Όσο καλόπιστος κι αν θέλει να είναι κάποιος με τον WADA, δεν θ' αποφύγει τον πειρασμό να γίνει καχύποπτος μετά και τις πρόσφατες αποκαλύψεις ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντι-ντόπινγκ έκανε τα "στραβά μάτια" σε πονηριές Αμερικανών -και όχι μόνο- αθλητών και αθλητριών, που χρησιμοποιούσαν απαγορευμένες ουσίες, αλλά τις δικαιολογούσαν καλυπτόμενοι από το πρόγραμμα της "Εξαίρεσης λόγω Θεραπευτικής Χρήσης".
Από το ξεκίνημα της δραστηριότητας του WADA, τόσο ο πρώτος πρόεδρός του Ντικ Πάουντ όσο και όλη η δραστηριότητα του Οργανισμού, έδειξαν ότι κάτι διαφορετικό θα δημιουργηθεί σε σχέση με το παρελθόν, τόσο της ΔΟΕ όσο και των ιατρικών επιτελείων, αλλά και των διοικήσεων των Διεθνών Ομοσπονδιών. Το ντόπινγκ αποτελεί -πλέον- "συστατικό" στοιχείο του υψηλού πρωταθλητισμού, όσο κι αν κάποιοι υποστηρίζουν πως αποτελεί "ανήθικη" στάση ή "παρεκτροπή" του αθλητή. Τα όρια μεταξύ "επιτρεπτού" και "απαγορευμένου" είναι συνήθως δυσδιάκριτα, καθορίζονται από τον ίδιο τον WADA, αλλά μπορούν και να παραβιασθούν, όση αυστηρότητα και αντικειμενικότητα κι αν διεκδικεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός.
Η φιλοσοφία της "Εξαίρεσης λόγω Θεραπευτικής Χρήσης" δείχνει λογικοφανής και δύσκολα κάποιος θα αντιταχθεί σθεναρά σ’ αυτή την... ιατρική παραχώρηση του WADA. Ωστόσο, εμβαθύνοντας στην πρακτική των αθλητών, θα δούμε ότι όλο και πιο πολλοί είναι αυτοί που επιδιώκουν να κάνουν χρήση αυτού του -κατ' εξαίρεση- κανόνα. Και δεν είναι μόνο οι αθλητές. Η ίδια η θεσμική αρχή του ελέγχου ντόπινγκ, που εξαρχής δήλωνε πολέμια κάθε παράβασης, φέρεται τώρα να συνεργεί σε -κατά προτίμηση- "εξαιρέσεις". Αυτή η διαδικασία θεσπίστηκε το 2004 και εφαρμόστηκε το 2005, έπειτα από απαίτηση αθλητών, ιατρών και ομοσπονδιών. Το πρόγραμμα αναθεωρήθηκε το 2009, 2010, 2011, 2015.
Ο σκεπτικισμός που εκφράζεται γι' αυτήν τη διαδικασία αφορά καθ' εαυτήν την αντίληψη για τη χρήση απαγορευμένων ουσιών, το ντόπινγκ ως πρακτική, αλλά και τον αγώνα ενάντια στο ντόπινγκ, για τον οποίο ο WADA επενδύει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο! Δεν μπορεί, μια απαγορευμένη ουσία για όλους τους αθλητές, να επιτρέπεται ως... θεραπευτική για άλλους! Και να φανταστεί κανείς ότι αυτές οι ουσίες μετριώνται στα δάκτυλα του ενός χεριού, αλλά παραμένουν απαγορευμένες για τη συντριπτική πλειοψηφία των αθλητών και αθλητριών. Συγκεκριμένα, οι εξαιρέσεις των απαγορευμένων ουσιών έχουν θεσπιστεί για τις ακόλουθες καταστάσεις:
Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής, Ανεπάρκεια επινεφριδίων, Αναφυλαξία, Έλλειψη ανδρογόνων-υπογοναδισμός, Βρογχικό άσθμα, Καρδιοπάθειες (χρήση β-αποκλειστών), Σακχαρώδης διαβήτης, "Τρανσέξουαλ" αθλητές, Έλλειψη αυξητικής ορμόνης σε ενήλικες, σε παιδιά και εφήβους, Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, Φλεγμονώδης νόσος εντέρου, Ενδοφλέβια έγχυση, Ενδογενείς διαταραχές ύπνου, Μυοσκελετικές καταστάσεις, Νευροπαθητικός πόνος, Μεταλοιμώδης βήχας, Μεταμόσχευση νεφρού, Ιγμορίτιδα/Ρινοκολπίτιδα.
Το ερώτημα που τίθεται είναι: Μήπως, εντέλει, η θέσπιση της "Εξαίρεσης λόγω Θεραπευτικής Χρήσης" που καθιερώθηκε από τον WADA χρησιμοποιείται από αθλητές ως "Δούρειος Ίππος" με την ανοχή του παγκοσμίου οργανισμού;
* Ο Τάκης Γεωργακόπουλος είναι γιατρός, διδάκτορας Ιατρικής Σχολής Αθήνας