Επί δεκαετίες, ο αμερικανικός στρατιωτικός σχεδιασμός βασιζόταν στην ιδέα ότι οι ΗΠΑ θα έπρεπε να είναι έτοιμες να διεξάγουν ταυτόχρονα δύο πολέμους σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη. Ακόμη όμως και οι πιο απαισιόδοξοι δεν έκαναν σχέδια για τη διεξαγωγή τριών ταυτόχρονων πολέμων.
Η διακυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν, ωστόσο, αντιμετωπίζει σήμερα στρατιωτικές κρίσεις στην Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή. Συλλογικά αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόκληση για την παγκόσμια ισχύ της Αμερικής μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν ενημερώσει ότι η Ρωσία σχεδιάζει να εισβάλει στην Ουκρανία “ακόμη και στις αρχές του 2022”. Εν τω μεταξύ, ο Λόιντ Όστιν, υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, έχει προειδοποιήσει ότι οι κινεζικές στρατιωτικές ασκήσεις κοντά στην Ταϊβάν μοιάζουν με πρόβα εισβολής. Το Ιράν ενδέχεται επίσης να απέχει μερικές εβδομάδες από τη δημιουργία αρκετού υλικού για την κατασκευή πυρηνικών όπλων - κάτι που οι ΗΠΑ προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να αποτρέψουν.
Ορισμένοι αναλυτές ανησυχούν πως η Αμερική ενδέχεται σήμερα να αντιμετωπίζει μια συντονισμένη παγκόσμια επίθεση από αναθεωρητικές δυνάμεις. Ο Καρλ Μπιλντ, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας, προειδοποιεί ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα έπρεπε να εξετάσει την πιθανότητα ταυτόχρονων εισβολών σε Ταϊβάν και Ουκρανία. “Σε συνδυασμό, αυτές οι δύο ενέργειες θα μετέβαλλαν ουσιαστικά την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων” σημειώνει, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για μια παγκόσμια τάξη που πέτυχε την παγκόσμια ειρήνη για δεκαετίες.
Φαίνεται απίθανο ο Σι Τζινπίνγκ και ο Βλαντίμιρ Πούτιν να μιλούν απευθείας για συντονισμένη στρατιωτική δράση. Η ιδέα μιας διαδικτυακής διάσκεψης στην οποία θα συμμετέχει και ο Εμπραχίμ Ραΐσι, ο Πρόεδρος του Ιράν, αγγίζει τα όρια της παραφιλολογίας.
Παρότι όμως δεν υπάρχει κάποιο σχέδιο που να συνδέει τις φιλοδοξίες του Πεκίνου, της Μόσχας και της Τεχεράνης, υπάρχει μια ανάλυση και επιφυλακή που συμμερίζονται. Οι κυβερνήσεις σε Κίνα, Ρωσία και Ιράν διαμαρτύρονται ότι βρίσκονται στο στόχαστρο της Ουάσιγκτον για “αλλαγή καθεστώτος”. Όλες τους έχουν στόχο να κυριαρχήσουν στις περιφέρειές τους. Και όλες τους δικαιολογούν τις φιλοδοξίες τους επικαλούμενες συγγένεια με λαούς πέρα από τα εθνικά τους σύνορα.
Η κυβέρνηση Σι επιμένει ότι το εθνικό πεπρωμένο της Κίνας είναι η “επανένωση” με την Ταϊβάν. Ο Πούτιν υποστηρίζει ότι συντελείται “γενοκτονία” κατά ρωσόφωνων στην Ουκρανία και ότι η Μόσχα έχει το καθήκον να τους προστατεύσει. Η ιρανική κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι αποτελεί προστάτη του Ισλάμ σε όλο τον κόσμο και έχει χρησιμοποιήσει σιίτες μουσουλμάνους στο εξωτερικό ως δικούς της πολεμιστές.
Μετά τη χαοτική αποχώρηση από το Αφγανιστάν, η Αμερική δείχνει αδύναμη. Αυτό αυξάνει τον πειρασμό της Ρωσίας, της Κίνας και του Ιράν να επαναφέρουν διεκδικήσεις ή να υλοποιήσουν παραδοσιακές φιλοδοξίες.
Οι αναθεωρητικές δυνάμεις σε Ασία, Ευρώπη και Μέση Ανατολή παρακολουθούν τις εξελίξεις σε άλλες ηπείρους. Επιθέσεις που δεν θα συναντήσουν αντίσταση σε Ουκρανία ή Ταϊβάν θα σηματοδοτήσουν τη ριζική μετατόπιση στην παγκόσμια ισχύ για την οποία ανησυχούν ο Μπιλντ και άλλοι. Η αμερικανική ισχύς και αξιοπιστία θα μπορούσε όμως να μειωθεί και από μια σειρά λιγότερο θεαματικών διευθετήσεων που όλες μαζί θα έστελναν το σήμα ότι η Αμερική χάνει έδαφος.
Ηδη υπάρχει ανησυχία σε μέρη της Ευρώπης για τις υποσχέσεις της διακυβέρνησης Μπάιντεν να καταλήξει σε νέα “συνεννόηση” για την ασφάλεια με τη Ρωσία στην Ευρώπη. Εάν οι ΗΠΑ υποχωρήσουν μπροστά στις ρωσικές απειλές στην Ουκρανία, η Κίνα ενδέχεται να εντείνει τις δικές της προκλήσεις στην Ταϊβάν και το Ιράν να επιταχύνει το πυρηνικό του πρόγραμμα. Οι σύμμαχοι της Αμερικής, ζωτικής σημασίας προκειμένου η αμερικανική ισχύς να φτάνει παντού, αποθαρρύνονται.
Ο Λευκός Οίκος γνωρίζει αυτούς τους κινδύνους. Γνωρίζει και πώς να επιλέγει τις μάχες του. Μια σθεναρή αμερικανική στάση στην Ευρώπη, την Ασία ή τη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποκατάσταση της αμερικανικής αποτρεπτικής ισχύος. Πού όμως θα έπρεπε η Αμερική να δείξει την ισχύ της;
Το μικρότερο ρίσκο φαίνεται να βρίσκεται στην περίπτωση του Ιράν, το οποίο παραμένει μη πυρηνική δύναμη. Ο Μπάιντεν έχει δηλώσει ότι οι ΗΠΑ θα υπερασπιστούν την Ταϊβάν αλλά δεν έχει κάνει ανάλογα σχόλια για την Ουκρανία.
Ωστόσο, οι περισσότεροι Αμερικανοί αναλυτές πιστεύουν ακόμη ότι μια επίθεση στην Ταϊβάν είναι απίθανη μέσα στο 2022. Ο Σι χρειάζεται σταθερότητα καθώς προετοιμάζεται να εδραιώσει την εξουσία του στο κρίσιμο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος το ερχόμενο φθινόπωρο.
Οι ρωσικές απειλές προς την Ουκρανία δείχνουν πιο άμεσες. Μια μετωπική σύγκρουση με μια πυρηνική δύναμη παραμένει όμως σχεδόν αδιανόητη. Στη θέση της, ο Μπάιντεν έχει απειλήσει με τεράστιες οικονομικές κυρώσεις και στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία. Το ενδεχόμενο αεροπορικών επιδρομών εναντίον ιρανικών εγκαταστάσεων μοιάζει λιγότερο επικίνδυνο. Όμως ο Μπάιντεν, όπως ο Μπάρακ Ομπάμα και ο Ντόναλντ Τραμπ πριν από αυτόν, είναι απρόθυμος να εμπλακεί σε ακόμη έναν πόλεμο στη Μέση Ανατολή.
Η διακυβέρνηση Μπάιντεν δεν θα αποκλείσει τη στρατιωτική επιλογή σε καμία από αυτές τις τρεις συγκρούσεις. Όμως είναι πιθανότερο οι ΗΠΑ να βασιστούν σε οικονομικά παρά σε διπλωματικά όπλα. Το είδος των αυστηρών αμερικανικών οικονομικών κυρώσεων εις βάρος του Ιράν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και εναντίον της Ρωσίας ή της Κίνας. Αυτό δεν θα σήμαινε την αρχή του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου. Θα σήμαινε όμως το τέλος της παγκοσμιοποίησης.
