Της Πόλυς Χατζημανωλάκη
Η ποιητική της Χλόης Κουτσουμπέλη μπορεί να πει κανείς ότι εμπνέεται από το τραύμα. Υφαίνει έναν θεραπευτικό δημιουργικό ιστό όπως το μαργαριτάρι βλασταίνει γύρω από την πληγή του κόκκου άμμου στη σάρκα του στρειδιού.
Συνέχεται από το πένθος. Καταδύσεις και διαδρομές σε βάθος, προσωπικές Οδύσσειες στο σκοτάδι για να συγκολληθεί η ίδια μετά την απώλεια. Διαπραγματεύεται με την άλλη πλευρά (την «άλλη Γη») για να καταστήσει «ομοτράπεζους» τους οριστικά απόντες. Βιώνει πάθη σε μια ποιητική διαδρομή με παράξενα άνθη, ελάφια, λαγούς, κλεψύδρες, έναν αρχαίο κόσμο που σαν πίνακας του Νταλί φιλοξενεί τις λογοτεχνικές υπάρξεις και τα θαυμαστά γεγονότα που τη στοιχειώνουν.
Το κοριτσάκι και η εγκατάλειψη, η Αλίκη και η Κάμπια, η Αλεπού, ο λαγός που τον συναντά στο Πήλιο στην Εθνική οδό τη νύχτα (γιατί αυτό δεν είναι το Πήλιο), η Πηνελόπη από χρόνο σε χρόνο αποκτά ρυτίδες αλλά μεγαλύτερη αυτονομία, γυναίκες της Βίβλου της κρατούν κάτοπτρα για να καθρεφτιστεί. Μια δοκιμασία ζωής η ποίηση, μέσα και έξω από το Αλλού για τη Χλόη Κουτσουμπέλη, μια διαδρομή προς την αυτοσυνειδησία και την ωριμότητα.
Στην τελευταία της ποιητική συλλογή, «Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ», επιχειρεί, θαρρώ, μια αριστουργηματική έξοδο από το Αλλού -τον αρχαίο της κόσμο- και περπατά στη Θεσσαλονίκη, ή μήπως όλη η Θεσσαλονίκη αρμενίζει μαγικά μέσα στην ομίχλη για το Αλλού; Βρίσκει το πέρασμα ανάμεσα στους δύο κόσμους. Υπάρχει στη Θεσσαλονίκη ένας δρόμος φοιτητικός, πασίγνωστος στις αναμνήσεις των ανθρώπων που την αγάπησαν, εμβληματικός για τη μνήμη της Χλόης, την προσωπική της μυθολογία.
Κάτι συνέβη εκεί και η Χλόη τον σημειώνει στον χάρτη -η γεωγραφία γίνεται καταγραφή συναισθημάτων, θυμηθείτε τον "Χάρτη της τρυφερότητας" της Μαντάμ Ντε Σκιντερί (1660). Ο Γάλλος στρατηγός Ντ' Εσπερέ (τα ονόματα των δρόμων) υποκλίνεται στην ποιήτρια ιπποτικά και της δίνει την πέννα του για να γράψει το απελπισμένο της σημείωμα σηματοδοτώντας το θαύμα: μια πύλη ανάμεσα στους δύο κόσμους. Το πέρασμα: Ντ’ Εσπερέ - Ντεσπερέ - Ντεζεσπερέ ή Ντέσπερετ -και η Θεσσαλονίκη, η ομίχλη, η Καμάρα, ο Βαρδάρης, η Τσιμισκή, η Αριστοτέλους γεμίζουν ελάφια, φιλοξενούν την Άννα Καρένινα ινκόγνιτο και μια κάμπια καπνίζει την πίπα της στο Χαμάμ Μπέη...
Η πρόσφατη ποιητική συλλογή της Χλόης μιλάει για το ίδιο αλλιώς. Για μια πορεία του πένθους όπου τα πρόσωπα γίνονται ίχνη, γίνονται κεντήματα σε τραπεζομάντηλο. Ένα πένθος πιο μόνιμο, ανεξιλέωτο. Η οικογένεια ως τραύμα, η μητέρα ως εγκατάλειψη, ο πατέρας ως θάνατος και ως μυστήριο, ο σκοτεινός εραστής μόνιμος κάτοικος του Αλλού, αυτή τη φορά παρών / απών σε ραντεβού στην Καμάρα, όπου εκείνη ποτέ δεν έρχεται (ολόκληρη).
Η αίσθηση είναι αυτή της ωριμότητας, της συνοχής -παρά το ότι μιλάει για τις τρύπες του τυριού-, φεγγάρι, μια φοβερή μεταφορά για τις πληγές, τα τραύματα, το κενό, η συλλογή είναι πυκνή ώστε να είναι αόρατες, τα κενά είναι ποιητική συνθήκη και έκπληξη. Μια από τις καλύτερες ποιητικές δουλειές της Χλόης, με μαστοριά και αίσθημα, μα κυρίως με αυθεντικό ψυχικό υλικό από την ποιητική δωρεά που διαθέτει.
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΜΙΑΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΜΕΡΑΣ ΧΩΡΙΣ ΕΣΕΝΑ
Τα πρωινά / νησιά Αιγαίου, / νιφάδες καλαμποκιού σε γάλα. / Τα μεσημέρια / Αφρική, / μπάρμπεκιου με μπιφτέκια από καμήλα. / Φορώ το φόρεμα με τις πιτσιλιές, / επάνω του τα ίχνη των χεριών / που υπήρξες. Τα απογεύματα / αραιοκατοικημένη Αυστραλία, / ώρες που διαμένουν σε μεγάλη απόσταση / η μια από την άλλη, / εκτάσεις που δεν διανύονται / όσο και να καλπάζει μια μνήμη που ασθμαίνει. / Τα βράδια όμως / Θεσσαλονίκη πάλι, / ομίχλη - ατμός απ' τα παράθυρα, / ένας Βαρδάρης ανακατεύει τα μαλλιά μου, / κόκκοι καφέ ξεχύνονται από πελώρια τσουβάλια / στο Καπάνι, / κι εκεί κάπου στην Ασία / ένα κοριτσάκι / αφήνει το ρύζι να γλιστρήσει / ανάμεσα στα δάχ
τυλά του.
Χλόη Κουτσουμπέλη "Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ"
εκδ. Πόλις
58 σελ. Τιμή: 10 ευρώ
