Οι Φιλιππίνες είναι η μόνη χώρα στον κόσμο - πέρα από το Βατικανό - όπου είναι παράνομο να πάρει κανείς διαζύγιο.
Έτσι οι γυναίκες - θύματα βίας δυσκολεύονται να ξεφύγουν από τους βίαιους συζύγους τους, ενώ και ζευγάρια που επιθυμούν έναν φιλικό χωρισμό δεν μπορούν να τον έχουν.
Όσοι επιθυμούν να τερματίσουν τον γάμο τους έχουν την επιλογή να ζητήσουν από το δικαστήριο να ακυρωθεί ή να κηρυχθεί μηδέποτε γενόμενος. Ωστόσο η κυβέρνηση μπορεί να υποβάλλει έφεση κατά αυτών των αποφάσεων.
Παράλληλα η δικαστική διαδικασία είναι αργή και δαπανηρή αφού μπορεί να κοστίσει έως 9.500 ευρώ. Και αυτό σε μια χώρα όπου εκατομμύρια άνθρωποι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Κατά συνέπεια ορισμένοι πέφτουν θύματα διαδικτυακής απάτης στην προσπάθειά τους να χωρίσουν.
«Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να είναι τόσο δύσκολο» είπε η Στέλλα Σιμπόνγκα η οποία είναι μητέρα τριών παιδιών και εδώ και 11 χρόνια προσπαθεί να βάλει τέλος στον γάμο που της επιβλήθηκε από τους γονείς της όταν έμεινε έγκυος.
«Το μόνο που θέλουμε είναι να είμαστε ελεύθερες» δήλωσε ακόμα η 45χρονη που ξεκίνησε τον δικαστικό της αγώνα το 2012 όταν έκανε αίτηση στο δικαστήριο για ακύρωση του γάμου της. Η ίδια επικαλέστηκε την «ψυχολογική ανικανότητα» του συζύγου της, έναν από τους λόγους που μπορεί να γίνει δεκτή η διακοπή ενός γάμου.
Η Σιμπόνγκα δικαιώθηκε ύστερα από 3.500 ευρώ δικαστικά έξοδα και πέντε χρόνια διαδικασίας ωστόσο το δικαστήριο, επιφορτισμένο με την προστασία του θεσμού του γάμου εξ ονόματος του δημόσιου κατήγορου, υπέβαλε έφεση και κατάφερε το 2019 την ανατροπή της απόφασης, αναφέρει το France 24 επικαλούμενο το Γαλλικό Πρακτορείο.
Η Σιμπόνγκα προσέφυγε στο Εφετείο για να ακυρωθεί η έφεση, αλλά εξακολουθεί να περιμένει απάντηση. «Γιατί εμείς που βιώσαμε βάσανα, εγκατάλειψη και κακοποίηση, τιμωρούμαστε από το νόμο;» διερωτάται.
Η Σιμπόνγκα ανατράφηκε ως καθολική όμως σταμάτησε να πηγαίνει στην εκκλησία φοβούμενη ότι θα κατηγορηθεί για μοιχεία αφού εδώ και χρόνια έχει έναν σύντροφο τον οποίο όμως δεν μπορεί να παντρευτεί μέχρι να λυθεί νομικά ο πρώτος της γάμος.
Το ότι η υπόθεσή της έχει καθυστερήσει τόσο πολύ δεν είναι κάτι ασυνήθιστο στις Φιλιππίνες. «Ο κόσμος πιστεύει ότι τυπικά συνεχίζω να είμαι παντρεμένη, είμαι μια αμαρτωλή» είπε η Σιμπόνγκα. «Πιστεύουν πραγματικά ότι αυτό που ένωσε ο Θεός δεν μπορεί να διαχωριστεί. Αλήθεια; Ακόμα κι αν ο σύζυγός σου προσπαθεί να σε σκοτώσει, ακόμα και μετά από όλα όσα έχει κάνει, το διαζύγιο εξακολουθεί να μην επιτρέπεται;» διερωτήθηκε.
Η Σιμπόνγκα είπε ότι η σχέση της με τον σύζυγό της ήταν τόσο τραυματική που η ίδια έχει κάνει δύο φορές απόπειρα αυτοκτονίας. Δεν θέλει να τα παιδιά της να παντρευτούν μέχρι να είναι νόμιμο το διαζύγιο. «Τους είπα ότι μπορούν να συγκατοικήσουν και να κάνουν όσα παιδιά θέλουν, αλλά δεν θα συναινέσω ποτέ να παντρευτούν. Απλώς δεν θέλω να καταλήξουν σαν εμένα», είπε.
Ο πιο ισχυρός αντίπαλος των διαζυγίων στις Φιλιππίνες είναι η Καθολική Εκκλησία, η οποία είναι επίσης κατά των αμβλώσεων και της αντισύλληψης. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος. Ένας νόμος που επιτρέπει την αντισύλληψη ψηφίστηκε το 2012, παρά την έντονη αντίθεση της Εκκλησίας.
Παράλληλα το 2018, η πλειοψηφία και η αντιπολίτευση στη Βουλή των αντιπροσώπων ενέκριναν από κοινού μια μεταρρύθμιση για τα διαζύγια, που στη συνέχεια παρεμποδίστηκε όμως από τη Γερουσία. Ήταν η πρώτη φορά που μια τέτοια πρόταση έφθασε τόσο μακριά.
Την ίδια ώρα δημοσκοπήσεις που έγιναν από την εταιρεία Social Weather Stations δείχνουν μια αλλαγή στη στάση των πολιτών απέναντι στο διαζύγιο. Το 2005 το 43 των Φιλιππινέζων ήταν υπέρ της νομιμοποίησης και το 45% κατά. Η ίδια έρευνα το 2017 έδειξε ότι το 53% ήταν υπέρ και το 32% κατά.
Μια ομάδα βουλευτών ξεκίνησε τώρα εκστρατεία για τη νομιμοποίηση των διαζυγίων με πολλά νομοσχέδια να κατατίθενται στη Βουλή και τη Γερουσία. «Δεν καταστρέφουμε κανένα γάμο», δήλωσε ο Εντσέλ Λάγκμαν, βουλευτής και συντάκτης ενός εκ των νομοσχεδίων αυτών.
Ο ίδιος είπε ότι το διαζύγιο περιορίζεται σε «ανεπανόρθωτα δυσλειτουργικούς γάμους» και η νομιμοποίησή του θα επιτρέψει στις γυναίκες και τα παιδιά τους να γλιτώσουν από «βίαιους συζύγους».
Το AFP εντόπισε πολλές αναρτήσεις στο Facebook που διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες για τη δικαστική διαδικασία ακύρωσης ενός γάμου, κάτι που καταδεικνύει την παρουσία απατεώνων στο διαδίκτυο.
Μία γυναίκα είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι πλήρωσε 2.250 ευρώ σε μια διαδικασία ακύρωσης γάμου που αποδείχτηκε ότι ήταν απάτη. Τώρα σκέφτεται να ασπαστεί το Ισλάμ με την ελπίδα να πάρει διαζύγιο με βάση τον ισλαμικό νόμο. «Η ακύρωση διαρκεί τόσο πολύ, είναι τόσο ακριβή και δεν είναι εγγυημένη, επομένως αναζητώ έναν πιο εύκολο τρόπο δήλωσε η γυναίκα που κράτησε την ανωνυμία της.
Η Κατρίνα Λαγκάρντ, ειδική στο οικογενειακό δίκαιο ανέφερε ότι το γεγονός ότι αυξάνονται οι απάτες αυτές δείχνει την «επιτακτική ανάγκη» να υπάρξει νομοθέτηση.
Ωστόσο ο πατήρ Τζερόμ Σεσιλιάνο, από τη Σύνοδο των Επισκόπων των Φιλιππίνων, εκτιμά αντίθετα ότι η χώρα του πρέπει να είναι «υπερήφανη» που είναι η μοναδική χώρα εκτός του Βατικανού που «εμμένει στην παραδοσιακή έννοια του γάμου».
«Πάντα θα υπάρχουν ατέλειες σε μια σχέση», είπε υποστηρίζοντας ακόμα ότι το να παίρνει κανείς διαζύγιο από έναν βίαιο σύντροφο είναι κάτι που θα «διαιωνίζει τη βία» , διότι ο δράστης θα κακοποιεί την επόμενη σύντροφό του.
