Γιάννης Κυριόπουλος / Το πρόστιμο θα φέρει κοινωνική αναστάτωση
«Χρειαζόμαστε επειγόντως ένα πιο σοβαρό και πειστικό αφήγημα αντιμετώπισης της πανδημίας και μια νέα επικοινωνιακή πολιτική. Απαιτείται η κινητοποίηση των εφεδρειών του συστήματος υγείας, για κοινοτική δράση στους θύλακες αντίστασης των ηλικιωμένων και των ανθρώπων χωρίς πληροφόρηση», είπε Στο Κόκκινο και στον Νίκο Ξυδάκη, ο ομότιμος καθηγητής Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Κυριόπουλος
«Τα μέτρα δημόσιας υγείας έδωσαν αναμφίβολα την δυνατότητα στην ανθρωπότητα να αυξήσει ποσοτικά αλλά και ποιοτικά, το προσδόκιμο επιβίωσης. Αυτή είναι μία μεγάλη ιστορική νίκη απέναντι στην αρρώστια και θα έπρεπε τα μέτρα δημόσιας υγείας να αποτελούν τον οδηγό για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Δυστυχώς, δεν θα έλεγα ότι είμαι ευτυχής με την ενσωμάτωση αυτών των μέτρων στη σύγχρονη πολιτική υγείας. Η μνήμη μας είναι πολύ ασθενής σαν παγκόσμια κοινότητα και ξεχνάμε τα μαθήματα, που έπρεπε ήδη να είχαμε πάρει.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα στην παρούσα συνθήκη, οφείλονται στα προβλήματα διοίκησης και κουλτούρας του πληθυσμού που δεν μπορεί να συμμετέχει στη λήψη ορθολογικών αποφάσεων. Κατά συνέπεια αναγκάζει τις κυβερνήσεις και την γενικότερη επιστημονική κοινότητα να λαμβάνει μέτρα καταναγκαστικά, υποχρεωτικά και κατασταλτικά, τα οποία νομιμοποιούνται υπό κάποια έννοια αν δεν εκφεύγουν από κάποια όρια που η δεοντολογία έχουν θέσει.
Το πρόβλημα της διοίκησης μεταφράζεται σε μικρή αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνονται. Για παράδειγμα, τα περιοριστικά μέτρα στους χώρους εστίασης ή στα μέσα μαζικής μεταφοράς τα οποία εξαγγέλλονται, αλλά δεν εφαρμόζονται, γιατί ακριβώς δεν υπάρχει ούτε υπηρεσία δημόσιας υγείας, ούτε η δημόσια διοίκηση ακολουθεί αυτές τις επιταγές.
Τα μέτρα της υποχρεωτικότητας έχουν γίνει αποδεκτά διαχρονικά εφόσον υπηρετούν το δημόσιο αγαθό που είναι η συλλογική ανοσία στην κοινότητα. Η αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων εξαρτάται και από την κουλτούρα αλλά και από το επίπεδο ποιότητας της διοίκησης. Δεδομένο ότι ως Ελλάδα, έχουμε έλλειμα σε αυτά τα πεδία, χρειάζεται να δοθεί περισσότερη βαρύτητα στην κοινοτική δράση, κινητοποιώντας και εφεδρικές δυνάμεις. Μπορεί να μην έχουμε υπηρεσία δημόσιας υγείας σοβαρή, αλλά έχουμε κάποιες υπηρεσίες στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας ή σε άλλους τομείς που πρέπει εκτάκτως και επικουρικά να λειτουργήσουμε. Χωρίς αυτές, η υποχρεωτικότητα, θα έχει πολύ μικρή επίδοση.
Σε ότι αφορά τα κίνητρα ή τα αντικίνητρα της υποχρεωτικότητας, θα έλεγα ότι στο συγκεκριμένο τμήμα του πληθυσμού δεν είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να κάνει κανείς, γιατί αποτελεί τον πυρήνα της γήρανσης, των χρόνιων νοσημάτων και των πιο φτωχών τμημάτων του πληθυσμού. Θα έλεγα ότι θα προκαλέσει περισσότερη κοινωνική αναστάτωση, παρά θετικά αποτελέσματα. Εναλλακτικά θα έλεγα ότι έπρεπε να προτιμηθεί το μπόνους.
Η υποχρεωτικότητα θα έπρεπε να είχε εισαχθεί σε ορισμένες δραστηριότητες οι οποίες ευνοούν τη μετάδοση και θα έπρεπε να είχε εισαχθεί πολύ νωρίτερα. Νομίζω ότι περιμένοντας να προσαρμοστούμε στο τι κάνουν οι άλλες χώρες, χάνουμε χρόνο και ακολουθούμε τα γεγονότα αντί να τα προλαμβάνουμε.
Είναι προφανές ότι σε όλη την Ευρώπη, υπάρχει εργώδης προσπάθεια και ένα μεγάλο άγχος, για να κρατηθεί ανοιχτή η οικονομία, γιατί τα προβλήματα θα είναι πελώρια σε ένα ενδεχόμενο κλείσιμο της αγοράς. Αυτό καθυστερεί τις αποφάσεις, οι οποίες χρειάζεται να αποτελούν την βάση ευρύτερης συμφωνίας και συναίνεσης».