Live τώρα    
19°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
16.2°C20.7°C
2 BF 53%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
17 °C
15.2°C17.7°C
1 BF 74%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.0°C18.0°C
2 BF 59%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
15.9°C15.9°C
0 BF 55%
Μαρτίνος Τιρίμος στην Αυγή: Η γνωριμία με τη κάθε νότα που έγραψε ένας συνθέτης βοηθά να με φέρει πιο κοντά του
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Μαρτίνος Τιρίμος στην Αυγή: Η γνωριμία με τη κάθε νότα που έγραψε ένας συνθέτης βοηθά να με φέρει πιο κοντά του

Τον έχουν αποκαλέσει «γίγαντα του κλαβιέ» (Musical Opinion) και «εμπνευσμένο ποιητή του πιάνου» (Daily Telegraph). Συγκαταλέγεται στους 10 καλύτερους ερμηνευτές παγκοσμίως του πιανιστικού έργου του Claude Debussy  σύμφωνα με το έγκριτο βρετανικό περιοδικό Gramophone. Βαθύς γνώστης του γαλλικού ρεπερτορίου, καταθέτει ερμηνείες αναφοράς τόσο στις ζωντανές εμφανίσεις του σε φημισμένες αίθουσες σε όλο τον κόσμο, όσο και στις πολυβραβευμένες ηχογραφήσεις του. Ο Μαρτίνος Τιρίμος παίζει Debussy το Σάββατο 21 Οκτωβρίου (8:30 μ.μ.) στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, δίνοντας ένα και μοναδικό ρεσιτάλ με άρωμα ιμπρεσιονισμού στο πλαίσιο του νέου Κύκλου εκδηλώσεων του Μεγάρου Vive la France ! Στο πρόγραμμα του μεγάλου δεξιοτέχνη του καιρού μας, πρελούδια, σουίτες αλλά και μια από τις ομορφότερες σελίδες της πιανιστικής φιλολογίας, το κοσμαγάπητο Clair de lune / Σεληνόφως. 

 "Προσωπικά, η γνωριμία με τη κάθε νότα που έγραψε ένας συνθέτης βοηθά να με φέρει πιο κοντά του – πιο κοντά στη μουσική του έκφραση" τονίζει ο Μαρτίνος Τιρίμος στην Αυγή και συπμληρώνει "παρ´όλη όμως τη γαλλική σφραγίδα της μουσικής του, ο Ντεμπυσσύ για μένα δεν είναι καθόλου ένας στενά «εθνικός» συνθέτης. Mάλιστα η έκφραση του είναι τρομερά πλατιά και συμπεριλαμβάνει π.χ. ισπανικά στοιχεία. Σαν μεγάλος συνθέτης όμως, ναι, είναι ένας κολοσσός του γαλλικού πολιτισμού.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Μαρτίνου Τιρίμου στον Α.Φωτίου

Είστε ένας από τους διακεκριμένους ερμηνευτές του Ντεμπυσσύ διεθνώς και εγκαινιάζετε τον Κύκλο Γαλλικής Μουσικής “Vive la France!” στο Μέγαρο Μουσικής με τη συναυλία σας με μεγάλα έργα για πιάνο του Ντεμπυσσύ. Ποια είναι για σας η σημασία του Ντεμπυσσύ ιστορικά και για τη μουσική του σήμερα;

Ο Ντεμπυσσύ είναι ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες στα τέλη του 19ου αιώνα και την αρχή του 20ου. Αφού ξεκίνησε με μια σχετικά συντηρητική μουσική έκφραση, κατάφερε να προχωρήσει σε μια καινούργια γλώσσα κι αυτό το πέτυχε με ένα πολύ φυσικό τρόπο. Ήταν ένας επαναστάτης, όπως ο Μπετόβεν, και πάντα ρωτούσε «γιατί»; Γιατί πρέπει να «λύσω αυτή τη φράση με αυτό το συγκεκριμένο ‘σωστό’ τρόπο», όπως έκαναν οι μεγάλοι συνθέτες του παρελθόντος; Σιγά σιγά, και με τη βοήθεια της υπέροχης φαντασίας του, δημιούργησε τη λεγόμενη ιμπρεσιονιστική μουσική γλώσσα, η οποία είναι όντως πολύ μακριά από τη προηγούμενη κλασική και ρομαντική έκφραση.

Αυτή η καινούργια γλώσσα παραμένει σημαντική ακόμη και σήμερα διότι, εκτός από τα θαυμάσια στοιχεία της, είναι διαφορετική από οποιαδήποτε άλλη μουσική έκφραση. Τέτοια λεπτότητα, ευαισθησία και αισθησιακά χρώματα, όπως επίσης ρηξικέλευθη αρμονική πρωτοτυπία, δεν συναντούμε εύκολα σε προηγούμενη μουσική δημιουργία.

 Ποια είναι η έννοια του «εθνικού συνθέτη» όσον αφορά τον Ντεμπυσσύ και τη Γαλλία;

Χωρίς αμφιβολία η μουσική του Ντεμπυσσύ είναι «γαλλική» – πολύ μακριά από τη γερμανική – και επίσης συνδεδεμένη με τη γαλλική γλώσσα. Για παράδειγμα, οι περισσότερες δισύλλαβες λέξεις στα γερμανικά έχουν μια έμφαση στην πρώτη συλλαβή και ακολουθεί ένα diminuendo (μείωση ήχου). Αυτό το φαινόμενο απεικονίζεται στη μουσική όλων των μεγάλων γερμανών και αυστριακών συνθετών. Γι αυτούς ήταν κάτι απόλυτα φυσικό και θα τους ήταν σχεδόν αδύνατο ν’εκφράσουν διαφορετικά. Στη γαλλική γλώσσα όμως αυτό το diminuendo απουσιάζει. Αντίθετα, υπάρχει τουλάχιστον μια ισότητα και κάποτε αύξηση ήχου προς τη δεύτερη συλλαβή π.χ. maman, voulez κτλ. Αυτό αντανακλά στη μουσική όλων των γάλλων συνθετών, και κυρίως στη μουσική του Ντεμπυσσύ και Ραβέλ.

Παρ´όλη όμως τη γαλλική σφραγίδα της μουσικής του, ο Ντεμπυσσύ για μένα δεν είναι καθόλου ένας στενά «εθνικός» συνθέτης. Mάλιστα η έκφραση του είναι τρομερά πλατιά και συμπεριλαμβάνει π.χ. ισπανικά στοιχεία. Σαν μεγάλος συνθέτης όμως, ναι, είναι ένας κολοσσός του γαλλικού πολιτισμού.

Η δισκογράφησή σας των απάντων για πιάνο του Ντεμπυσσύ θεωρείται μια από τις κορυφαίες διεθνώς, όπως έχει γράψει, για παράδειγμα, και το έγκριτο βρετανικό περιοδικό Γκράμοφον. Ποια είναι η προσωπική σας ερμηνευτική προσέγγιση στον Ντεμπυσσύ, στις συναυλίες και τις ηχογραφήσεις σας;

Πάντοτε πιστεύω ότι είναι καθήκον του ερμηνευτή να γνωρίσει όσο πιο πλατιά τη γλώσσα ενός συνθέτη. Για παράδειγμα, αν ένας πιανίστας επιθυμεί να ερμηνεύσει τα πιανιστικά έργα του Μότσαρτ θα βοηθούσε αφάνταστα ν´ακούσει και να κατανοήσει πλήρως τις όπερες του. Γιατί; Διότι το πιο βασικό και σημαντικό στοιχείο στα έργα του για πιάνο είναι το οπερατικό! Χωρίς αυτή την εμπειρική γνώση οι ερμηνείες δεν μπορεί να είναι ολοκληρωμένες.

Στη περίπτωση του Ντεμπυσσύ θεωρώ σημαντικό ένας μουσικός να γνωρίζει από που πηγάζουν οι εμπνεύσεις του συνθέτη. Το ερέθισμά του μπορεί να προέρχεται από κάποιο βιβλίο ή ποίημα, ή από κάποιο πίνακα ή ένα άγαλμα. Όσον αφορά τα Πρελούδια του, οι τίτλοι βοηθούν, αν και ο ίδιος ομολόγησε ότι μερικές φορές κατέληξε στο τίτλο μετά το τέλος της σύνθεσης. Παρ´ όλ’ αυτά ένας τίτλος όπως π.χ. «Διακεκομμένη Σερενάτα», «Η βυθισμένη Μητρόπολη», ωθεί τον ερμηνευτή προς μια σωστή κατεύθυνση.

 Πώς αισθάνεστε αναλαμβάνοντας να παίξετε σε σειρές συναυλιών και επίσης να ηχογραφήσετε τα άπαντα ενός μεγάλου συνθέτη, πράγμα εξαιρετικά σπάνιο – και ακόμη περισσότερο κάνοντάς το με πολλούς μεγάλους συνθέτες, με πολύ μεγάλο έργο, όπως ο Μότσαρτ, ο Μπετόβεν, ο Σούμπερτ, ο Σοπέν, ο Ντεμπυσσύ, ο Γιάνατσεκ;

Στη ζωή μου έχω όντως αναλάβει πολυάριθμες τέτοιες σειρές και αυτό είναι κάτι το οποίο με συναρπάζει και ικανοποιεί καλλιτεχνικά. Προσωπικά, η γνωριμία με τη κάθε νότα που έγραψε ένας συνθέτης βοηθά να με φέρει πιο κοντά του – πιο κοντά στη μουσική του έκφραση. Επίσης, μια τέτοια σειρά έχει και ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον ακροατή, ο οποίος σίγουρα θ’ακούσει μερικά έργα για πρώτη φορά και μέσα στο περιβάλλον γνωστών αριστουργημάτων. Πάντως για μένα αυτά τα ‘ταξίδια’ προσφέρουν την ευκαιρία να ακολουθήσω τη πορεία και την εξέλιξη του συνθέτη πιο στενά.

Γυρίζετε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο. Πώς βλέπετε την κλασική μουσική και τον πολιτισμό στη σημερινή Ευρώπη;

Η Ευρώπη, από την Αγγλία ώς τη Ρωσία, από τις Σκανδιναβικές χώρες ώς το νότο, είναι αναμφίβολα το ιστορικό κέντρο της κλασικής μουσικής, από όπου προέρχονται και οι περισσότεροι μεγαλύτεροι συνθέτες. Είναι γεγονός όμως ότι τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται κρίση ακροατηρίου. Ωστόσο ταυτόχρονα υπάρχει πληθωρική ανάπτυξη στην κλασική μουσική σε άλλες χώρες, όπως π.χ. στην Άπω Ανατολή και στην Κίνα, στην οποία αναπτύσσονται με πρωτοφανή ρυθμό τεράστιος αριθμός νέων μουσικών, ωδεία και μουσικά πανεπιστήμια, διεθνείς σολίστ, μεγάλες ορχήστρες, αίθουσες και βέβαια ένα πάρα πολύ μεγάλο και αυξανόμενο κοινό. Προβλέπω ότι η επόμενη χώρα που θα αγκαλιάσει έτσι την κλασική μουσική θα είναι η Ινδία. Η Ευρώπη όμως, μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, θα συνεχίσει να είναι κέντρο υψηλού επιπέδου μουσικού πολιτισμού, στη δημιουργία, τις ορχήστρες και τους σολίστ, την παιδεία, το κοινό.

Πώς βλέπετε την μουσική και τις τέχνες στην κοινωνία της Βρετανίας, όπου ζείτε, σε σχέση και με την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση;

Το Λονδίνο είναι από τα μεγαλύτερα πολιτιστικά κέντρα του κόσμου. Καμία άλλη πόλη δεν προσφέρει τόσες πολλές κορυφαίες ορχήστρες, θεατρικά συγκροτήματα, σύνολα χορού, εκθέσεις εικαστικών τεχνών, και πολλά άλλα, και μάλιστα σε τόσο εξαίρετο επίπεδο.

Όσον αφορά την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτό είναι ένα θέμα το οποίο συνέχεια απασχολεί όλους τους καλλιτέχνες. Οι ορχήστρες σίγουρα θα αντιμετωπίσουν μεγαλύτερα προβλήματα με τις περιοδείες τους. Και εγώ και σχεδόν όλοι οι συνάδελφοι μου ευχόμαστε ότι κάτι θα συμβεί που θα ανατρέψει αυτή την παρούσα κατάσταση. Εκτός του οικονομικού θέματος, προσωπικά πιστεύω σε μια ενωμένη Ευρώπη. Για μένα αυτή είναι η σωστή πορεία του μέλλοντος!


 


Claude Debussy (1862-1918)
Το πρώτο μέρος του ταξιδιού στον μαγικό κόσμο του Claude Debussy αρχίζει με τα Πρελούδια (Πρώτο Βιβλίο, 1910) και περιλαμβάνει σταθμούς στα έργα:

Danseuses de Delphes  / Χορεύτριες των Δελφών
Voiles  / Πέπλα
Le vent dans la plaine  / Ο άνεμος στην κοιλάδα
« Les sons et les parfums tournent dans l’air du soir »  / «Ήχοι και αρώματα τριγυρίζουν στο βραδινό αεράκι»  
Les collines d’Anacapri  / Οι λόφοι του Ανακάπρι 
Des pas sur la neige  / Βήματα στο χιόνι 
Ce qu’a vu le vent d’Ouest  / Όσα είδε ο δυτικός άνεμος 
La fille aux cheveux de lin  / Η κόρη με τα λιναρένια μαλλιά 
La sérénade interrompue  / Η διακεκομμένη σερενάτα 
La cathédrale engloutie  / Η βυθισμένη μητρόπολη 
La danse de Puck  / Ο χορός του Πουκ 
Minstrels  / Τροβαδούροι 

Η περιπλάνηση στους δρόμους του ιμπρεσιονισμού συνεχίζεται, στο δεύτερο μέρος, με το δημοφιλές απόσπασμα Clair de Lune / Σεληνόφως (1905) από τη Suite bergamasque και με τις τριμερείς σουίτες Pour le piano / Για το πιάνο (1901) και Estampes / Γκραβούρες (1903).
Το ρεσιτάλ ολοκληρώνεται με το έργο L’isle joyeuse / Το νησί της χαράς (1904), που είναι εμπνευσμένο από τον διάσημο πίνακα του Watteau [Βατώ], «Η επιβίβαση για τα Κύθηρα». 

Μαρτίνος Τιρίμος / Martino Tirimo
Γεννήθηκε στην Κύπρο και έδειξε από μικρή ηλικία το μεγάλο ταλέντο του. Στα 8 του χρόνια ερμήνευε ως σολίστ κοντσέρτα για πιάνο, ενώ 12 ετών ως μαέστρος διηύθυνε λυρικούς τραγουδιστές από τη Σκάλα του Μιλάνου στην «Τραβιάτα». Σπούδασε στο Λονδίνο και στη Βιέννη και άρχισε τη διεθνή σταδιοδρομία του μετά τη βράβευσή του σε διαγωνισμούς στο Μόναχο και τη Γενεύη.

Έκτοτε έχει εμφανιστεί σε όλο τον κόσμο με διάσημες ορχήστρες (Φιλαρμονική της Βιέννης, Στάατσκαπελλε της Δρέσδης, Γκεβάντχαους της Λιψίας, Συμφωνική του Λονδίνου κ.ά.) υπό τη διεύθυνση λαμπρών αρχιμουσικών (Μπαρμπιρόλλι, Μπολτ, Μπυτσκόφ, Κλέε, Μάρρινερ, Μαζούρ, Νόρρινγκτον, Ρατλ, Κουρτ Ζάντερλινγκ κ.ά.). Το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει 80 κοντσέρτα και σχεδόν όλα τα έργα για σόλο πιάνο των πιο σπουδαίων συνθετών. Το 2010 έδωσε πάνω από 100 συναυλίες παρουσιάζοντας τα άπαντα του Σοπέν στο Kings Place του Λονδίνου, ένα καλλιτεχνικό γεγονός που οι βρετανοί κριτικοί χαρακτήρισαν «κολοσσιαίο άθλο». Έναν «άθλο» που ο Τιρίμος επανέλαβε ηχογραφώντας τα ίδια έργα με την ορχήστρα Γκεβάντχαους. 

Το βιογραφικό του περιλαμβάνει πάνω από 60 ηχογραφήσεις για μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες με τα άπαντα των Μότσαρτ, Μπετόβεν, Ντεμπυσσύ και Γιάνατσεκ, με τις 21 Σονάτες του Σούμπερτ καθώς και με τα κοντσέρτα των Μπραμς, Σοπέν, Ραχμάνινοφ και Τίππετ (με τον συνθέτη στο πόντιουμ). Το 1995 κέρδισε χρυσό δίσκο για την ηχογράφηση του Δεύτερου Κοντσέρτου του Ραχμάνινοφ και των Παραλλαγών σε ένα θέμα του Παγκανίνι που συμπεριλαμβάνονται στα ευπώλητα της ΕΜΙ, ενώ το 2011 του απενεμήθη το βραβείο αριστείας τεχνών και επιστημών του Ιδρύματος Νέμιτσας. 

Ως μαέστρος συνεργάστηκε επί σειρά ετών με τη Φιλαρμονική της Δρέσδης, ενώ έχει συμπράξει με σύνολα όπως η English Chamber, η Ακαδημία του Αγίου Μαρτίνου των Αγρών και η Ορχήστρα Δωματίου της Πράγας. Ως συνθέτης έχει γράψει, μεταξύ άλλων, τη μουσική για την ταινία «Οδύσσεια». Από το 2002 δραστηριοποιείται εντονότερα ως μέλος σχημάτων μουσικής δωματίου και περιοδεύει συχνά με το Rosamunde Triο. Το παιδαγωγικό του έργο είναι σημαντικό, με 12 από τους μαθητές του να έχουν κερδίσει πρώτα βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς. 

Ο Μ. Τιρίμος εμφανίζεται συχνά σε διεθνείς καλλιτεχνικές διοργανώσεις σε όλο τον κόσμο, όπως το Φεστιβάλ Αθηνών, στις εκδηλώσεις του οποίου συμμετείχε το 2004 πλαισιωμένος από τη Φιλαρμονική της Βιέννης. Πέρυσι πραγματοποίησε περιοδείες στην Κίνα, στην Ιαπωνία και στις ΗΠΑ, με τις δύο τελευταίες χώρες να επανέρχονται 
στο πρόγραμμα και των φετινών του εμφανίσεων. 

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ

Tιμές εισιτηρίων 
10 € (Ζώνη Β) ● 15 € (Ζώνη Α) 
Ειδικές τιμές 
7 € (φοιτητές, νέοι)

Πληροφορίες για το κοινό 
210 72.82.333
www.megaron.gr

Επίσης 
https://www.facebook.com/megaron.gr
http://www.pinterest.com/megaronathens/
https://twitter.com/MegaronAthens

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL