Μέχρι χθες ήταν μια κινητοποίηση στα μέτρα της ασιατικής κουλτούρας πολιτικών διαμαρτυριών: μαζικότητα, μαχητικότητα, αυστηρή οργάνωση και πειθαρχία, όχι όμως επιθετικότητα και βία. Από χθες η εικόνα είναι άλλη. Οι ήσυχοι, καθαροί, άριστα σηματοδοτημένοι δρόμοι του Χονγκ Κονγκ μετατράπηκαν σε πεδίο μάχης. Δακρυγόνα, βία, πετροπόλεμος και πλαστικές σφαίρες. Η τοπική κυβέρνηση που πρόσκειται στο Πεκίνο φαίνεται πως έχασε γρήγορα την υπομονή της με τους χιλιάδες διαδηλωτές που διαμαρτύρονται τον τελευταίο καιρό ενάντια στον νέο νόμο για την έκδοση κατηγορουμένων στην ηπειρωτική Κίνα. Κι οι διαδηλωτές απ’ την πλευρά τους φάνηκαν πιο αποφασισμένοι αυτή τη φορά. Μπλόκαραν κεντρικές οδικές αρτηρίες και κυβερνητικά κτήρια και δεν δίστασαν να αρχίσουν πετροπόλεμο με τους αστυνομικούς.
Η χθεσινή ογκώδης κινητοποίηση έξω από το τοπικό Κοινοβούλιο όπου διεξάγονταν η συζήτηση για το προτεινόμενο νομοσχέδιο ξεκίνησε ειρηνικά. Αλλά η κατάσταση ήταν από την αρχή ηλεκτρισμένη. Ομάδες νεαρών κυρίως διαδηλωτών φορώντας μάσκες και γάντια αποπειράθηκαν να σπάσουν τον αστυνομικό κλοιό. «Δεν θα φύγουμε από εδώ μέχρι να πεταχτεί στα σκουπίδια αυτός ο νόμος» δήλωσε χαρακτηριστικά ένας απ’ τους διαδηλωτές στο Γαλλικό Πρακτορείο. Και η αστυνομία από την πλευρά της δεν καθυστέρησε να αναλάβει δράση, αφού προηγουμένως προειδοποίησε το πλήθος ότι θα χρησιμοποιήσει βία. Ακολούθησαν βροχή από δακρυγόνα, σπρέι πιπεριού, χτυπήματα με κλομπ καθώς και πλαστικές σφαίρες. Ο απολογισμός κάνει λόγο για 72 τραυματίες. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως και η Διεθνής Αμνηστία κατηγόρησαν τις δυνάμεις της τάξης για χρήση υπερβολικής και περιττής βίας, όμως ο επίτροπος της αστυνομίας Στίβεν Λο Ουάι - Τσουνγκ ισχυρίστηκε πως «δεν υπήρχε άλλη επιλογή».
Οι ταραχές κόπασαν νωρίς το βράδυ, καθώς άρχισε να ψιλοβρέχει. Πάντως, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι παραμένουν στους δρόμους επί και περιμετρικά της οδού Λουνγκ Γο, της κεντρικής οδικής αρτηρίας που βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το γραφείο της κυβερνήτη Κάρι Λαμ, παρά τη σαφή εντολή της κυβέρνησης να διαλυθούν. Σε βίντεο - μήνυμά του ο αναπληρωτής κυβερνήτης Μάθιου Τσέουνγκ κάλεσε τους συγκεντρωμένους να ανοίξουν τους δρόμους που έχουν αποκλείσει και «να σεβαστούν τον νόμο». Όμως η αντιπολίτευση δηλώνει αποφασισμένη να πάει κόντρα τόσο στην τοπική κυβέρνηση όσο και στην ολοένα πιο ορατή προσπάθεια του Πεκίνου να επεκτείνει έμμεσα την εξουσία του στο Χονγκ Κονγκ. «Δεν είχαμε πει, όταν είχε τελειώσει το κίνημα της Ομπρέλας, ότι θα επιστρέφαμε;» δήλωσε η βουλευτής Κλόντια Μο αναφερόμενη στις κινητοποιήσεις του 2014 με σήμα κατατεθέν τις κίτρινες ομπρέλες που κρατούσαν τότε οι διαδηλωτές. «Τώρα επιστρέψαμε!» φώναξε προς το πλήθος, που επανέλαβε ρυθμικά το σύνθημά της.
"Σφήνες" από Βρετανία, Ταϊβάν
Αντιδρώντας στα χθεσινά γεγονότα, η κυβερνήτης Κάρι Λαμ έκανε λόγο για «απαράδεκτες οργανωμένες ταραχές που συγκλονίζουν μια ειρηνική κοινωνία αψηφώντας τον νόμο και την πειθαρχία», ενώ από την πλευρά της η κυβέρνηση του Πεκίνου επανέλαβε ότι στηρίζει το νομοσχέδιο που θέλει να περάσει η τοπική κυβέρνηση.
Πάντως, το πιο ενοχλητικό για το Πεκίνο είναι η προοπτική «διεθνοποίησης» της κρίσης, την οποία για την ώρα δεν φαίνεται να αποφεύγει. Δύο κυβερνήσεις, της Βρετανίας και της Ταϊβάν, «παρενέβησαν» ήδη στα γεγονότα εκφράζοντας ανοιχτά την υποστήριξή τους στα αιτήματα των διαδηλωτών. Η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι δήλωσε πως οι κανόνες έκδοσης του Χονγκ Κονγκ πρέπει να σέβονται τα δικαιώματα και τις ελευθερίες όπως αυτές ορίζονται από την Σινοβρετανική Κοινή Διακήρυξη του 1984. Από την πλευρά του, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών κάλεσε την τοπική κυβέρνηση της πρώην βρετανικής αποικίας να «ακούσει τις ανησυχίες» των πολιτών που διαδηλώνουν στους δρόμους και να προασπίσει τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τον υψηλό βαθμό αυτονομίας της επαρχίας. «Είναι απαραίτητο οι τοπικές αρχές να μετάσχουν σε έναν ουσιαστικό διάλογο και να κάνουν βήματα για να διατηρήσουν τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τον υψηλό βαθμό αυτονομίας του Χονγκ Κονγκ που χαίρει διεθνούς φήμης» είπε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της Ταϊβάν εξέφρασε ανοιχτά τη στήριξή της στους διαδηλωτές. «Στέκομαι στο πλευρό των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στο Χονγκ Κονγκ που μάχονται κατά του νόμου περί εκδόσεων και υπέρ του κράτους δικαίου. Σας παρακαλώ, έχετε υπόψη σας ότι δεν είστε μόνοι!» έγραψε ο υπουργός Εξωτερικών της Ταϊβάν Τζόζεφ Γου στο Twitter. «Η Ταϊβάν είναι μαζί σας. Η βούληση των πολιτών θα υπερισχύσει!» πρόσθεσε.