Είναι βράδυ τ’ Αυγούστου στο πετροχώρι της Τήνου. Τον τόπο όπου το παρελθόν πασχίζει να μείνει ζωντανό για να φανεί αντάξιο στις αιωνόβιες στρογγυλές κοτρόνες. Είναι βράδυ τ’ Αυγούστου στον Βώλακα, ένα χωριό όπως τ’ άλλα το καλοκαίρι, με πολύ κόσμο να περπατάει στα καλντερίμια του και να κάθεται στα ταβερνάκια του. Να χαζεύει τα μαγνητάκια για το ψυγείο και να ψωνίζει καλούδια που μπορεί να ξεχαστούν για πάντα στη σακούλα.
Είναι βράδυ Αυγούστου, στο 2021, κάπου - κάπου όμως, μέσα στα σπιτάκια που φωλιάζουν στον βράχο, βλέπεις ν’ αναπνέουν οι παλαιότερες των εποχών. Τεχνίτες που μοχθούν όπως παλιά για το ίδιο αποτέλεσμα. Για να μείνει παρούσα η ομορφιά για την οποία, εν τέλει, επισκέπτεσαι έναν τόπο.
Ένας απ’ τους διασωθέντες της παλαιάς ζωής επαγγέλλεται καλαθοπλέκτης. Ονομάζεται Λουδοβίκος και κάθεται σε μια ευρύχωρη ξύλινη καρέκλα που έχει σκαλισμένο τ' όνομά του.
Τα χαραγμένα γράμματα βλέπουν στο καρέ πουκάμισο που φορά μέσα απ' τη στολή εργασίας. Κάθε ημέρα χωράνε στα μικρά τους σωθικά το απόσταγμα μιας δύσκολης και πολύωρης απασχόλησης. Τον ιδρώτα απ' την προσπάθεια να μην χαθεί το επάγγελμα μιας άλλης συνθήκης, με λιγότερες ανέσεις και χειροπιαστές απολαύσεις, αλλά στενότερη επαφή με το χειροποίητο και τον δημιουργό.
Ο Λουδοβίκος είναι ένας από τους 2 μόλις καλαθοπλέκτες του χωριού του. "Κάποτε ζούσανε απ' τη δουλειά 17 οικογένειες". Σήμερα μετά βίας μένουν μόνιμα, έχοντας άλλες ασχολίες οι περισσότεροι, πάνω από 50 άνθρωποι. Τη δική του επιμονή να συνεχίσει την παράδοση την αποδίδει στη φράση που είχε πει ο πατέρας όταν του μάθαινε να φτιάχνει τα καλάθια. "Η τέχνη μας σβήνει, μην την αφήσεις πίσω".
"Την εποχή εκείνη ο κόσμος δεν είχε νάιλον σακούλες για να βάλει τα πράγματα. Χρησιμοποιούσε τα καλάθια. Για τα φρούτα του, για τα λαχανικά, για τα πράγματα που ψώνιζε στην αγορά. Αλλά και στο σπίτι. Εκεί τα φυλούσε". Τα καλάθια ήταν πρακτικά και για τις πονηρές λεηλασίες απ' τις πολλές γατούλες που έχει ως σήμερα το νησί. "Μικρά βάζαμε εκεί το κολατσιό μας. Και να το έφερναν τούμπα, τα καλάθια είναι έτσι φτιαγμένα που δεν ανοίγουν".
Τα κλωνάρια που πλέκονται μεταξύ τους είναι από δέντρα ιτιάς, λυγαριάς και κουφάρια από καλάμια. Τα μαζεύει ο ίδιος από δυσπρόσιτα σημεία. Τα οποία γίνονται όλο και λιγότερα. Τα φαινόμενα ξηρασίας, ειδικά τα τελευταία χρόνια, είναι όλο και συχνότερα, με αποτέλεσμα "να βρίσκεις πλέον πράσινο μόνο πάνω από τους αγωγούς των αποχετεύσεων". Είναι χαρακτηριστικό ότι στο γειτονικό χωριό Αγάπη ένα πηγάδι που έβγαζε πάντα νερό στέρεψε τον τελευταίο καιρό.
Το μέλλον προδιαγράφεται ακόμη πιο έρημο για το αραιοκατοικημένο κυκλαδονήσι. Και η στιγμή που τα σκαλισμένα γράμματα δεν θα βλέπουν την πλάτη ενός μάστορα φαντάζει να βρίσκεται απειλητικά κοντά. Μια τέχνη ανταγωνιστική στο πλαστικό και τόσο απαραίτητη σήμερα αφήνεται να σιγοχάνεται σαν τα δέντρα της Τήνου.
Αρκετά από αυτά έχουν απομείνει στα κλαδιά τους μ’ ένα τσαμπί μόνο από φύλλα, για να γίνεται όλη η δουλειά. Να (ξε)σκάει ο τζίτζικας, να σκεπάζεται λίγο το χώμα, να μεγαλώνει αρμονικά ο καρπός. Έτσι ξέρει ότι είναι ζωντανό το φυτό κι ο καλαθοπλέκτης. Βλέπει τον άνεμο όμως να λυσσομανά κι ανησυχεί. Και το φύλλο τους παίρνει μακριά και το σύννεφο το διώχνει...
