Έντονη δυσοσμία κατακλύζει εδώ και έναν μήνα το Αλιβέρι, με τους κατοίκους να αποδίδουν το φαινόμενο στην καύση του RDF από την τσιμεντοβιομηχανία ΑΓΕΤ Ηρακλής. Ήδη έχουν ξεσηκωθεί και μαζί με περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση να παρέμβει. Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι λόγω της καύσης του υλικού που προέρχεται από σύμμεικτα απορρίμματα, η ατμόσφαιρα επιβαρύνεται και εκεί αποδίδουν τη ραγδαία αύξηση των ασθενειών που σχετίζονται με το αναπνευστικό σύστημα.
Στο αίτημα της τοπικής κοινωνίας για μέτρηση της επιβάρυνσης από την καύση του RDF και παρά την αρχική άρνηση του δημάρχου Θ. Μπουραντά να συζητήσει επί της ουσίας για το θέμα, η δημοτική παράταξη “Δήμος για Όλους” με επικεφαλής της Αλεξάνδρα Θαλασσινού κατόρθωσε με τη συμμαχία και άλλων παρατάξεων να πείσουν τη δημοτική αρχή να λάβουν απόφαση για τη συγκρότηση και τη λειτουργία της επιτροπής κοινωνικού ελέγχου. Έχοντας αυτή την απόφαση, η κοινωνία του Αλιβερίου θα μπορέσει να πιέσει τον περιφερειάρχη Φ. Σπανό να προχωρήσει στη χρηματοδότηση προγράμματος για την εκπόνηση περιβαλλοντικών μετρήσεων. Να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμής οι μόνες μετρήσεις αερίων από την καύση του RDF προέρχονται από την ίδια την εταιρεία.
Παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις από την εταιρεία, έρευνες δείχνουν ότι η έκλυση αερίων μπορεί να καταστεί εξόχως επιβλαβής για το περιβάλλον και τον ανθρώπινο οργανισμό. Σύμφωνα με έρευνες, λόγω της καύσης του RDF “απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα διοξίνες και φουράνια, καθώς και εξαιρετικά επικίνδυνα μικροσωματίδια ρύπων, ενώ οι τέφρες που προκύπτουν είναι εξαιρετικά επιβαρυμένες, κυρίως με επικίνδυνα βαρέα μέταλλα (μόλυβδο, ψευδάργυρο, χρώμιο κ.λπ.)”.
Τι δείχνουν οι έρευνες...
Από σχετικές έρευνες έχει προκύψει ότι “κατά κανόνα δευτερογενή καύσιμα (RDF, SRF) που προέρχονται από τα σύμμεικτα απορρίμματα είναι πιο επικίνδυνα σε ό,τι αφορά τις υπολειμματικότητες τοξικών ουσιών από αντίστοιχα με προέλευση άλλων χωρών της Ευρώπης, στις οποίες ο βαθμός ανακύκλωσης στην πηγή είναι πολύ μεγαλύτερος”. Γενικά, οι επιπτώσεις για την υγεία από τους ρύπους είναι εξόχως επιβλαβείς, ιδίως “όταν η καύση αυτή δεν γίνεται σωστά ή όταν γίνεται καύση μη κατάλληλου RDF, το οποίο, εκτός από τα αφυδατωμένα αστικά απόβλητα, είναι και επιμολυσμένο με μέταλλα, φυτοφάρμακα, ορμονικούς αναστολείς, φορμόλες, διαλύτες, υγειονομικά απόβλητα, ορυκτέλαια κ.λπ.”. Επίσης, οι ρύποι αυτοί εισχωρούν στο έδαφος και στα υπόγεια νερά δηλητηριάζοντας το χώμα, τους υδροφορείς και τα αγροτικά προϊόντα. Αυτό που έχει παρατηρηθεί είναι ότι “η καύση RDF σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες δεν παράγει διοξίνες και φουράνια (σ.σ.: οι διοξίνες και τα φουράνια δεν εκλύονται σε υψηλές θερμοκρασίες), ωστόσο εκλύονται τμηματικά στην αρχή στο τέλος ή κατά τις για οποιονδήποτε λόγο διακοπές της καύσης (βλάβη, συντήρηση κ.λπ.) καθώς και από υλικά που καίγονται στα άκρα της εστίας του καυστήρα”.
Με βάση αυτές τις παραδοχές, οι οποίες έγιναν αποδεκτές από το περιφερειακό συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας επί Κώστα Μπακογιάννη, είχε αποφασιστεί τον Απρίλιο του 2018 να συγκροτηθεί αφενός το Παρατηρητήριο Περιβάλλοντος με σκοπό την επιτόπια διαρκή δειγματοληψία περιβαλλοντικών ρύπων, αφετέρου κλιμάκιο ελέγχου ποιότητας περιβάλλοντος. Κι αυτό γιατί και τότε οι κάτοικοι είχαν ξεσηκωθεί, ενώ κάποιους μήνες νωρίτερα το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε δώσει το πράσινο φως στην καύση RDF από την τσιμεντοβιομηχανία, αποδεχόμενο τη σχετική Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων.
Το έργο που έμεινε στη μέση...
Όμως, υπό την πίεση των κατοίκων, το περιφερειακό συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας με ευρεία πλειοψηφία είχε αποφασίσει να προχωρήσει στη δειγματοληψία, που αφορούσε είκοσι επιφανειακά και υπόγεια ύδατα, είκοσι δείγματα εδάφους, υπεδάφους για βαρέα μέταλλα, διοξίνες και πολυχλωριωμένα διφαινύλια, πολυαρωματικούς υδρογονάθρακες, πτητικές οργανικές ενώσεις. Επίσης, η δειγματοληψία αφορούσε είκοσι διάχυτες και σημειακές πηγές στον αέρα (ανόργανους ρύπους, αιωρούμενα σωματίδια, διοξίνες και πολυχλωριωμένα διφαινύλια, πολυαρωματικούς υδρογονάνθρακες, βαρέα μέταλλα, βενζόλιο, TOC). Αντίστοιχα, δειγματοληψία θα γινόταν και σε εκατό αγροτικά προϊόντα για ανίχνευση βαρέων μετάλλων. Στην ίδια απόφαση είχε προβλεφθεί τη δειγματοληψία να αναλάβει το κλιμάκιο ελέγχου ποιότητας περιβάλλοντος σε συνεργασία με διαπιστευμένα εργαστήρια του «Δημόκριτου». Ωστόσο, η δειγματοληψία δεν έγινε ποτέ και η απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου ακόμη δεν έχει πάρει σάρκα και οστά.
Ένα σημαντικό βήμα
Ενάμιση χρόνο αργότερα, και ενώ η ατμόσφαιρα στο Αλιβέρι είναι επιβαρυμένη, μια νέα απόφαση δίνει ελπίδες. Αυτή τη φορά έρχεται από το δημοτικό συμβούλιο Κύμης - Αλιβερίου, που ζητεί από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας να υλοποιήσει τη δέσμευσή της για τη διαχρονική εφαρμογή του συστήματος ανεξάρτητων μετρήσεων στο πλαίσιο της λειτουργίας του Παρατηρητηρίου Περιβάλλοντος. Γι' αυτό τον λόγο το δημοτικό συμβούλιο Κύμης - Αλιβερίου ζητεί από την διοίκηση της Περιφέρειας να εγγράψει στον προϋπολογισμό τη σχετική δαπάνη.
Την ανάγκη να γίνουν άμεσες ενέργειες τονίζει η Αλεξάνδρα Θαλασσινού, επικεφαλής της δημοτικής παράταξης “Δήμος για Όλους”, υπογραμμίζοντας: “Περνάμε στο τελευταίο τρίμηνο εφαρμογής του περιφερειακού προϋπολογισμού και δεν έχει υλοποιηθεί η απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου για σύναψη της προγραμματικής σύμβασης στα πλαίσια του Παρατηρητηρίου για τη διενέργεια ανεξάρτητων μετρήσεων όσον αφορά την καύση του RDF”. Υπενθυμίζει, μάλιστα, ότι "βρισκόμαστε μπροστά σε ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας του εργοστασίου της ΑΓΕΤ και δεν έχουμε ουσιαστικά οιαδήποτε αποτίμηση εφαρμογής των προηγούμενων, παρά μόνο ότι η ίδια η εταιρεία θα μας ανακοινώσει”. Η ίδια επικαλείται τις μαρτυρίες των κατοίκων του Μυλακίου για έντονες οσμές “που συνηγορούν στο γεγονός ότι υπάρχει μια διαφοροποίηση όσον αφορά τις συνθήκες καύσης και τη χρησιμοποιούμενη πρώτη ύλη”, καθώς υπάρχουν αναφορές από εργαζόμενους ότι “η καύση δεν γίνεται στον κυρίως κλίβανο, αλλά στον ασβεστοποιητή”.
