Αρνί, κόκκινα αυγά, η οικογένεια, η μικρή φυγή από την καθημερινότητα, η μουσική, τα βιβλία για διάβασμα. Το δικό μας Πάσχα.
Νόμπελ λογοτεχνίας. Το ένα αριστούργημά του είναι το «Γεφύρι του Δρίνου». Το δεύτερο είναι αυτή η «Καταραμένη αυλή» (μτφρ. Χρήστος Γκούβης, εκδ. Καστανιώτη), μια σύντομη νουβέλα που είχε κυκλοφορήσει παλιότερα σε άλλες, όχι πάντα φροντισμένες, μεταφράσεις και εκδόσεις. Η μεγάλη λοιπόν διαφορά είναι ότι τώρα, επιτέλους, η «Αυλή» βρίσκει τον πραγματικό της εαυτό αφού ο Γκούβης, ο οποίος έχει μεταφράσει πλέον τα άπαντα του Ίβο Άντριτς (Νόμπελ 1961), είναι πέρα από κάθε αμφιβολία ο καλύτερος μεταφραστής που έχουμε από τη σερβοκροατική γλώσσα. Η καλύτερη πρόταση για να γνωρίσετε, όσοι δεν τον ξέρετε, έναν μεγάλο συγγραφέα.
Ιταλική ποίηση. Ένας από τους σπουδαιότερους Ιταλούς ποιητές του 20ού αιώνα, ο ποιητής που προτιμούσε ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι, ο Σάντρο Πέννα (1906-1977), μεταφράζεται σε μια ιδιαίτερα φροντισμένη, σχεδόν χειροποίητη, έκδοση. Το εγχείρημα οφείλεται στον μεταφραστή Ερρίκο Σοφρά, ο οποίος διαλέγοντας 81 ερωτικά ποιήματα του ολιγογράφου ποιητή συνθέτει τη συλλογή «Ο σκονισμένος ποδηλάτης» (εκδ. Ροδακιό). Μια μοναδική έκδοση για όσους αγαπάνε την ποίηση. Ένα μικρό δείγμα: Το αγόρι που ακούει στα βιβλία / τραγούδια για χαμένους έρωτες / τίποτα δεν καταλαβαίνει. Κοιτά / κοιτά ένα τζάμι στη σκεπή / ν' αστράφτει δυνατά / σε κάποιο φλογισμένο ηλιοβασίλεμα... / Σκύβει μετά στη σάρκα του / καθώς σ' ένα λευκό ημερολόγιο.
Μη μυθοπλαστικό μυθιστόρημα. Ο Περουβιανός Σαντιάγκο Ρονκαλιόλο τείνει να ειδικευτεί στο non fiction novel, αφού μετά την εξαιρετική του μονογραφία για τον Αμπιμαέλ Γκουσμάν και το Φωτεινό Μονοπάτι, επανέρχεται σε μια άλλη αληθινή ιστορία γραμμένη σαν μυθιστόρημα. Αυτός ο «Ουρουγουανός εραστής» (μτφρ. Κώστας Αθανασίου, εκδ. Καστανιώτη) ξεκινά με την ερωτική σχέση μεταξύ του Γκαρθία Λόρκα και του Ουρουγουανού συγγραφέα (και εκατομμυριούχου, ομοφυλόφιλου, κομμουνιστή) Ενρίκε Αμορίμ, αλλά γρήγορα ρίχνει το βάρος του στην ανασύσταση μιας ολόκληρης εποχής, τότε που οι μεγαλύτεροι καλλιτέχνες και λογοτέχνες ήταν κομμουνιστές. Στο βιβλίο εμφανίζονται εκτός από τον Λόρκα και τον Αμορίμ προσωπικότητες σαν τον Πικάσο, τον Αραγκόν, τον Νερούδα, τον Μπόρχες, τον Τσάπλιν. Διαβάζεται μονορούφι.
Γερμανικό κλασικό. Πέθανε στα 50 του αλκοολικός και μορφινομανής, και δεν πρόλαβε να γίνει το μεγάλο όνομα που είχε προβλέψει γι' αυτόν ο Χέρμαν Έσσε. Ο Χανς Φάλλαντα πρόλαβε όμως να δώσει ένα τουλάχιστον αξιομνημόνευτο μυθιστόρημα. Αυτός «Ο πότης» (μτφρ. Έμη Βαϊκούση, εκδ. Κίχλη) εντάσσεται στη μεγάλη γερμανική παράδοση έτσι όπως αφηγείται την ανισορροπία και την τελική πτώση ενός ανθρώπου που μέσω του αλκοόλ θα ανακαλύψει νέες εμπειρίες και θα συναντήσει την καταστροφή του - κι όλα αυτά σε μια κοινωνία που με τη σειρά της μεθάει από την εμπειρία του ναζισμού.
Γαλλικό μυθιστόρημα. Ιδού ένα σύγχρονο γαλλικό μυθιστόρημα όπου οι χαμηλοί εσωτερικοί τόνοι με τις υπαρξιακές πινελιές δεν σημαίνουν σώνει και καλά βαρεμάρα και μονοτονία. Ο Ζαν Ματέρν, από τους γνωστότερους διεθνώς ανθρώπους του χώρου του βιβλίου, αποδεικνύει ότι είναι ταυτόχρονα και καλός συγγραφέας. Στο «Από μέλι και γάλα» (μτφρ. Εύα Καραϊτίδη, εκδ. Εστίας) αφηγείται την ιστορία δύο εξοριών, μία το 1944 και μία το 1956. Ωραία γραφή, ιστορικό φόντο, αβίαστη αφήγηση.
Τουρκικό μυθιστόρημα. Άλλη μια ιστορία που κινείται σε δύο χρονικές περιόδους, στο 1943 και στο σήμερα. Αυτό που θα σας αρέσει στη «Σερενάτα» του Ζουλφί Λιβανελί (μτφρ. Θάνος Ζαράγκαλης, εκδ. Πατάκη) δεν θα είναι τόσο η γλώσσα του συγγραφέα-τραγουδοποιού όσο η συγκλονιστική ιστορία που περιγράφει - η βύθιση ενός πλοίου γεμάτου Εβραίους με την υπαιτιότητα πέντε χωρών. Ενδιαφέρουσες όμως είναι και οι παρατηρήσεις του Λιβανελί για τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη Τουρκία.
Γερμανικό μυθιστόρημα. Από τους γερόλυκους της σύγχρονης γερμανικής λογοτεχνίας, ο Μάρτιν Βάλζερ (85 χρονών σήμερα) εξακολουθεί ακάθεκτος να γράφει. Από τα πιο πρόσφατα έργα του «Ο άντρας που ήξερε ν΄ αγαπάει» (μτφρ. Ηλίας Τσιριγκάκης, εκδ. Εστίας) αναφέρεται στον έρωτα του ώριμου Γκαίτε με μια δεκαεννιάχρονη δεσποινίδα. Έχουν όμως οι παράταιροι έρωτες δικαίωμα να υπάρχουν; Και ποιος θα επιβάλει σε μια ανήσυχη ανθρώπινη καρδιά τη σιωπή και τη συμβατική ευπρέπεια;
Ισραηλινό αστυνομικό. Ένα μυθιστόρημα που έχει στο κέντρο της ιστορίας του την αναζήτηση ενός δολοφόνου στο σημερινό Ισραήλ δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει και πολλές πολιτικές και κοινωνικές αναφορές. Δεύτερο βιβλίο του Γιαΐρ Λαπίντ που μεταφράζεται στην Ελλάδα, το «Έκτο αίνιγμα» (μτφρ. Αλεξάνδρα Κωσταράκου, εκδ. Πόλις) διαδραματίζεται στα περίχωρα του Τελ-Αβίβ και αφηγείται την εξαφάνιση ενός μικρού κοριτσιού. Οι έρευνες θα φτάσουν ακόμα και στις γειτονιές των υπερορθόδοξων Εβραίων.
Θεωρία του μαρξισμού. Ο Κάρλο Ροσέλι δολοφονήθηκε μαζί με τον αδελφό του, ενώ βρισκόταν εξόριστος στη Γαλλία, από το μακρύ χέρι του μουσολινικού καθεστώτος. Ήταν από τις σημαντικότερες μορφές του ιταλικού σοσιαλιστικού κινήματος, ένας πεφωτισμένος μαχητικός διανοούμενος: από τα κείμενα που άφησε πίσω του είναι αυτός ο τόμος με τίτλο «Φιλελεύθερος σοσιαλισμός» (μτφρ. Αχιλλέας Καλαμάρας, με εισαγωγή Θανάση Γιαλκέτση, εκδ. Πόλις), στον οποίο ο Ροσέλι, αντιμετωπίζοντας τον σοσιαλισμό όχι ως οικονομικό κολεκτιβισμό, αλλά ως σύστημα που διευρύνει τις ελευθερίες, τον θεωρεί φυσική προέκταση του κλασικού φιλελευθερισμού.
Εικονογραφημένο άλμπουμ. Πρόκειται για μια βατή, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περιήγηση στο Μουσείο της Ακρόπολης, στα ευρήματα που αυτό περιέχει, αλλά και στην ιστορία του ιερού βράχου. Ο τίτλος είναι «Η Ακρόπολη μέσα από το μουσείο της» (εκδ. Καπόν), συγγραφέας είναι ο καθηγητής Πάνος Βαλαβάνης και το φωτογραφικό υλικό πλούσιο και φροντισμένο. Η απλή και άμεση γλώσσα του το κάνει χρήσιμο και για παιδαγωγικούς σκοπούς.
Γαλλική ποίηση. Μια δίγλωσση έκδοση που παρουσιάζει 30 σύγχρονους -άγνωστους στο πλατύ ελληνικό κοινό- Γάλλους ποιητές. Από μόνο του το εγχείρημα έχει ενδιαφέρον. Επιπλέον, αυτή η «Ανθολογία σύγχρονης γαλλικής ποίησης» (επιμέλεια Ολιβιέ Ντεκότ, εκδ. Άγρα) έχει στα συν της έναν κατάλογο πολύ καλών μεταφραστών: Γιώργος Βέλτσος, Σπύρος Γιανναράς, Μαρία Ευσταθιάδη, Ντένης Ζαχαρόπουλος, Στρατής Πασχάλης και Θανάσης Χατζόπουλος.
Ελληνική ποίηση. Ο Γιάννης Βαρβέρης έφυγε από αυτόν τον κόσμο πρόωρα και ξαφνικά. Στα συρτάρια του βρέθηκε μια ποιητική συλλογή έτοιμη προς δημοσίευση. Τα λιτά, ολιγόλογα ποιήματα της συλλογής «Ζώα στα σύννεφα» (εκδ. Κέδρος) έχουν ως κοινή τους θεματική τα ζώα - ζώα όμως που ανατρέχουν συνεχώς στην ανθρώπινη εμπειρία: Οι ταύροι είναι ζώα ευγενή / δε σε πειράζουν αν δεν τα πειράξεις. / Μόνο στην Ισπανία λαγοκοιμούνται / κι αν ταυρομάχο δουν στον ύπνο τους / μπουκάρουν ακάθεκτοι / μέσα στων πόλεων τ' ακριβά υαλοπωλεία.
