ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ
"Είναι οδυνηρά ξεκάθαρο πλέον πως έχουμε έναν Πρόεδρο ο οποίος εξευτελίζει ό,τι αγγίζει, ένα άτομο που δεν αντιλαμβάνεται ότι καθήκον του είναι να υπερασπιστεί τη δημοκρατία (...) Εμείς, ως πολίτες, πώς μπορούμε να διορθώσουμε αυτήν την κατάσταση; Το πιο ισχυρό μας μέσο είναι ακόμα οι εκλογές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την ευκαιρία που έχουμε το 2020 να ακυρώσουμε το μίσος και την πόλωση (...) Για να γίνει κατορθωτό κάτι τέτοιο, πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα. Αν έχουμε μάθει κάτι από τις τελευταίες δύο εκλογικές αναμετρήσεις, είναι ότι πρέπει να συγκεντρώσουμε τις δυνάμεις μας από νωρίς και με συνέπεια, στηρίζοντας τους σωστούς υποψήφιους και τα καίρια ζητήματα, τοπικά και εθνικά, για να διασώσουμε τη δημοκρατία μας. Πλέον, δεν με ικανοποιεί το να περιμένω τη Δικαιοσύνη να δράσει. Είμαι διατεθειμένος να πολεμήσω γι' αυτήν, τώρα και για τα επόμενα δύο χρόνια, με κίνητρο την έμπνευση από τους νεότερους, που ήδη στρέφονται στον αγώνα... Είναι μεγάλη η βλάβη που έχει γίνει και χρειάζεται αγώνας...". Είναι ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ που υπογράφει αυτό το άρθρο, στην εφημερίδα "Ουάσιγκτον Ποστ", ακριβώς τη στιγμή που τα φώτα της δημοσιότητας στρέφονται πάνω του, καθώς βρίσκεται στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σάντανς, το οποίο συν-ίδρυσε, μαζί με μια μικρή ομάδα φίλων και συνεργατών, στα τέλη της δεκαετίας του '70. Σήμερα πέφτει η αυλαία της φετινής διοργάνωσης: Στο ξεκίνημά της, ο 82χρονος Ρόμπερτ Ρέντφορντ, στην καθιερωμένη ομιλία του, άφησε να εννοηθεί ότι μάλλον έφτασε η στιγμή να αποσυρθεί...
Στα μέσα της δεκαετίας του '70 ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ αγόρασε 7.000 εκτάρια γης στη Γιούτα, μαζί με ένα ράντσο, μια πίστα του σκι και μια φάρμα αλόγων. Το 1978, σε συνεργασία με δύο μέλη του Utah Film Commission ίδρυσε το Φεστιβάλ, με αρχικό τόπο διεξαγωγής την πόλη Σολτ Λέικ, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Από το ξεκίνημα η διοργάνωση στράφηκε στην ανάδειξη των ανεξάρτητων παραγωγών, και από το 1981 άλλαξε χρόνο και τόπο διεξαγωγής: Μεταφέρθηκε στο χιονοδρομικό κέντρο Παρκ Σίτυ της Γιούτα, και από το καλοκαίρι στον Ιανουάριο, με άλλα λόγια λίγο προτού ανάψουν οι προβολείς για τα Όσκαρ... Το Sundance (o τίτλος είναι δανεισμένος από τον χαρακτήρα που υποδυόταν ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ στο γουέστερν του 1969 "Butch Cassidy and the Sundance Kid") εξελίχθηκε στο σημαντικότερο φεστιβάλ ανεξάρτητου κινηματογράφου στην Αμερική. Οι αιτήσεις για συμμετοχή αυξάνονται χρόνο με το χρόνο: Πέρυσι, είχαν υποβληθεί 3.900 ταινίες μεγάλου μήκους (1.800 από τις Ηνωμένες Πολιτείες και 2.100 από τον υπόλοιπο κόσμο) και μόνο 110 έγιναν δεκτές για συμμετοχή, από τις οποίες οι 100 προβλήθηκαν σε παγκόσμια πρεμιέρα. Όσο για τις μικρού μήκους, πέρυσι οι αιτήσεις για συμμετοχή πλησίασαν τις 9.000.
Το χιονοδρομικό κέντρο Παρκ Σίτυ, τόπος διεξαγωγής του Φεστιβάλ
Προβολή της ανεξάρτητης παραγωγής
Φέτος οι μεγάλου μήκους ταινίες που έχουν επιλεγεί φτάνουν τις 112, από τις οποίες το 40% έχει σκηνοθετηθεί από γυναίκες και το 36% από Αφροαμερικανούς. Αλλά ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η προσέλευση, από εκπροσώπους της ανεξάρτητης παραγωγής, των μεγάλων εταιρειών που αναζητούν "νέα ταλέντα", καθώς και απλούς σινεφίλ, που συνωστίζονται στις ουρές των αιθουσών, στο χιονισμένο Παρκ Σίτυ. Πέρυσι οι διοργανωτές μέτρησαν 125.000 θεατές, εντυπωσιακή αύξηση σε σύγκριση με το 2017, όταν είχαν καταμετρηθεί 71.600 άτομα. Τις περισσότερες συζητήσεις, και αντιδράσεις, προκάλεσε το τετράωρο (!) ντοκιμαντέρ "Leaving Neverland” με τις κατηγορίες για τις σεξουαλικές προτιμήσεις του Μάικλ Τζάκσον... Αμέσως μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ, το "Ίδρυμα Μάικλ Τζάκσον" πέρασε στην αντεπίθεση, χαρακτηρίζοντας την ταινία “tabloid character assassination” ("εξόντωση προσώπου", στο ύφος των ταμπλόιντ). Η εντυπωσιακή δημοφιλία της διοργάνωσης σταδιακά δημιούργησε προβλήματα στον ανεξάρτητο χαρακτήρα της. Όπως έλεγε προβληματισμένος ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ πριν από λίγα χρόνια, "πρώτα άρχισαν να έρχονται οι διάσημοι ηθοποιοί, ακολούθησαν οι παπαράτσι και μετά ήρθαν και οι σελέμπριτις της μόδας... Άρχισα να αισθάνομαι ότι μας καταβροχθίζουν...». Ωστόσο, η διεθνής απήχηση του φεστιβάλ και τα "ανοίγματά" του στις νέες τάσεις του παγκόσμιου κινηματογράφου το κρατούν σταθερά στο επίκεντρο της δημοσιότητας.
Υπάρχει και μία ελληνική συμμετοχή φέτος στο Φεστιβάλ, η μικρού μήκους ταινία του Βασίλη Κεκάτου «Η σιγή των ψαριών όταν πεθαίνουν», με πρωταγωνιστή τον Ανδρέα Κωνσταντίνου, που έχει προβληθεί ήδη στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο αλλά και στις Νύχτες Πρεμιέρας, όπου απέσπασε το δεύτερο βραβείο Καλύτερης Ταινίας. Ο Βασίλης Κεκάτος, σκηνοθέτης και δημιουργός του πετυχημένου φεστιβάλ θερινού κινηματογράφου SeaNema Open Air Film Festival στην Κεφαλλονιά, την πατρίδα του, μετράει ήδη μία συμμετοχή στο Sundance, με τη μικρού μήκους ταινία του "Zero Star Hotel", το 2017.
