Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
22.0°C24.8°C
3 BF 39%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.0°C24.2°C
2 BF 52%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
18.8°C20.5°C
4 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
20 °C
19.3°C19.8°C
5 BF 60%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
22.9°C24.0°C
3 BF 33%
Με το βλέμμα σε μια ανθρωπότητα που πληγώνει
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Με το βλέμμα σε μια ανθρωπότητα που πληγώνει

Γνωρίζουμε εδώ και αρκετά χρόνια τη Φωτεινή Λαμπρίδη ως μια από τις πιο προικισμένες στιχουργούς της νεότερης γενεάς, παράλληλα φυσικά με τις ιδιότητές της ως ραδιοφωνικής παραγωγού και δημοσιογράφου (για πολύ μεγάλο διάστημα στον ραδιοσταθμό Στο Κόκκινο και πλέον στην τηλεόραση της ΕΡΤ). Αυτό που δεν ξέραμε είναι ότι όχι μόνον ο αδελφός της Κώστας είναι μουσικός και συνθέτης, αλλά και ότι ήδη από την εφηβική ηλικία τους είχαν αρχίσει να γράφουν τραγούδια μαζί!

Έφτασε όμως το πλήρωμα του χρόνου και έτσι πριν από λίγο καιρό κάποια από αυτά τα τραγούδια που έγραψε ο Κώστας σε στίχους της Φωτεινής κυκλοφόρησαν στον δίσκο «Ποια ζωή» ερμηνευμένα από την εξαίρετη Ξένια Γαργάλη, με την εξαίρεση δύο, που ερμηνεύουν αντίστοιχα η Αφροδίτη Μάνου και ο Απόστολος Ρίζος. Συνομιλήσαμε με τον Κώστα και τη Φωτεινή Λαμπρίδη για το πώς η αδελφική σχέση τους μετατράπηκε αυθόρμητα και σε δημιουργική και τι σημαίνει αυτό για τους ίδιους αλλά και για τα τραγούδια τους.

Συνέντευξη στον Θάνο Μαντζάνα

* Η αδελφική σχέση, εκτός από τα πολλά θετικά της, έχει και τις δυσκολίες της. Πόσο εύκολο είναι για δύο αδέλφια να συνεργαστούν, να συνυπάρξουν και εντέλει να εκφραστούν μαζί δημιουργικά;

ΦΩΤΕΙΝΗ ΛΑΜΠΡΙΔΗ: Το να συνδιαλεγόμαστε μέσω τραγουδιών ήταν φυσικό για μας λόγω ρίζας. Ο πατέρας μας αυτοσχεδιάζει, τραγουδάει με τους φίλους του ακόμα στην Κάρπαθο, άρα το τραγούδι είναι κάτι σαν «συγκολλητική ουσία» για όλα. Με τον Κώστα είμαστε αγαπημένοι από μικροί, δεν είχαμε εντάσεις, τουλάχιστον μετά τα 13, αν θυμάμαι καλά. Επειδή όμως ήταν πάντα πιο λιγομίλητος από εμένα και λιγότερο προσιτός, το να γράφουμε μαζί τραγούδια ήταν, ανάμεσα σε άλλα, και ο τρόπος μου να του ζητάω να μοιραζόμαστε τα πιο μύχια συναισθήματά μας.

ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΜΠΡΙΔΗΣ: Το να φτιάχνουμε τραγούδια με τη Φωτεινή λειτουργεί και ως κώδικας επικοινωνίας ανάμεσα στις «συνήθειες» και ενδιαφέροντα καθενός μας στην οικογενειακή καθημερινότητα. Έτσι πιστεύω ότι αυτή η συνδημιουργία νικά στο τέλος οποιαδήποτε είδους τριβή ή ανταγωνισμό.

* Για τη Φωτεινή γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια ότι ασχολείται με τη στιχουργία. Εσένα, Κώστα, πώς ξεκίνησε η σχέση σου με τη μουσική; Ήταν ερασιτεχνική ή επαγγελματική και ποια είναι σήμερα;

Από μικρό παιδί, γύρω στα 5, θυμάμαι να πηγαίνουμε εκδρομές με τους γονείς μας και να ακούμε στο αυτοκίνητο μουσική, Σαββόπουλο, Αλεξίου, Βασίλη Παπακωνσταντίνου κ.ά. Οι μελωδίες και οι ενορχηστρώσεις έμεναν για πάντα χαραγμένες στη μνήμη μου και τότε κατάλαβα ότι η μουσική θα εξελισσόταν σε ένα διαρκές ταξίδι για εμένα. Ξεκίνησα κλασική κιθάρα σε ηλικία επτά ετών, σταμάτησα κάπως «απρόσμενα» δύο χρόνια μετά, αλλά επανήλθα στα δεκαεπτά και συνέχισα τις σπουδές όχι μόνο κιθάρας αλλά και θεωρητικών. Δοκιμάστηκα σε διάφορα μουσικά σχήματα, αλλά δεν βιοπορίστηκα ποτέ αποκλειστικά ως μουσικός. Ίσως επειδή είναι σημαντική για μένα, επέλεξα να κρατήσω μια ερασιτεχνική σχέση με τη μουσική.

* Ποιες θα έλεγες ότι είναι οι κυριότερες επιρροές στη συνθετική γραφή σου, περισσότερο ως ιδιώματα παρά συγκεκριμένα ονόματα;

Στην πορεία του χρόνου επηρεάστηκα από αρκετά ιδιώματα, μπλουζ, κλασική μουσική, παραδοσιακή, ροκ, αλλά και ποπ.

* Πότε, υπό ποιες συνθήκες και πώς γράψατε αυτά τα τραγούδια μαζί;

Φ.Λ.: Ξεκίνησε στα εφηβικά μας δωμάτια. Ο Κώστας είχε από μικρός πολύ ταλέντο στη μουσική και εγώ πάλευα επίσης από νωρίς με τον στίχο. Όταν ένιωσε την ανάγκη να γράψει τραγούδια τού έδωσα το τετράδιά μου. Έτσι γράφτηκαν τα πρώτα, ανάμεσά τους και το «Στοίχημα». Τα περισσότερα ήρθαν σε μια πιο ώριμη δημιουργικά περίοδο και για τους δύο.

Κ.Λ.: Γύρω στα 17 μας χρόνια, όταν ξεκίνησα και πάλι να σπουδάζω μουσική και η Φωτεινή είχε αρχίσει ήδη να γράφει στίχους, μου έδωσε κάποιους από αυτούς και έτσι «γεννήθηκαν» τα πρώτα μας τραγούδια. Νομίζω ότι το «Οικεία ξενιτιά» ήταν ένα από αυτά.

* Σε μία περίπτωση, Φωτεινή, συμμετέχεις και στη μουσική, κάτι που, αν δεν κάνω λάθος, δεν σε έχουμε ξαναδεί να κάνεις έως τώρα. Είχες ασχοληθεί και με αυτήν ή απλά προέκυψε στο συγκεκριμένο τραγούδι;

Δεν έχω σοβαρή μουσική παιδεία. Έχω κάνει και εγώ μαθήματα κιθάρας και πιάνου, αλλά δεν μπορώ να γράψω παρτιτούρα. Έχω όμως αμέτρητες ώρες ακρόασης πίσω μου, οπότε στα δύσκολα, όταν δεν μου αρκεί να εκφραστώ μόνο γράφοντας, αρχίζω να μελοποιώ ψάχνοντας τον εσωτερικό ρυθμό του στίχου. Έχω γράψει κι άλλα, όπως ένα ζεϊμπέκικο, το «Μετωπική», σε στίχους μιας μαθήτριάς μου στη στιχουργική, της Ησαΐας Παπαδοπούλου που ερμήνευσε η Ελένη Ροδά. Θα τα συγκεντρώσω κάποια στιγμή και, αν κρίνω ότι αξίζει τον κόπο, θα τα κυκλοφορήσω με τη βοήθεια κάποιου ενορχηστρωτή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό το ανέλαβε ο Κώστας.

* Τα τραγούδια αυτά εκφράζουν τις τότε σκέψεις και συναισθήματά σας, είναι δηλαδή κάτι σαν μια επιστολή από το παρελθόν ή εξακολουθούν να ισχύουν, να σας αντιπροσωπεύουν και να σας εκφράζουν και σήμερα;

Φ.Λ.: Επιλέξαμε όσα κατά τη γνώμη μας έχουν μια διαχρονικότητα. Ακόμα και το «Οικεία ξενιτιά» που ερμηνεύει η Αφροδίτη Μάνου και όταν το έγραφα πίστευα, πάνω στην αφέλεια της εφηβείας, ότι εξέφραζε την εποχή εκείνη ακούγεται πολύ σημερινό, καθώς είναι ένα υπαρξιακό τραγούδι με το βλέμμα σε μια ανθρωπότητα που δεν κουράζεται να προκαλεί πληγές. Τότε ήμουν στο Γυμνάσιο, με είχε συγκλονίσει ο πόλεμος στον Κόλπο και έγραφα «σ’ έναν καιρό σακάτη ν’ απλώσω πινελιά, να λέω υπάρχει ήλιος πίσω απ’ την αντηλιά». Ε, το ίδιο λέω και σήμερα, έστω κι αν το περιγράφω λιγότερο μελοδραματικά. Ο βαθύτερος πυρήνας του ανθρώπου δεν αλλάζει.

Κ.Λ.: Είναι τραγούδια που δημιουργήθηκαν στο παρελθόν, αλλά πιστεύω ότι έχουν μια θέση και στο σήμερα. Γι' αυτό αποφασίσαμε να τα δημοσιοποιήσουμε μετά από τόσο καιρό.

* Υπάρχει κάτι ως κεντρική ιδέα ή κάτι άλλο που να συνδέει από στιχουργικής πλευράς, όχι τόσο ως περιεχόμενο αλλά νοηματικά, τα τραγούδια;

Φ.Λ.: Νομίζω η υπαρξιακή αγωνία δύο νέων ανθρώπων που κυρίως θέτουν ερωτήματα, δεν δίνουν απαντήσεις και ένα αίσθημα ότι... όλα είναι αρμονικά στον καμβά όταν είμαστε μαζί. Τόσο στα κοινωνικά τραγούδια, όπως το «Ποια ζωή», όσο και στα ερωτικά η ζωή φαίνεται τη μια απόλυτη και την άλλη απόλυτα σχετική, όπως νιώθεις στην εφηβεία όταν είσαι έτοιμος για τα μεγάλα ταξίδια από τη μία και για τις μεγάλες απογοητεύσεις από την άλλη.

* Γιατί λοιπόν αφού τα γράψατε έμειναν τόσα χρόνια στο συρτάρι; Και τι σας έκανε να αποφασίσετε να τα δημοσιοποιήσετε ακριβώς και ειδικά τώρα, το 2019;

Φ.Λ.: Μάλλον περίμενα χαλαρά τον Κώστα να νιώσει έτοιμος. Η αλήθεια είναι ότι μας παρακίνησε αρκετά η Ξένια που αγάπησε το υλικό, αλλά και φίλοι μας. Επίσης ο συνδυασμός μας δεν είναι και ο ορισμός της φιλοδοξίας και της οργάνωσης οπότε το μεταθέταμε στο μέλλον. Όταν πια αρχίσαμε να τα παίζουμε στα παιδιά μας καταλάβαμε πως... ή τώρα ή ποτέ!

Κ.Λ.: Τα τραγούδια αυτά «ταλαιπωρήθηκαν» μέσα στα χρόνια, αλλά με την επιμονή της Ξένιας και με μεγαλύτερη ωριμότητα και σιγουριά κατάφεραν να βγουν από το συρτάρι.

* Η Ξένια Γαργάλη ήταν η πρώτη σας επιλογή για την ερμηνεία ή μία από περισσότερες στην οποία καταλήξατε; Όπως και αν έχει, ποιοι ήταν οι λόγοι που επιλέξατε εκείνη για τον συγκεκριμένο κύκλο τραγουδιών;

Φ.Λ.: Η Ξένια συνεργάζεται με τον Κώστα και όταν άκουσε τα τραγούδια τα διεκδίκησε. Είναι σημαντικό για έναν ερμηνευτή ή μια ερμηνεύτρια να ξέρει τι θέλει να πει κι αυτό το εκτιμήσαμε, πέραν από το γεγονός ότι έχει καλή φωνή, με ιδιαίτερο χρώμα και είναι νέα και με όρεξη για την τέχνη της.

Κ.Λ.: Με την Ξένια και τον Περικλή Μπισκίνη είχαμε φτιάξει ένα σχήμα με σκοπό να δουλέψουμε από κοινού νέο υλικό. Για διάφορους λόγους αυτό δεν προχώρησε όμως πάντα υπήρχε αλληλοεκτίμηση και η Ξένια ήταν ένθερμη υποστηρίκτρια των τραγουδιών.

* Ο δίσκος ηχογραφήθηκε έχοντας κατά νου τα τραγούδια να μπορούν να παρουσιαστούν εύκολα ζωντανά; Είναι κάτι που σας ενδιαφέρει και σας απασχολεί αυτό;

Φ.Λ.: Η λογική τού να κάνεις τραγούδια με γνώμονα το αν είναι «ραδιοφωνικά» ή ελκυστικά σε ένα live προσωπικά δεν μου λέει τίποτα. Tο καλό τραγούδι ακούγεται σαν τέτοιο και στο ραδιόφωνο και στις συναυλίες, άσε που με την πολιτική που επικρατεί στα ραδιόφωνα σήμερα -με ελάχιστες εξαιρέσεις- άλλοι είναι οι παράγοντες οι οποίοι δημιουργούν τις προϋποθέσεις της ακρόασης και όχι η αξία του τραγουδιού. Ακούω νέα παιδιά να λένε «έγραψα ένα τραγούδι που θα ταίριαζε στο τάδε ραδιόφωνο», μετά αναρωτιόμαστε γιατί δεν υπάρχει πρωτοπορία ή μια θαρραλέα σκηνή στο ελληνικό τραγούδι! Αν σκέφτονταν έτσι όλοι, δεν θα είχε γίνει το «Η εκδίκηση της γυφτιάς», δίσκος - σταθμός, που καταλοιδορήθηκε από κριτικούς και ραδιοφωνικούς παραγωγούς, ενώ κατόπιν εορτής οι ίδιοι έγραφαν διθυράμβους. Γράψε γιατί σε καίει, γιατί δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς, γράψε με ελευθερία και με τον δικό σου τρόπο. Αλλιώς δεν έχει νόημα!

Κ.Λ.: Πάντα περνούσε από το μυαλό μου ότι τα τραγούδια ενός δίσκου πρέπει να μπορούν να αποδοθούν το ίδιο καλά και ζωντανά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν το έλαβα υπόψη και γι' αυτό οι ενορχηστρώσεις είναι αρκετά «πλούσιες». Πιστεύω ότι αν ένα τραγούδι έχει κάτι να πει, θα το κάνει είτε με ένα είτε με περισσότερα όργανα.

* Τώρα που έκανες την αρχή, Κώστα, θα ακούσουμε κι άλλα δικά σου τραγούδια ή και ολόκληρους δίσκους στο μέλλον;

Υπάρχουν κάποια ανέκδοτα τραγούδια που πιστεύω να δισκογραφηθούν στο άμεσο μέλλον, είτε ως ολοκληρωμένη εργασία είτε τμηματικά. Σίγουρα το επόμενο project μου θα είναι διασκευές παραδοσιακών τραγουδιών της Καρπάθου και της Κάσου, κάτι στο οποίο εργάζομαι το τελευταίο διάστημα.

* Και όσον αφορά τη συνεργασία σας; Θα υπάρξει συνέχεια ή ήταν γι' αυτήν τη μία και μοναδική φορά;

Φ.Λ.: Τραγούδια γράφουμε ευτυχώς, το τι θα γίνουν θα το δούμε. Για την ώρα περιμένω με αγωνία τις διασκευές καρπαθιώτικων τραγουδιών του Κώστα.

Κ.Λ.: Συνεχίζουμε να γράφουμε μαζί τραγούδια, οπότε σίγουρα δεν ήταν η μία και μοναδική φορά!

Κρίνοντας από το αποτέλεσμα αυτής, θα λέγαμε ότι πραγματικά αξίζει να μην είναι...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL