Τη διαδικασία με την οποία θα γίνει η αποεπένδυση, κατά περίπου 40%, του λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ, με την πώληση τριών υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων και την παραχώρηση μιας άδειας για την δημιουργία νέας, που περιλαμβάνει και πρόνοιες για τους εργαζόμενους, περιγράφει, σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί εντός της ερχόμενης εβδομάδας στη Βουλή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο σχέδιο νόμου, στο πλαίσιο εννέα συνολικά άρθρων, περιλαμβάνονται ζητήματα που έχουν σχέση με τον τρόπο που θα γίνει η απόσχιση των μονάδων από τη ΔΕΗ, τη διαδικασία του πλειοδοτικού διαγωνισμού για τη διάθεση των μονάδων, τα εργασιακά δικαιώματα και τις θέσεις εργασίας, τη λειτουργία των συνδεόμενων με τις μονάδες λιγνιτωρυχείων, το θέμα του “λιγνιτόσημου” κ.ά.
Στόχος είναι όλη η διαδικασία της αποεπένδυσης να ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους, ώστε από την 1η Ιανουαρίου 2019 οι νέοι επενδυτές να έχουν αναλάβει την εμπορική εκμετάλλευση του χαρτοφυλακίου που θα αποκτήσουν - τις μονάδες Μεγαλόπολη 3 και Μεγαλόπολη 4, τη μονάδα Μελίτη 1 και άδεια για την κατασκευή της μονάδας 2 στη Μελίτη.
Καμιά απόλυση
Στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνεται ειδικό άρθρο για τα εργασιακά δικαιώματα και τις θέσεις εργασίας στις προς πώληση μονάδες, κάτι που αφορά συνολικά περίπου 1.300 εργαζόμενους (περίπου 1.100 στις μονάδες της Μεγαλόπολης και 200 στη μονάδα της Μελίτης).
Προβλέπεται ότι όλα τα εργασιακά δικαιώματα του προσωπικού της ΔΕΗ στις μονάδες που θα διατεθούν μεταβιβάζονται και διατηρούνται στις νέες εταιρείες, οι οποίες δεν δύνανται να προχωρήσουν σε απολύσεις για έξι χρόνια - δηλαδή έως και το 2024. Υπενθυμίζεται ότι η Μεγαλόπολη 3 εκτιμάται ότι θα αποσυρθεί λόγω παλαιότητας το 2025, ενώ η Μεγαλόπολη 4 μετά το 2030.
Στις νέες εταιρείες θα μεταφερθεί το απαραίτητο προσωπικό, ώστε να λειτουργούν κανονικά τα εργοστάσια και τα ορυχεία, βάσει απόφασης της ΔΕΗ. Το υπόλοιπο προσωπικό είτε θα μετακινηθεί σε άλλες θυγατρικές του ομίλου της ΔΕΗ είτε θα επωφεληθεί από την ένταξή του σε πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου.
Σημειώνεται ότι τα προγράμματα κινητικότητας και εθελουσίας θα αποτελέσουν μέρος σχεδίου που θα παρουσιάσει η ΔΕΗ και μπορούν να ενταχθούν εκτός των εργαζόμενων στις μονάδες προς πώληση και εργαζόμενοι μονάδων που τίθενται εκτός λειτουργίας, λόγω ολοκλήρωσης του κύκλου ζωής τους.
Για την υποστήριξη του προγράμματος της εθελούσιας εξόδου καταργείται ο συμψηφισμός της αποζημίωσης καταγγελίας σύμβασης με το εφάπαξ, αίρεται δηλαδή μια αδικία που αναγνώριζαν εργαζόμενοι και διοίκηση της ΔΕΗ.
Διαδικασία διαχωρισμού
Τα δύο πρώτα άρθρα του σχεδίου νόμου περιγράφουν τα περιουσιακά στοιχεία προς αποεπένδυση και τη διαδικασία διαχωρισμού τους από τη μητρική εταιρεία.
Ειδικότερα, θα συσταθούν δύο θυγατρικές της ΔΕΗ, μία για τα περιουσιακά στοιχεία στο Βορρά (Μελίτη) και άλλη για τον Νότο (Μεγαλόπολη).Σε κάθε μία θα περιέλθουν οι εγκαταστάσεις, ο μηχανολογικός εξοπλισμός, τα δικαιώματα εκμετάλλευσης από ορυχεία, καθώς και το σύνολο της σχετικής αδειοδότησης, ώστε να είναι πλήρως λειτουργικές. Στη μητρική ΔΕΗ παραμένει η ιδιοκτησία εκτάσεων που στο παρελθόν απαλλοτριώθηκαν και παραχωρείται μόνο η χρήση τους.
Επίσης, οι λογιστικές καταστάσεις του πρώτου τριμήνου θα αποτυπώνουν τον παραπάνω διαχωρισμό και πρέπει να εγκριθούν από το Δ.Σ. της ΔΕΗ μέχρι το τέλος Μαΐου. Στη συνέχεια θα δοθεί ένας μήνας για τυχόν προσφυγές των πιστωτών και αμέσως μετά θα ολοκληρωθεί και τυπικά η απόσχιση, με την έγκριση από τη γενική συνέλευση της ΔΕΗ, δηλαδή το αργότερο στις αρχές Ιουλίου.
Το μετοχικό κεφάλαιο των θυγατρικών θα προκύψει από τη λογιστική αξία (book value) των παγίων που θα μεταβιβαστούν σε αυτές. Δεν θα υπάρξει κάποια ειδική διαδικασία αποτίμησής τους, καθώς θεωρείται χρονοβόρα και δεν θα επέτρεπε την ολοκλήρωση της διαδικασίας εντός του συμφωνηθέντος χρονοδιαγράμματος.
Έως το τέλος του 2018 οι μονάδες προς μεταβίβαση θα έχουν λάβει κάθε άδεια για τη λειτουργία τους, βάσει των προβλεπόμενων στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
Τον Μάιο ο διαγωνισμός
Η διαγωνιστική διαδικασία θα διενεργηθεί τον Μάιο από τη ΔΕΗ και θα έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές και κριτήρια προεπιλογής (εμπειρία στη διαχείριση μονάδων και ορυχείων, χρηματοοικονομική καταλληλότητα, επάρκεια κ.λπ.). Στην ουσία, με βάση τον ανωτέρω διαχωρισμό σε δύο θυγατρικές, αναμένεται να υπάρξουν δύο πλειοδοτικοί διαγωνισμοί (ένας για Μεγαλόπολη κι ένας για Μελίτη) που θα “τρέξουν” παράλληλα.
Αν και, όπως προαναφέρθηκε, δεν θα υπάρξει αποτίμηση των παγίων, για τη διασφάλιση εύλογου τιμήματος, προβλέπεται ο προσδιορισμός ενός δίκαιου εύρους εμπορικής αξίας (fair value range) από πιστοποιημένο, διεθνή, ανεξάρτητο εκτιμητή, καθώς και γνωμοδότηση από άλλο, διεθνή, ανεξάρτητο εκτιμητή για το δίκαιο και το εύλογο του προσφερόμενου τιμήματος (fairness opinion), ώστε να προχωρήσει η ΔΕΗ στην υπογραφή της σχετικής σύμβασης πώλησης. Εφόσον οι προσφορές είναι χαμηλότερες, η ΔΕΗ μπορεί να ζητήσει βελτιωμένες, τελικές οικονομικές προσφορές.
Στα μέσα Απριλίου αναμένεται και δημοσίευση σχετικής απόφασης της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DG Comp), με την οποία στην ουσία “κλείνει” νομικά το ζήτημα της άρσης του μονοπωλίου της ΔΕΗ στον λιγνίτη (σ.σ.: η αποεπένδυση αποτελεί το πλαίσιο συμμόρφωσης στη σχετική καταδικαστική απόφαση). Έξι μήνες μετά, δηλαδή εντός του ερχόμενου Οκτωβρίου, θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες υπογραφής της σύμβασης αγοροπωλησίας, προκειμένου στη συνέχεια να εγκριθεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού και, τέλος, να καταβληθεί το τίμημα.
Επίσης, δεδομένου του υφιστάμενου κορεσμού του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Πελοπόννησο και μέχρι την άρση αυτού, προβλέπεται ότι η παραγωγή της μονάδας φυσικού αερίου της ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη (ισχύος 811 MW) δεν μπορεί να υπερβεί τα 500 MW, δηλαδή θα λειτουργεί με χαμηλότερη δυναμικότητα, ώστε να υπάρχει “χώρος” για όλες τις μονάδες.
Μεταβίβαση στα ορυχεία
Ειδικό άρθρο στο σχέδιο νόμου θα αφορά στη μεταβίβαση της παραχώρησης δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης λιγνίτη, δηλαδή στη λειτουργία των λιγνιτωρυχείων.
Σε αυτό αναμένεται να διευθετηθεί και η εκκρεμότητα που σχετίζεται με το ειδικό καθεστώς παραχώρησης του λιγνιτωρυχείου της Βεύης στη Φλώρινα, καθώς ένα μέρος του έχει νομίμως παραχωρηθεί στη ΔΕΗ, ενώ το έτερο μέρος του επιχειρήθηκε να παραχωρηθεί σε ιδιώτη (το 2014), διαδικασία που αμφισβητήθηκε ευθέως πριν από ένα χρόνο από το ΥΠΕΝ, που αναφέρθηκε σε “αδιαφανείς διαδικασίες”. Τότε επισημαινόταν ότι το ζήτημα της συνεκμετάλλευσης του όμορου κοιτάσματος αφορούσε το απώτερο μέλλον όταν θα γινόταν η επιλογή ιδιώτη αναδόχου “με έγκυρο και διαφανή διεθνή διαγωνισμό”.
Ωστόσο, με δεδομένες τις εξελίξεις για την αποεπένδυση του λιγνιτικού δυναμικού και αντίστοιχα τα συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί, θα πρέπει να υπάρξει μια λύση που διασφαλίζει την τροφοδοσία των μονάδων της Μελίτης, υπό το νέο καθεστώς. Η τελική έκβαση εκτιμάται ότι θα προκύψει σε συνεργασία με την DG Comp.
Κατάργηση του “λιγνιτόσημου”
Αναφορικά με τους πόρους που διατίθενται στις περιοχές που επιβαρύνονται από τη λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων, στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου, προβλέπεται κατάργηση του γνωστού ως “λιγνιτόσημου”, το οποίο έως σήμερα προέκυπτε από το 0,5% του τζίρου της ΔΕΗ. Αντικαθίσταται από το Ειδικό Τέλος Δικαιωμάτων Λιγνίτη, που ορίζεται σε 1,2 ευρώ / μεγαβατώρα παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη, του οποίου το ύψος θα είναι αντίστοιχο του “λιγνιτόσημου”, με την διαφορά ότι πλέον θα επιβάλλεται σε όλους τους παραγωγούς κι όχι μόνο στη ΔΕΗ.
Τέλος, στο σχέδιο νόμου θα περιλαμβάνονται θέματα νομικής ευθύνης της ΔΕΗ με τις συνήθεις προβλέψεις, ενώ για την αποκατάσταση των λιγνιτικών πεδίων και την αποξήλωση των μονάδων που θα μεταβιβαστούν, το σχετικό κόστος (decommissioning cost) μετά το πέρας λειτουργίας τους θα επιμεριστεί αναλογικά -προφανώς βάσει του χρόνου εκμετάλλευσης κάθε πλευράς- μεταξύ ΔΕΗ και νέου ιδιοκτήτη.
