Όταν προσφέρεις εργασία σε κάποιον, ακόμη κι αν πρόκειται για εργασία υπό σκληρές συνθήκες, του δίνεις αξιοπρέπεια και περηφάνεια». Η παραπάνω φράση ανήκει στον πρόεδρο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου Τζιάνι Ινφαντίνο και περικλείει την κυνικότητα με την οποία συνήθως απαντούν σε αντίστοιχα ερωτήματα μεγαλοστελέχη επιχειρήσεων που έχουν ως σκοπό το κέρδος, παρακάμπτοντας προκλητικά κάθε έννοια σχετική με την εργασιακή δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια.
Η λεπτή κόκκινη γραμμή
Η συγκεκριμένη τοποθέτηση, ωστόσο, δεν προέρχεται από ένα στέλεχος πολυεθνικής με σκοπό το κέρδος, αλλά από τον άνθρωπο που εκπροσωπεί τον ανώτατο θεσμό του λαοφιλέστερου αθλήματος. Έχουμε αρκετές φορές αναφερθεί στην υποκριτική στάση της FIFA απέναντι στα δικαιώματα, ανθρώπινα και εργασιακά, αλλά αυτή τη φορά ο πρόεδρος της FIFA ξεπέρασε κατά πολύ την κόκκινη γραμμή.
Την κόκκινη γραμμή της αξιοπρέπειας, όχι των εργατών, αλλά την προσωπική του και του οργανισμού που εκπροσωπεί. Την κόκκινη γραμμή που διαχωρίζει τα «κέρδη και ζημιές» και τις ανθρώπινες ζωές.
«Οι γονείς μου μετανάστευσαν από την Ιταλία στην Ελβετία» πρόσθεσε ο ισχυρός παράγοντας, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να υπενθυμίσει τις… ευκαιρίες που είχαν οι μετανάστες - άραγε ποιας εποχής και υπό ποιες συνθήκες; Ούτε λίγο, ούτε πολύ, ο Ινφαντίνο θέλησε να επιχειρηματολογήσει για τη… μεγαλοκαρδία της FIFA και των διοργανωτών απέναντι σε πάμπτωχους εργάτες που βρέθηκαν στο Κατάρ από άλλες χώρες ως «ενοικιαζόμενοι εργάτες», δούλεψαν χωρίς ωράρια και με υψηλότατες θερμοκρασίες, χωρίς εργασιακά δικαιώματα και με ανύπαρκτα μέτρα ασφάλειας. Αναγκάστηκαν να ζουν υπό άθλιες συνθήκες σε τρώγλες, την ώρα που οι εταιρείες, που τους έταξαν υψηλές αμοιβές και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, κρατούσαν τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα εμποδίζοντάς τους να επιστρέψουν στις οικογένειές τους.
Ζητώντας τα… ρέστα από τους νεκρούς
Ούτε λίγο, ούτε πολύ, λοιπόν, η FIFA, διά στόματος Ινφαντίνο, θεωρεί πως οι εργάτες που έχουν υποστεί βασανιστήρια -κατά τις διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις- και βρέθηκαν σε συνθήκες «σύγχρονης δουλείας» στην προσπάθεια αναζήτησης αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας και διαβίωσης, οφείλουν ένα «ευχαριστώ» στην Παγκόσμια Ομοσπονδία και στους διοργανωτές του Κατάρ γιατί «είχαν την δυνατότητα να εργαστούν, έστω και υπό σκληρές συνθήκες».
Μόνο που 6.500 από αυτούς δεν πρόλαβαν να… ευχαριστήσουν την Ομοσπονδία και τον Ινφαντίνο για την ευκαιρία που τους δόθηκε, διότι έχασαν τη ζωή τους στα έργα και στις τρώγλες που τους είχαν στοιβαγμένους, πολλοί σκοτώθηκαν στα έργα κατασκευής των σταδίων του Κατάρ και σε ακόμη περισσότερους η εντατική, σκληρή εργασία σε συνδυασμό με τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης προκάλεσαν σοβαρότατα προβλήματα υγείας τα οποία δεν αντιμετωπίστηκαν.
Ένα «ευχαριστώ» για τη… σύγχρονη σκλαβιά
Οι δηλώσεις του Τζιάνι Ινφαντίνο προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις των διεθνών ανθρωπιστικών οργανώσεων. «Ο Ινφαντίνο υποβάθμισε εντυπωσιακά τους θανάτους και τις δυσκολίες των μεταναστών εργαζομένων στο Κατάρ, που κυριολεκτικά έχτισαν το Παγκόσμιο Κύπελλο 2022», όπως αναφέρει επιστολή του διευθυντή του τομέα «παγκόσμιων πρωτοβουλιών» του Human Rights Watch Μίνκι Γουόρντεν.
Με αυτόν τον τρόπο όμως «υπενθύμισε στον κόσμο ότι οι θάνατοι και οι κακοποιήσεις μεταναστών εργαζομένων στο Κατάρ είναι μια ιστορική κηλίδα που απαιτεί επανόρθωση πριν γίνει η πρώτη σέντρα του τουρνουά τον Νοέμβριο» είπε και συμπλήρωσε: «Η αξιοπρέπεια και η υπερηφάνεια στην εργασία επιτυγχάνονται με δίκαιες αμοιβές, ασφαλή περιβάλλοντα εργασίας και διαβίωσης και ειλικρινείς συμβάσεις». Εκατομμύρια εργαζόμενοι που μετανάστευσαν στο Κατάρ αναζητώντας τις υποσχόμενες οικονομικές ευκαιρίες δεν βρήκαν «αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια», αλλά έχουν υποστεί «σοβαρές καταχρήσεις, μερικές από τις οποίες θα μπορούσαν να ισοδυναμούν με σύγχρονη σκλαβιά» σύμφωνα με το HRW.