάνουμε του κεφαλιού μας. Η δική μας εντολή έχει ίδια ισχύ με των άλλων κρατών.
* Ζητούμε όμως να ακουστούμε, να μας δοθεί χρόνος να καταθέσουμε τις προτάσεις μας.
* Τον «yesman» δεν τον σέβεται ούτε αυτός που ακούει συνέχεια «ναι, ναι, ναι». Ούτε «yes man» ούτε «no man», αλλά Ευρωπαίοι πολίτες.