Live τώρα    
21°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C23.6°C
2 BF 62%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
17.4°C22.5°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C19.9°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
24 °C
21.0°C24.8°C
4 BF 46%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.9°C23.5°C
3 BF 40%
Οι εταιρείες τύπου Uber δεν πρέπει να ξαναγράψουν τους κανόνες
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Οι εταιρείες τύπου Uber δεν πρέπει να ξαναγράψουν τους κανόνες

Όταν το επιχειρηματικό σου μοντέλο αποδεικνύεται παράνομο, αλλάζεις το μοντέλο ή αλλάζεις τον νόμο; Οι εταιρείες της οικονομίας προσωρινής απασχόλησης, όπως η Uber, έχοντας πληγεί από διαδοχικές νομικές ήττες, θέλουν να κάνουν το δεύτερο. Αν το πετύχουν, τότε μια χούφτα εταιρείες θα αλλάξουν θεμελιακά τον κόσμο της εργασίας.

Η Uber έχασε μια ζωτικής σημασίας υπόθεση στο βρετανικό Ανώτατο Δικαστήριο την προηγούμενη Παρασκευή, όταν οι δικαστές αποφάσισαν ότι χαρακτήριζε εσφαλμένα τους οδηγούς της ως αυτοαπασχολούμενους. Οι οδηγοί μπορούν πράγματι να εργαστούν όποτε θέλουν, όμως η Uber καθορίζει τις τιμές, επιλέγει τις προοπτικές, αξιολογεί την αποτελεσματικότητά τους και τους “απενεργοποιεί” στην περίπτωση που δεν είναι άψογοι.

Ο Γιασίν Ασλάμ, ένας από τους πολλούς οδηγούς που προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, λέει ότι ακόμη και η ελευθερία να εργαστείς ή όχι αποτελεί ψευδαίσθηση: οι οδηγοί που δεν θα εργαστούν τις ώρες αιχμής ή θα αρνηθούν να κάνουν μεγάλες διαδρομές δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τις δόσεις αγοράς του αυτοκινήτου, την ασφάλεια ή τα έξοδα συντήρησής του.

“Είναι εξουθενωτικό, όμως οι άνθρωποι δεν βλέπουν αυτή την πλευρά” δηλώνει. “Το χειρότερο είναι όταν σε απενεργοποιούν, είναι κάτι απάνθρωπο”. Εταιρείες όπως η Uber έχουν χάσει παρόμοιες νομικές μάχες στην Καλιφόρνια, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Ολλανδία.

Μοιάζει να είναι το τέλος της νομικής διαδρομής για την οικονομία προσωρινής απασχόλησης. Οι εταιρείες θα πρέπει είτε να δώσουν στους εργαζόμενους περισσότερο έλεγχο (κάτι που δύσκολα συμβαδίζει με μια υπηρεσία on demand) είτε εργασιακά δικαιώματα, όπως ο κατώτατος μισθός και η αναρρωτική άδεια, κάτι που πιθανώς θα οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές.

Οι εργοδότες θα πρέπει να πληρώσουν και περισσότερους φόρους. Η ζήτηση των καταναλωτών γι’ αυτές τις υπηρεσίες ενδεχομένως να μην διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα αν οι υπηρεσίες πάψουν να είναι τόσο φθηνές. Για τον Τζερεμάιας  Άνταμς - Πρασλ, καθηγητή Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, “το βασικό μήνυμα” της βρετανικής δικαστικής απόφασης είναι ότι “δεν επιλέγεις αν ο νόμος ισχύει στην περίπτωσή σου ή όχι”.

Υπάρχει όμως και μια άλλη πιθανή έκβαση. Αντί να προσαρμόσουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο στο νόμιμο πλαίσιο, οι εταιρείες αυτές θα μπορούσαν να αλλάξουν τους νόμους ώστε να ταιριάζουν στο μοντέλο τους.

Νόμοι στα μέτρα των εταιρειών

Το έχουν ήδη πετύχει στην Καλιφόρνια, όπου ξόδεψαν 200 εκατομμύρια δολάρια προκειμένου να πείσουν τους ψηφοφόρους να υποστηρίξουν την Πρόταση 22, ένα μέτρο που τους επιτρέπει να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν τους εργαζόμενους ως αυτοαπασχολούμενους με κάποιες παροχές.

Οι εταιρείες προωθούν τώρα την Πρόταση 22 ως εθνικό μοντέλο για τις ΗΠΑ. Προσπαθούν επίσης να πετύχουν συμφωνίες με συνδικάτα προκειμένου οι εργαζόμενοί τους να αποκτήσουν κάποιο είδος συνδικαλιστικής εκπροσώπησης, παραμένοντας όμως αυτοαπασχολούμενοι.

Οι εταιρείες αυτές προσπαθούν να πετύχουν κάτι ανάλογο και στην Ευρώπη. Η Uber υπόσχεται να “συνεργαστεί στενά” με τους Ευρωπαίους νομοθέτες για τη δημιουργία “νέων προτύπων της βιομηχανίας, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι αναγνωρίζεται και αξιολογείται σε νομοθετικό επίπεδο”. H Uber θα μπορούσε επίσης να πιέσει τη βρετανική κυβέρνηση να υιοθετήσει νέους κανόνες, οι οποίοι θα ανακαθορίζουν το στάτους των εργαζομένων.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι αγορές εργασίας χρειάζονται μια αναβάθμιση στον 21ο αιώνα. Οι γνήσια αυτοαπασχολούμενοι θα επωφελούνταν από κινητά ταμεία, στα οποία διαφορετικοί πελάτες θα μπορούσαν να συνεισφέρουν, για παράδειγμα. Η ανελαστικότητα και οι απρόβλεπτες συνθήκες εργασίας σε τομείς χαμηλών αμοιβών απαιτούν επίσης άμεση ρύθμιση.

Είναι όμως σημαντικό να μην συγχέουμε τις ιδέες αυτές με τις προτάσεις των εταιρειών της οικονομίας προσωρινής απασχόλησης. Εκείνες θέλουν να κωδικοποιήσουν την έννοια ότι μια εταιρεία μπορεί να ασκεί σχεδόν όλες τις εξουσίες ενός εργοδότη έχοντας ελάχιστες από τις ευθύνες του.

Εργοδότες και... αυτοαπασχολούμενοι

Ένας νέος νόμος θα έβαζε σε πειρασμό και άλλες εταιρείες να υποβαθμίσουν ή να Uber-οποιήσουν το προσωπικό τους για να εξοικονομήσουν χρήματα. Μετά την έγκριση της Πρότασης 22 στην Καλιφόρνια, η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Albertsons ενημέρωσε τους οδηγούς της ότι θα αντικατασταθούν από αυτοαπασχολούμενους. “Οι εργαζόμενοι σε κάθε βιομηχανία -από τη γεωργία έως την κτηνοτροφία- θα μπορούσε να επωφεληθούν από τις προβλέψεις της Πρότασης 22” έγραψε σε πρόσφατο άρθρο του ο Σον Κάρολαν, συνιδρυτής της Uber.

Πώς θα έμοιαζε ένας κόσμος με απείρως περισσότερους εργαζόμενους τύπου Uber; Η θετική πλευρά θα ήταν οι φθηνότερες υπηρεσίες (όπως έκανε η Uber με τα ταξί). Αυτό θα επέτρεπε στις μεσαίες τάξεις να απολαμβάνουν ανέσεις που κάποτε ήταν διαθέσιμες μόνο στους πλούσιους. Είναι όμως αυτό ένα κέρδος που θα μπορούσε να αναπληρώσει το άδειασμα της φορολογικής βάσης και τη δημιουργία μιας κατώτατης τάξης εργαζομένων;

Πέρσι ο διευθυντής της Uber Ντάρα Κοσροσάχι περιέγραψε το όραμά του για το μέλλον. Δεν αφορούσε την τεχνολογία ή τη χειραφέτηση των εργαζομένων.  Ήταν κάτι πεζό και -κατά την άποψή μου- θλιβερό. “Σε τελική ανάλυση βλέπω έναν κόσμο όπου, αν θέλεις να κάνεις ανάληψη από την τράπεζα, θα βρεθεί κάποιος να κάνει αυτή την ανάληψη για λογαριασμό σου, σωστά;  Ό,τι και αν θελήσεις θα μπορεί να παραδοθεί στο σπίτι σου”.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL