Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
20.2°C23.8°C
3 BF 42%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
19.1°C22.7°C
2 BF 55%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.0°C19.9°C
4 BF 60%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
20 °C
18.8°C20.8°C
5 BF 45%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
22.9°C22.9°C
3 BF 31%
Βιβλίο / Σωματοποίηση της σκέψης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Βιβλίο / Σωματοποίηση της σκέψης

Της Ευγενίας Μπογιάνου

Το κύριο χαρακτηριστικό της νουβέλας της Τζούλιας Γκανάσου «Γονυπετείς» είναι η αμφισημία και η ρευστότητα. Τίποτα δεν είναι αυτό που δείχνει, τα πάντα είναι και έτσι κι αλλιώς. Είμαστε ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα και ο τρόπος που τα βλέπουμε μας κάνει αυτό που είμαστε. Από την πρώτη κιόλας σελίδα του βιβλίου παρακολουθούμε την πορεία μιας γυναίκας σε μια δύσκολη ανάβαση, με το μυαλό της το ίδιο έκθετο, το ίδιο ταλαιπωρημένο, το ίδιο στα όρια των αντοχών του όσο και το κορμί. Το σώμα πάσχει όσο πάσχει και η ψυχή. Η στάση της γυναίκας στα τέσσερα είναι επίπονη και μαζί διφορούμενη. Ο τόπος και ο χρόνος δεν ορίζονται. Δεν έχουν και καμιά σημασία.

Ένα καράβι φτάνει σε κάποιο νησί και μαζί με ένα τσούρμο ανθρώπων αποφασισμένων να φτάσουν στο τέρμα, στην κορυφή, όπου τους περιμένει Εκείνη που αντιπροσωπεύει όλες τις ελπίδες τους, βρίσκεται και η ηρωίδα σίγουρη πως θα βγει νικήτρια, «έχω κίνητρο εγώ, έχω και τύψεις» λέει. Παρ' όλο που το κίνητρό της, όποιο κι αν είναι, μένει μέχρι τέλους ανεξιχνίαστο, μιας και η συγγραφέας φαίνεται να μην αρέσκεται στους ορισμούς και στις εύκολες απαντήσεις. Αντιθέτως, ο κατακερματισμένος ονειρικός τρόπος με τον οποίο η ηρωίδα διατυπώνει τις ψυχικές της μεταπτώσεις, σε ένα κατά τα άλλα εξαιρετικά δομημένο κείμενο, είναι ένα από τα μεγάλα ατού της Γκανάσου, καθώς καταφέρνει να δημιουργήσει μια δημιουργική σύγχυση που αφυπνίζει.

Έτσι κι αλλιώς δεν χαρίζεται στην ηρωίδα της: τη γδύνει, την κρίνει, την «ακουμπά», την εξηγεί, την παρεξηγεί, την αφήνει έρμαιο εντέλει στις διαθέσεις και τις προδιαθέσεις ίσως του αναγνώστη, καθώς είναι προσηλωμένη σε μια διαρκή επινόηση του εαυτού της. Γι’ αυτό και δεν έχει καμιά σημασία το ποια στ’ αλήθεια είναι, ποια είναι τα κομμάτια της πραγματικότητας που απαρτίζουν την ύπαρξή της. Αν είναι μοριακή βιολόγος, σκακίστρια, αρχηγός της τοπικής φιλανθρωπικής οργάνωσης ή μέλος της ομάδας δεντροφύτευσης, όπως δηλώνει η ίδια στο πρώτο μέρος για να το αναιρέσει μετά, ή αν είναι χωρισμένη με τον καρκινοπαθή άνδρα της, τον «εξωγήινο» όπως τον αποκαλεί, στον οποίο, παρό' λα αυτά, θέλει να συμπαρασταθεί ώς το τέλος.

Είναι όλα αυτά μαζί. Μετεωρίζεται. Είναι αμφιβολία και πίστη, λογική και πάθος, στέρηση και χαρά, ενοχή και εξήγηση, έτσι και αλλιώς δυο είναι και τα κεφάλια που τη διαφεντεύουν. Το λογικό δεξί που της υπαγορεύει την ασφαλή συμπόρευση με τους πολλούς, η οποία μπορεί να μην εγγυάται την τελική επιτυχία, αλλά ενέχει τους λιγότερους κινδύνους, και το ατίθασο και λάγνο αριστερό που της υπόσχεται ανεξερεύνητες ηδονές, την ανυπακοή με άλλα λόγια, το κλείσιμο του ματιού στη λαγνεία όπως αυτή αντιπροσωπεύεται από τον, επινοημένο ή πραγματικό, δεν έχει καμιά σημασία, γίγαντα.

Σε όλη τη διάρκεια της αφήγησης η γυναίκα είναι σκυφτή, παλεύει με τις ανάγκες του σώματος, γίνεται όλη σώμα, ακόμη και η διαδικασία της σκέψης, «ο εγκέφαλος, ο ανυπέρβλητος ηγέτης» είναι λες και σωματοποιείται και αυτή, γίνεται όλη επιθυμία, σπαράζει από επιθυμία και από αμφισβήτηση της κανονικότητας. Αντιπαλεύει αυτή ακριβώς: μια εγκάθετη, αμφίβολης αποτελεσματικότητας, κανονικότητα. Συγχρόνως όμως δεν διστάζει να στρέψει το βλέμμα προς τον ουρανό, έστω κι αν αυτός τής το αντιγυρίζει και το οδηγεί προς τα βάθη της ύπαρξή της, εκεί όπου βρίσκονται η άβυσσος και η δύναμη.

Η Γκανάσου, χωρίς να γίνεται βέβηλη -είναι προφανές πως κάτι τέτοιο δεν ήταν στις προθέσεις της-, είναι ανελέητα σαρκαστική και ειρωνική, δυσκολεύεται να αποδεχτεί και πολύ περισσότερο να συγχωρήσει την ασχήμια που υπάρχει γύρω της, δεν διστάζει να συνοδεύσει την ηρωίδα της σε μια υπαρξιακή κατάβαση, όπου το τέλος -σε μια κυκλωτική αέναη κίνηση- μοιάζει να είναι ένα σημείο νέας εκκίνησης.

Τζούλια Γκανάσου, «Γονυπετείς, μια πορεία προς την αρχή»

Εκδ. Γκοβόστη

136 σελ. Τιμή: 8,50 ευρώ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL