Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.0°C25.9°C
3 BF 34%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
25 °C
23.4°C26.5°C
2 BF 33%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C24.4°C
2 BF 51%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.7°C21.0°C
2 BF 71%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
24.0°C24.0°C
1 BF 40%
Ολοκαύτωμα της Βιάννου / Η δεύτερη μεγαλύτερη σφαγή αμάχων στην Ελλάδα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ολοκαύτωμα της Βιάννου / Η δεύτερη μεγαλύτερη σφαγή αμάχων στην Ελλάδα

ΒΙΑΝΝΟΣ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ
ΒΙΑΝΝΟΣ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ

Το Ολοκαύτωμα της Βιάννου, παρότι σε κόστος ανθρώπινων ζωών υπολείπεται μόνο αυτού της Σφαγής των Καλαβρύτων, δεν είναι το ίδιο γνωστό. Οι τουλάχιστον 461 νεκροί, τα 1.000 καμένα σπίτια, τα χωριά που σε πολλές περιπτώσεις ερήμωσαν οριστικά, έρχονται στη μνήμη μας αυτές τις ημέρες, 77 χρόνια μετά...

Η Βιάννος, ορεινή περιοχή στην νοτιοανατολική πλευρά του νομού Ηρακλείου, με τα χωριά της και οκτώ γειτονικά χωριά της επαρχίας Ιεράπετρας, τελούσαν υπό γερμανική αλλά και ιταλική κατοχή λόγω της τότε διοικητικής διαίρεσης της περιοχής. Η ελάχιστη παρουσία κατοχικών δυνάμεων είχε επιτρέψει τη δημιουργία ομάδων αντίστασης, μία εκ των οποίων ήταν η ομάδα του Μανώλη Μπαντουβά.

Το Μάιο του 1943 εγκαταστάθηκε γερμανικό φυλάκιο τριών στρατιωτών στην Κάτω Σύμη για την παρακολούθηση της περιοχής. Μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 και εν μέσω φημών για βρετανική απόβαση στην περιοχή, ο Καπετάν Μανώλης Μπαντουβάς το βράδυ της 9ης προς τη 10η Σεπτεμβρίου 1943 έδωσε διαταγή να εξουδετερωθεί το φυλάκιο, που οδήγησε σε εξόντωση των εκεί δύο Γερμανών στρατιωτών.

Μετά τον εντοπισμό των νεκρών, οι Γερμανοί στέλνουν 165 άντρες στην περιοχή μαζί με άμαχους ομήρους ως ασπίδα, που το πρωί της 12ης Σεπτεμβρίου μπαίνουν στην κοιλάδα και δέχονται επίθεση από τους αντάρτες με τέτοιο τρόπο ώστε απελευθέρωσαν τους αμάχους, εξόντωσαν την πλειοψηφία του γερμανικού τμήματος και πήραν και ομήρους.

Ο στρατηγός Φρίντριχ-Βίλχελμ Μύλλερ, γνωστός και ως «ο σφαγέας της Κρήτης», έδωσε τότε εντολή «Καταστρέψατε την επαρχία Βιάννου. Εκτελέσατε πάραυτα, χωρίς διαδικασία, τους άρρενες που είναι πάνω από 16 ετών καθώς και όλους όσοι συλλαμβάνονται στην ύπαιθρο, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας». Πάνω από 2.000 Γερμανοί στρατιώτες έφτασαν στην Βιάννο, χωρίστηκαν σε ομάδες και εφάρμοσαν σχέδιο συστηματικής καταστροφής χωριών και εξόντωσης κατοίκων, διαδίδοντας πρώτα ότι όσοι ήταν στα σπίτια τους δε θα πάθαιναν τίποτα.

Την Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 1943 πυρπόλησαν τον Πεύκο και τη Σύμη, έγιναν μαζικές εκτελέσεις, λεηλασίες, βανδαλισμούς και κατεδαφίσεις, στα χωριά Κεφαλοβρύσι, Κάτω Σύμη, Αμιράς, Πεύκος, Βαχός, Άγιος Βασίλειος, Άνω Βιάννος, Συκολόγος, Κρεββατάς, Καλάμι, και Λουτράκι της Βιάννου και Μύρτος, Γδόχια, Ρίζα, Μουρνιές, Μύθοι, Μάλλες, Χριστός και Παρσάς - Μεταξοχώρι της Ιεράπετρας. 

Πέραν των εκτελέσεων, στο γυμνάσιο της Άνω Βιάννου έκλεισαν 137 άντρες από τα χωριά Καλάμι και Συκολόγο, μαζί με άλλους ομήρους, συνολικά 300 άτομα, απειλώντας να τους εκτελέσουν εάν οι αντάρτες δεν παραδώσουν τους Γερμανούς ομήρους. Ωστόσο οι αντάρτες δεν προχώρησαν σε ανταλλαγή και η εκτέλεση αποφεύχθηκε από τις κινήσεις αντιπροσώπων του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και της Εκκλησίας.

Πέραν των παραπάνω, στις 14 Οκτωβρίου οι Γερμανοί επανήλθαν με ειδικά συνεργεία, κατεδαφίζοντας και πυρπολώντας τα χωριά Κεφαλοβρύσι, Κρεββατά Πεύκο, Σύμη, Καλάμι και Συκολόγο, καθώς και τα χωριά της δυτικής Ιεράπετρας Μύρτος, Γδόχια, Μουρνιές και τον οικισμό “Καημένου” της Ρίζας.

Ο Μύλλερ τελικά συνελήφθη από τον Κοκκινο Στρατό στην Ανατολική Πρωσσία και εκδόθηκε στην Ελλάδα, μαζί με τον Μπρούνο Μπράουερ. Καταδικάστηκαν σε θάνατο στις 9 Δεκεμβρίου του 1946 και ο Μύλλερ εκτελέστηκε στις 20 Μαίου 1947.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL