Σαν τα μανιτάρια ξεπηδούν στην Ελλάδα οι διαδικτυακές απάτες υπό τη μορφή του «Affiliate Marketing» και ζημιώνουν χιλιάδες πολίτες που αναζητούν εισόδημα. Η περίπτωση της Wind Media, που οι εμπνευστές της φέρονται να εξαπάτησαν 10.000 αντλώντας από τον καθέναν τους εκατοντάδες ευρώ, δεν ήταν η μοναδική, καθώς μια απλή περιήγηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκαλύπτει δεκάδες τέτοιες «πλατφόρμες» που συνεχίζουν να λειτουργούν απρόσκοπτα.
Μαρτυρίες θυμάτων που έφτασαν στην ΑΥΓΗ της Κυριακής εμφανίζουν ως βασικό λόγο ενασχόλησης με τις συγκεκριμένες πλατφόρμες την οικονομική δυσπραγία και την ανάγκη να πληρωθούν οι πανάκριβοι λογαριασμοί. Πίστεψαν ότι γρήγορα θα αποκόμιζαν κέρδος, ώστε να φροντίσουν τους ανθρώπους τους. Χαρακτηριστική η περίπτωση της Μ., που μπήκε στην πλατφόρμα ελπίζοντας να αποπληρώσει τη νοσηλεία του πατέρα της.
Πώς λειτουργεί η απάτη
Οι ιθύνοντες της απάτης, μέσα από κείμενα που αποτελούν προφανώς προϊόντα αυτόματης μετάφρασης, υπόσχονται σε πολίτες γρήγορο και εύκολο κέρδος εμφανίζοντας τις πλατφόρμες ως μεσάζουσες εταιρείες ανάμεσα σε διαφημιστές και διαφημιζόμενους. Υπόσχονται πως με μερικά κλικ ή με εικονικές παραγγελίες θα προκύπτει οικονομικό όφελος για τους συμμετέχοντες μέσα από ένα πολύπλοκο σύστημα απόδοσης κερδών.
Η διαδικασία έχει ως εξής: τα υποψήφια θύματα καλούνται να εγγραφούν ως μέλη σε μια πλατφόρμα που φιλοξενείται στο Διαδίκτυο καταβάλλοντας αρχικά ένα ποσό εγγραφής μέσω αγοράς κρυπτονομισμάτων ή μέσω εφαρμογών τύπου PayPal. Δημιουργείται έτσι ένας προσωπικός λογαριασμός. Έπειτα καλούνται να πραγματοποιούν διαδικτυακές ενέργειες που τους υποδεικνύονται από κάποιους διαχειριστές, οι οποίοι επικοινωνούν με τα θύματα μέσω γνωστών εφαρμογών μαζικής ανταλλαγής μηνυμάτων. Τα θύματα με τη σειρά τους βλέπουν στον «λογαριασμό» τους τα ποσά που υποτίθεται πως αποκομίζουν και έχουν τη δυνατότητα να εξαργυρώσουν τα ποσά με ηλεκτρονικές μεταφορές χρημάτων.
Ωστόσο, οι χρήστες ουδέποτε είδαν πραγματικά χρήματα στην τσέπη τους. Αντίθετα, σύμφωνα με δεκάδες καταγγελίες που έφτασαν στην ΑΥΓΗ της Κυριακής, είδαν τους λογαριασμούς τους να απενεργοποιούνται, ενώ αποκλείστηκαν από την επικοινωνία με τους διαχειριστές των ομάδων επικοινωνίας. Έτσι τα χρήματα που κατέβαλαν αρχικά έκαναν φτερά.
Σε ορισμένες περιπτώσεις πλατφορμών μάλιστα, οι υπεύθυνοι παρακινούν τους χρήστες να φέρουν νέους άλλους χρήστες ώστε να πολλαπλασιάσουν τα υποτιθέμενα κέρδη τους. Πρόκειται για το κλασικό σχήμα απάτης ονόματι ponzi scheme ή «πυραμίδα». Κάποια στιγμή τα σχήματα αυτά καταρρέουν και όσοι βρίσκονται πίσω από την απάτη αποκομίζουν πολλά χρήματα.
Η προώθηση και οι «διαχειριστές»
Στο Διαδίκτυο και ιδιαίτερα στα μέσα κοινωνικής υπάρχουν δεκάδες ομάδες που διακινούν τέτοιες «ευκαιρίες». Σε Facebook και Tiktok μπορεί κανείς να βρει πολλές προωθητικές καταχωρίσεις και βίντεο, συνήθως όχι χορηγούμενες, ώστε να μην μπορεί κανείς να βρει ποιος κρύβεται πίσω από την απάτη.
Παράλληλα, στις ομάδες αυτές συναντώνται προφίλ που εμφανίζονται ως διαχειριστές, που είναι εμφανώς ψεύτικοι λογαριασμοί. Όσον αφορά δε την επικοινωνία διαχειριστών και χρηστών, οι πρώτοι επιλέγουν μικρά ονόματα χωρίς να δίνουν επώνυμο ή άλλα στοιχεία επικοινωνίας. Είναι σύνηθες μάλιστα οι διαχειριστές να αλλάζουν ξαφνικά και τη θέση τους να λαμβάνουν άλλοι «διαχειριστές», πάντα πίσω από το πέπλο της ψευδωνυμίας.
Το περίεργο της υπόθεσης, όμως, είναι ότι ορισμένες φορές κάνουν την εμφάνισή τους ορισμένα πρόσωπα που παρακινούν χρήστες να συμμετέχουν στις πλατφόρμες, ενώ διακινούν υπογείως ότι «μεταφέρουν» χιλιάδες χρήστες. Οι φήμες αυτές διακινούνται ώστε να πειστούν τα θύματα ότι το κέρδος είναι εγγυημένο και η «επένδυση» ασφαλής.
Η περίπτωση της Agel-League
Μετά την κατάρρευση της Media Wind επικράτησε πανικός στις κοινότητες χρηστών, ωστόσο οι διαδικτυακοί αετονύχηδες δεν σταμάτησαν να προωθούν ανάλογες πλατφόρμες.
Μία εξ αυτών ήταν και η Agel-League. Κομβικό ρόλο στη συγκέντρωση υποψήφιων θυμάτων φέρεται να παίζει ένας Ρουμάνος πολίτης ονόματι Ιωσήφ Ντ. Κάτοικος νοτίων προαστίων, ο συγκεκριμένος εμφανίζεται ως επιχειρηματίας στον χώρο των πρακτορείων ταξιδιών. Μέσω μιας ομάδας στο Facebook με τίτλο «Ελεύθερη Δικτυωτές» (sic), ο συγκεκριμένος μετέδιδε οπτικοακουστικό περιεχόμενο με οδηγίες προς τους χρήστες-θύματα.
Η Agel-League έκλεισε ξαφνικά το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου, αφού είχε προλάβει να ζητήσει από τους χρήστες της πλατφόρμας να καταθέσουν 100 ευρώ προκειμένου να ξεκλειδώσουν τα ποσά που τους υποσχόταν.
Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι στη θέση της εμφανίστηκαν άλλες πλατφόρμες με όνομα Agel-League 2 και αντίστοιχα παράγωγά του.
Αυτές εξακολουθούν κανονικά τη λειτουργία τους ενόσω η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος συνεχίζει να αναζητά ποιοι βρίσκονταν πίσω από τη Wind Media. Το νήμα τής αναζήτησης φτάνει μέχρι τις χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας, ωστόσο συλλήψεις στην Ελλάδα μέχρι στιγμής δεν έχουν ανακοινωθεί.