Σχεδόν εξήντα χρόνια αφότου ο Αμερικανός πολιτικός Ντιν Άτσεσον επέπληττε τη Βρετανία χαρακτηρίζοντάς την ως μετααυτοκρατορική δύναμη που ακόμη αναζητεί τον παλιό της ρόλο, το έθνος αναζητεί και πάλι τη θέση του στον κόσμο. Το Brexit επανέφερε μια εξωτερική πολιτική που εξισορροπεί μια στενή σχέση στον τομέα της ασφάλειας με τις ΗΠΑ με μια πολιτική και οικονομική συνεννόηση με την Ε.Ε. Η Βρετανία θα πρέπει να βρει νέους τρόπους να εξασφαλίσει τα συμφέροντά της σε έναν κατακερματισμένο κόσμο.
Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον υποστηρίζει πως η χώρα μπορεί να ξαναγίνει η «Παγκόσμια Βρετανία» αναθερμαίνοντας παλιές συμμαχίες και συγκροτώντας νέους δεσμούς στα ταχύτερα αναπτυσσόμενα μέρη της υφηλίου. Σκοπεύει να στείλει το αεροπλανοφόρο «HMS Queen Elizabeth» στην ανατολική Ασία ως έμβλημα του βρετανικού κύρους.
H πομπώδης ρητορική και τα ναυτικά γυμνάσια δεν μπορούν όμως να κρύψουν τις σημερινές γεωπολιτικές ισορροπίες. Το Brexit έχει ως τίμημα την αποδυνάμωση των σχέσεων με την Ευρώπη όχι μόνο στον τομέα της πολιτικής και της ασφάλειας, αλλά και της οικονομίας καθώς και της διπλωματικής επιρροής στην Ουάσιγκτον.
Ούτε οι καιροί ευνοούν την αυτονόμηση μιας ευρωπαϊκής δύναμης. Η μεταψυχροπολεμική διευθέτηση διαλύεται καθώς η Κίνα και η Ρωσία αμφισβητούν το ανοιχτό, φιλελεύθερο σύστημα. Ο σινοαμερικανικός ανταγωνισμός μετατόπισε πέραν της Ευρώπης το ενδιαφέρον της αμερικανικής πολιτικής. Οι δημοκρατικές χώρες οφείλουν να συνεργαστούν στενότερα προκειμένου να αντιμετωπίσουν την πρόκληση του αυταρχισμού.
Ευτυχώς, η επικείμενη αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο και η διαδοχή του Ντόναλντ Τραμπ από τον Τζο Μπάιντεν παρέχει εγγυήσεις για το μέλλον της νατοϊκής συμμαχίας ως ορόσημο της βρετανικής άμυνας. Ο Μπ. Τζόνσον θα πρέπει όμως να εργαστεί σκληρά για να αποτινάξει τη φήμη ότι αποτελεί έναν λαϊκιστή τύπου Τραμπ καθώς η διακυβέρνηση Μπάιντεν θα στραφεί στη Γερμανία ως σημαντικότερη ευρωπαϊκή δύναμη. Σε μια τόσο άνιση σχέση, η Βρετανία διακινδυνεύει να μετατραπεί σε σκιά.
Η Βρετανία διαθέτει σημαντικά πλεονεκτήματα. Αποτελεί μέλος σημαντικών οργανισμών, από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έως την Κοινοπολιτεία, την Ομάδα των Επτά αναπτυγμένων δημοκρατιών και τα αποκαλούμενα «Πέντε Μάτια», τον συνασπισμό υπηρεσιών ασφαλείας στον οποίο συμμετέχουν επίσης οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία. Διαθέτει επίσης έναν σχετικά ισχυρό στρατό και μυστικές και διπλωματικές υπηρεσίες πρώτης τάξης. Η θέση τής προεδρίας στις φετινές συνομιλίες COP26 για το κλίμα προσφέρει στον Μπ. Τζόνσον μια ευκαιρία για διεθνή επιρροή.
Ο πρωθυπουργός έχει υποσχεθεί να δημοσιοποιήσει στην κοινή γνώμη τα σχέδιά του για αναθεώρηση της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής για την ασφάλεια και την ανάπτυξη. Έχει μάλιστα προκαταβάλει το αποτέλεσμα ανακοινώνοντας μια αξιοσημείωτη αύξηση στον αμυντικό προϋπολογισμό - κάτι που είχε ως στόχο να ενισχύσει την αξιοπιστία του στην Ουάσιγκτον και να δημιουργήσει χώρο για νέες δαπάνες σε τομείς όπως η κυβερνητική και το Διάστημα.
Τα επιπρόσθετα κονδύλια για τον στρατό, ωστόσο, έγιναν εις βάρος κονδυλίων για την ανάπτυξη και τη διεθνή βοήθεια. Αν η Βρετανία δεν εκπληρώσει τον στόχο του ΟΗΕ για 0,7% του εθνικού της εισοδήματος, θα χάσει έναν από τους βασικούς παράγοντες διεθνούς επιρροής της και τον μοναδικό ρόλο που διαδραματίζει σήμερα στην ανακούφιση της φτώχειας και τη στήριξη της σταθερότητας σε ορισμένες από τις πιο ταραγμένες περιοχές του κόσμου.
Αυτό που χρειάζεται σήμερα η Βρετανία είναι ένα συνεκτικό και εφικτό όραμα για τα σχέδιά της για την εθνική άμυνα και τη συνεισφορά που επιδιώκει να έχει στη διεθνή ασφάλεια. Το σημείο εκκίνησης θα πρέπει να είναι η αναγνώριση ότι το βασικό συμφέρον τής χώρας βρίσκεται στη διατήρηση μιας τάξης που θα στηρίζεται σε κανόνες.
Εάν οι ΗΠΑ παραμείνουν βασικός εγγυητής της εθνικής ασφάλειας, το Brexit δεν θα πρέπει να γίνει δικαιολογία για την εγκατάλειψη της στενής συνεργασίας με την Ε.Ε. Είτε πρόκειται για την τζιχαντιστική τρομοκρατία και την ανεξέλεγκτη μετανάστευση είτε για τη διάδοση των πυρηνικών όπλων και την αποσταθεροποίηση που επιχειρεί η Ρωσία, οι απειλές στη βρετανική ασφάλεια είναι κοινές με εκείνες που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι γείτονές της. Πολλά μπορούν να ειπωθούν για τη δημιουργία νέων δεσμών με άλλες δημοκρατικές χώρες. Ωστόσο, η Βρετανία δεν μπορεί να αγνοήσει τις παραμέτρους της γεωγραφίας.