Εδώ και δύο εβδομάδες κάθε Σάββατο παίζει στο «Γυάλινο Μουσικό Θέατρο» ένα απολαυστικό «Jukebox» με θαυμάσια τραγούδια, παλαιά και νέα, ελληνικά και μη, από πολλούς διαφορετικούς τόπους, εποχές αλλά φυσικά και ιδιώματα!
Συνέντευξη στον Θάνο Μαντζάνα
* Είναι αδύνατο να μη σε ρωτήσω τι θυμάσαι αλλά και τι σου λείπει περισσότερο από τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, ειδικά μετά από μια σεζόν και επίσης αρκετές καλοκαιρινές συναυλίες που κάνατε μαζί.
Θυμάμαι τη βροντερή φωνή του, τις κουβέντες και πλάκες που κάναμε στα ταξίδια μας και το τρανταχτό γέλιο του. Μου λείπει το μίγμα δύναμης και τρυφερότητας που έβγαζε όταν τραγουδούσε και βέβαια αυτή η μοναδική αίσθηση συντροφικότητας που ένιωσα πάνω στη σκηνή μαζί του και η οποία είναι τόσο σπάνια στις περισσότερες συνεργασίες.
* Τι απέγιναν αλήθεια οι Ευγενείς Αλήτες με τη μορφή που τους ξέραμε, διελύθησαν... ησύχως ή απλά δεν είχαν θέση στο συγκεκριμένο project;
Τίποτα από αυτά, οι Ευγενείς Αλήτες είναι εδώ και είναι οι σταθεροί συνεργάτες μου τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Απλώς για λόγους οικονομίας δεν γράφτηκε το όνομα τους στην αφίσα, εφέτος βλέπεις είναι πολλά τα ονόματα.
* Με ποια κριτήρια και κυρίως για ποιους λόγους τον καθένα επέλεξες συγκεκριμένα τους Μπλε, τον Στάθη Δρογώση και τα Κίτρινα Ποδήλατα για να συμμετάσχουν σε αυτό το πρόγραμμα;
Γιατί είναι όλοι ιδιαίτεροι και ενδιαφέροντες τραγουδοποιοί αλλά και εξαιρετικοί ερμηνευτές. Και επειδή αυτή η παράσταση, το «Jukebox», είναι μια περιπλάνηση στα τραγούδια που μας μεγάλωσαν, ελληνικά και ξένα, λαϊκά και rock ‘n’ roll, ρεμπέτικα, reggae, νέο κύμα, έντεχνα και... άτεχνα, χρειαζόταν μια μεγάλη ποικιλία φωνών και επίσης μια μεγάλη ελευθερία ψυχών. Με τον Στάθη γνωριζόμαστε από παλιά και έχουμε συνεργαστεί ξανά, όπως και τα Κίτρινα Ποδήλατα είχαν συνεργαστεί για χρόνια με τον Λαυρέντη και είχαν πολύ στενή σχέση. Εγώ τους γνώρισα πέρυσι, όταν ήταν προσκεκλημένοι στο «Γυάλινο Μουσικό Θέατρο», όπως επίσης και τους Μπλε. Καθοριστικό ήταν βέβαια και το ότι ανταποκρίθηκαν όλοι με ενθουσιασμό στην ιδέα και για αυτό δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους στη σκηνή ερμηνεύοντας τραγούδια απρόσμενα για όσους/ες τους παρακολουθούν.
* Το ότι η Αγάπη Διαγγελάκη και ο Βύρων Τσουράπης αναφέρονται μαζί με τους ερμηνευτές και χωριστά από τους υπόλοιπους μουσικούς οφείλεται στο ότι τους θεωρείς τέτοιους ή στο ότι εκτιμάς τόσο πολύ την εκτελεστική συνεισφορά τους;
Η Αγάπη και ο Βύρων είναι δύο από τους Ευγενείς Αλήτες, οι υπόλοιποι είναι ο Ηλίας Λαμπρόπουλος και ο Δημήτρης Καλονάρος και όλοι είναι ιδιαίτερα αγαπητοί και πολύτιμοι συνεργάτες μου. Απλώς οι δύο πρώτοι έχουν πολύ πιο έντονο ερμηνευτικό ρόλο και για αυτό αναφέρονται στην αφίσα.
* Σαφώς είναι ένα πρόγραμμα «αποενοχοποίησης» τραγουδιών, ίσως και συμπεριφορών, θα έλεγες όμως ότι είναι αμιγώς και αποκλειστικά διασκεδαστικό ή εμπεριέχει και ψυχαγωγικά στοιχεία;
Η διασκέδαση υποτίθεται ότι είναι η φτηνή εκδοχή της ψυχαγωγίας οπότε μου ζητάς να αξιολογήσω τη δουλειά μου πράγμα που δεν συνηθίζω. Ας αποφασίσουν οι θεατές για αυτό... Όσο για την αποενοχοποίηση ναι, ισχύει. Γιατί όσο μεγαλώνω συνειδητοποιώ πως αυτό που είμαστε δεν είναι μόνον οι δίσκοι που αγοράσαμε αλλά και οι δίσκοι των γονιών μας και τραγούδια τα οποία ακούγονταν από το ράδιο στη γειτονιά και αυτά που έπαιζαν στα διάφορα τζουκ μποξ. Δεν είμαστε δηλαδή μόνον όσα διαλέξαμε και αγαπήσαμε αλλά και πολλά από όσα σνομπάραμε, για παράδειγμα κάποια λαϊκά που όλοι τα θεωρούσαν β’ κατηγορίας ή κάποια «καρεκλάδικα», soul ή και disco που με τον χρόνο παίρνουν την εκδίκηση τους. Γιατί τελικά είχαν περισσότερη αλήθεια και αθωότητα από εμάς ή τουλάχιστον από τον παλαιό μας εαυτό.
* Αυτό το παιχνίδι των αντιθέσεων ανάμεσα σε ιδιώματα και δημιουργούς έχει για εσένα μόνον αισθητικό ή και νοηματικό, ίσως ακόμα και ιδεολογικό ενδιαφέρον;
Αυτό το παιχνίδι των αντιθέσεων είναι η ιστορία της ζωής μου. Ανατολή και Δύση, παραδοσιακό και μοντέρνο, καρδιά και μυαλό, ορθολογισμός και συναίσθημα και πάει λέγοντας. Αυτό το παιχνίδι είναι ο πυρήνας της δουλειάς μου και σε αυτή την παράσταση φαίνεται ίσως πιο καθαρά από ποτέ. Δεν βάζω ας πούμε τον Βαμβακάρη δίπλα στον Marley «κάνοντας τον έξυπνο», αν ήταν έτσι δεν θα είχε τέτοια αυθόρμητη ανταπόκριση ο κόσμος. Τον βάζω γιατί έτσι είναι μέσα μου, δίπλα - δίπλα, τραγουδούν μαζί και περνάνε μια χαρά... και εγώ βέβαια μαζί τους!
Όλοι λέμε, εσύ μάλιστα ίσως να το έχεις πει περισσότερο από άλλους, ότι «η μουσική είναι μία». Το εννοείς όμως σε επίπεδο φόρμας και γενικά εξωτερικής μορφής, συναισθημάτων και οτιδήποτε άλλου εκφράζει ή αμφότερα;
Οι φόρμες ευτυχώς διαφέρουν και έτσι υπάρχει τεράστια ποικιλία αλλά οι διαφορετικές φόρμες είναι σαν τις διαφορετικές γλώσσες, ο ήχος είναι διαφορετικός αλλά οι άνθρωποι λένε τα ίδια πράγματα, καλημέρα, καληνύχτα, σε αγαπώ, σε μισώ, σε βαρέθηκα, φοβάμαι, πεινάω, χαίρομαι, πετάω και όλα τα άλλα ωραία και φριχτά που λέμε εμείς οι άνθρωποι. Έχουν τεράστια ανάγκη να τα πουν για να τα μοιραστούν, να παρηγορηθούν και να ξαλαφρώσουν και επειδή εδώ και δεκαετίες είμαστε πια όλοι πολίτες του κόσμου δεν ακούμε μόνο τη μουσική του τόπου μας όπως οι παλιοί, ακούμε μουσική από πολλούς διαφορετικούς τόπους και σε πολλές διαφορετικές γλώσσες. Άλλοι λένε πως αυτό είναι αλλοτρίωση και θα χάσουμε την ταυτότητα μας, εγώ λέω ότι είναι πλούτος.
* Νοσταλγείς καθόλου τους Φατμέ, όχι την εποχή ή οτιδήποτε άλλο αλλά την αίσθηση της μπάντας που είχατε; Είτε ναι είτε όχι την έχεις ξαναβρεί αυτή την αίσθηση από τότε και θεωρείς ότι υπάρχει στο εφετινό πρόγραμμα;
Όχι, δεν την νοσταλγώ γιατί πάντα έχω γύρω μου μια μπάντα. Έτσι έμαθα να παίζω μουσική, με τους παιδικούς φίλους και συμμαθητές μου, με ομάδα, με μπάντα και έτσι συνεχίζω. Η διαφορά είναι ότι τότε έπαιζα με συνομηλίκους μου ενώ τώρα παίζω με τη γενεά των παιδιών μου. Όμως τελικά η μουσική μας κάνει όλους συνομήλικους!
* Ποιο από τα τραγούδια -που θα ερμηνεύεις ο ίδιος- αφιερώνεις νοερά στον Λαυρέντη;
Εννοείται ότι όλη η παράσταση είναι αφιερωμένη στον Λαυρέντη όμως ειδικά η έναρξη, ένα δεκαπεντάλεπτο κολάζ τραγουδιών, μεταξύ των οποίων ένα δικό μου, ένα δικό του και άλλα τέσσερα των μεγάλων μας ηρώων, του Dylan, του Σαββόπουλου, των Beatles και των Pink Floyd, το έφτιαξα έχοντας την αίσθηση ότι είναι δίπλα μου και το στήνουμε μαζί.
* Και ποια είναι τα σχέδια για το υπόλοιπο της σεζόν όχι μόνο του ερμηνευτή / performer αλλά και του δημιουργού Νίκου Πορτοκάλογλου; Υπάρχει ίσως κάποια νέα δισκογραφική εργασία στα σκαριά;
Ναι, επιτέλους μετά από πολύ καιρό έχω ξαναρχίσει να γράφω. Τώρα που τελειώσαμε τις... ατελείωτες πρόβες και αρχίσαμε τις παραστάσεις θα αρχίσω και να ηχογραφώ. Ειλικρινά ανυπομονώ...
Το να ακούς έναν δημιουργό με τόσο πολύχρονη παρουσία να το λέει αυτό είναι πάντα ένα καλό σημάδι που κάπου μας κάνει να ανυπομονούμε και εμείς...
Και η παρέα του!
Απευθύναμε στους υπόλοιπους συντελεστές του «Jukebox» μία και μόνη κοινή ερώτηση.
* Τι είναι και κυρίως τι σημαίνει για εσάς η συμμετοχή σας σε αυτό το πρόγραμμα.
Για εμάς η συμμετοχή μας στο «Jukebox» είναι ένα χάδι στην παιδική μας ηλικία. Η κατανόηση μιας εποχής όχι τόσο μακρινής αλλά ιδιαίτερα σημαντικής στην εξέλιξη της μουσικής και της κουλτούρας των σημερινών Ελλήνων/ίδων. Παρακολουθήσαμε ως παιδιά το «μίγμα» των πολιτισμών της Ανατολής και της Δύσης να «δένει», να γίνεται ένα και να διαμορφώνει συνειδήσεις, πολίτες του κόσμου. Πρώτα η μουσική και μετά το Internet διέτρεξαν και εντέλει ένωσαν όλο τον πλανήτη, κάτι που στην αρχή φαινόταν τόσο παράλογο στα αυτιά και τα μάτια μας! Τώρα βλέπουμε όλη την εικόνα και ίσως απενοχοποιούμε εκείνη την εποχή... Η συνεργασία με τους υπόλοιπους συντελεστές ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη για εμάς επειδή στο παρελθόν δεν είχαμε συνεργαστεί με κανέναν! Η συνεννόηση και το μοίρασμα κοινών βιωμάτων είχε αβίαστη ροή παρόλο που στην σκηνή υπάρχουν τρεις γενεές. Είναι κάτι που απολαύσαμε παρ’ όλη την πολλή δουλειά καθώς για πρώτη φορά ασχοληθήκαμε εκτενώς με άλλο υλικό πέραν του δικού μας.
Στάθης Δρογώσης
Το «Jukebox» με κέρδισε από την αρχή. Ο Νίκος ξέρει να στήνει προγράμματα όπως και να επιλέγει συνεργάτες. Το να παίζω μαζί του είναι σαν να πηγαίνω ξανά σχολείο, είναι δάσκαλος και μάλιστα δοτικός απίστευτα δοτικός... Οι Μπλε και τα Κίτρινα Ποδήλατα πάντοτε μου άρεσαν αλλά δεν είχε προκύψει να συνεργαστούμε όμως τους λάτρεψα στις πρόβες! Το ίδιο συνέβη και με τη μπάντα του Νίκου, την Αγάπη και τον Βύρωνα... Θέλω να συνεχίσουμε να παίζουμε για πολύ ακόμα!
Κίτρινα Ποδήλατα
Το «Jukebox» αποτελεί για εμάς μια ενδιαφέρουσα ανατροπή της «κανονικότητας» σε σχέση με τον σχεδιασμό των προσωπικών μουσικών πεπραγμένων μας. Πρόκειται για ένα πολύ έξυπνο και ενδιαφέρον πρόγραμμα που έχει ταυτόχρονα νοσταλγικό όσο και διαχρονικό χαρακτήρα. Το σημαντικότερο στοιχείο του όμως είναι ότι εμπεριέχει αλλά και απαιτεί μια φιλοσοφία, μια στάση ιδιαιτέρως πολύτιμη και γόνιμη στην εποχή μας, το να μπορεί καθένας να θέτει τον χαρακτήρα του, την ιδιαιτερότητα του, τη δυναμική του και κυρίως το «εγώ» του στις ανάγκες και τις «υπηρεσίες» της ουσίας, της ομάδα και του συνολικού άρτιου τελικού αποτελέσματος.
Αυτό ο «μεγαλύτερος αδερφός» μας, ο Λαυρέντης, μας δίδαξε να το προσπαθούμε πάντα κερδίζοντας γενικότερα στη ζωή χάρη σε αυτό. Στο «Jukebox» το εμπνέει πριν από όλους ο ίδιος ο Νίκος που, με την αγόγγυστη εφαρμογή του, μας διδάσκει μεγαλείο ψυχής και χαρακτήρα.
