Επιμέλεια: Βάλια Καϊμάκη
Είναι άραγε πιθανό τους δέκα επόμενους μήνες να καθοριστεί η πολιτική ζωή της Γαλλίας από μία καταιγίδα γεγονότων του αστυνομικού δελτίου, τα οποία θα συντηρήσουν τον πανικό για την ασφάλεια,1 καθώς και από δραματικές εκκλήσεις να «υψωθεί τείχος» απέναντι σε μια Ακροδεξιά που εκτοξεύεται χάρη σ’ αυτό το κλίμα φόβου; Μια τέτοια αλληλουχία γεγονότων δεν είναι μοιραίο να συμβεί. Το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του 2022 δεν είναι πλέον προδιαγεγραμμένο. Και οι δύο θεωρούμενοι φιναλίστ, η Μαρίν Λεπέν και ο Εμανουέλ Μακρόν, βγαίνουν αποδυναμωμένοι από τις πρόσφατες περιφερειακές εκλογές. Τα τεράστια λάθη στις προγνώσεις των δημοσκόπων θα πρέπει να μας οδηγήσουν σε αμφισβήτηση των προβλέψεών τους κατά τις επόμενες εβδομάδες.
Είναι αλήθεια πώς το εξαιρετικά υψηλό ποσοστό αποχής (66,72% στον πρώτο γύρο) μπορεί να ερμηνευτεί και ως καταδίκη της αυθαίρετης και ακατανόητης χάραξης των εδαφικών ορίων των Περιφερειών. Αλλά η «απεργία» των ψηφοφόρων εκφράζει επίσης την αποστροφή τους για μια πολιτική καμπάνια που στηρίχθηκε στα πιο ποταπά επιχειρήματα της Ακροδεξιάς, σε σημείο που κάποιος νόμιζε ότι τα μεγάλα διακυβεύματα της εποχής ήταν η ασφάλεια, η εγκληματικότητα και η μετανάστευση, τρεις τομείς που έτσι κι αλλιώς διαφεύγουν της δικαιοδοσίας των Περιφερειών.
Παρά το πολιτικό αυτό πλαίσιο που συντηρήθηκε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και που είχε ως στόχο να δώσει πνοή στον Εθνικό Συναγερμό ώστε την ερχόμενη άνοιξη, στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, η νίκη του αντιπάλου να γίνει ακόμα μεγαλύτερη, το κόμμα της κυρίας Λεπέν έχασε πάνω από τους μισούς ψηφοφόρους του σε σχέση με τις προηγούμενες αντίστοιχες εκλογές (2.743.000 ψήφοι έναντι 6.019.000 τον Δεκέμβριο του 2015). Ένα τέτοιο αποτέλεσμα δεν μαρτυρά άνοδο του φασισμού στη Γαλλία σε τέτοιο βαθμό ώστε να υποχρεώσει τους πολίτες να κουρνιάσουν σαν φοβισμένα πρόβατα δίπλα στον καλό ποιμένα του προεδρικού μεγάρου.
Το -προσωρινό;- φιάσκο του τεχνάσματος που εμπνεύστηκε ο κ. Μακρόν είναι ακόμα μεγαλύτερο, καθώς οδήγησε τους περισσότερους από τους σημαντικούς υπουργούς του σε συντριπτική ήττα και καθώς το αποτέλεσμα των σχηματισμών που τον στηρίζουν (11 % κατά μέσο όρο, δηλαδή 3,66% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων!) αποτελεί εξευτελισμό, ιδιαίτερα αφού πρόκειται για τα κόμματα που έχουν την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Για έναν Πρόεδρο που αρέσκεται να ασκεί ολομόναχος την εξουσία -σε σημείο που ήταν αυτός που έδωσε την κατ’ εξαίρεση άδεια για την άρση της απαγόρευσης κυκλοφορίας στους θεατές του ημιτελικού του Ρολάν Γκαρός...-, η απόρριψη είναι πολύ βαριά.
Το ποσοστό αποχής και η δύναμη της αδράνειας ερμηνεύουν τη νίκη των πολιτικών σχηματισμών που είχαν ήδη την εξουσία στις Περιφέρειες, δεν καθιστούν όμως εφικτή την εξαγωγή άλλων συμπερασμάτων από μια ψηφοφορία που χαρακτηρίστηκε από συμμαχίες της τελευταίας στιγμής χωρίς εθνική συνοχή. Συνεπώς, όλα παίζονται. Όμως και μόνο η ιδέα ότι δεν είμαστε εκ των προτέρων καταδικασμένοι να επιλέγουμε πάντοτε ανάμεσα στο κακό και το χειρότερο μοιάζει, παρ’ όλα αυτά, να είναι μια μικρή αχτίδα.
1 Σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, ο αριθμός των ανθρωποκτονιών στη Γαλλία κυμαίνεται από 784 έως 866 ετησίως, δηλαδή δύο ή τρεις την ημέρα. Ένας αριθμός ικανός για να τροφοδοτεί σε μόνιμη βάση τα ενημερωτικά κανάλια όταν δεν υπάρχουν άλλες καταστροφές και η φαντασία τους στερεύει.
* Ο Serge Halimi είναι ο διευθυντής της «Le Monde diplomatique»
