Συνέντευξη στη Μάνια Ζούση
“Για να ακούσουμε την κραυγή του συγγραφέα, πρέπει λίγο να χαμηλώσουμε, να βρούμε το κατάλληλο μέτρο” αποκαλύπτει η σκηνοθέτης Ιώ Βουλγαράκη, με αφορμή την αποψινή πρεμιέρα του έργου “Πυρκαγιές” του Λιβανοκαναδού Ουαζντί Μουαουάντ, που ανοίγει το κλειστό από τα Χριστούγεννα ΚΘΒΕ εξαιτίας στάσεων εργασίας του ΣΕΗ.
Στο έργο, ο Μουαουάντ βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα από τον εμφύλιο πόλεμο που ρήμαξε την πατρίδα του για να μιλήσει για τις πιο σκοτεινές και παράλογες περιοχές της ανθρώπινης φύσης.
Οι “Πυρκαγιές”, που έχουν γίνει ταινία με τίτλο “Μέσα από τις φλόγες” , ήταν άγνωστες στη σκηνοθέτη, κάτι που, όπως λέει, την άφησε να συναντηθεί με “έναν εντελώς παρθένο τρόπο με αυτόν τον δραματουργό. Ο ίδιος λέει πως μέσα από τη συγγραφή προσπαθεί να δώσει μια απάντηση σε εκείνον τον αρχικό θάνατο που τον άρπαξε βίαια από τη χώρα του. Έφυγε από τον Λίβανο σε ηλικία 8 ετών, για να σωθούν με την οικογένειά του από τον εμφύλιο, και στα έργα του διαχειρίζεται αυτό το τραύμα. Είναι τόσο βαθύς και προσωπικός, που μας εκπλήσσει και μας συγκινεί συνεχώς, γιατί δεν είναι καθόλου προφανής. Ανοίγει μια σειρά από θέματα όπως όλοι οι σπουδαίοι δραματουργοί, καθώς είναι ένας σύγχρονος κλασικός” υπογραμμίζει η Ι. Βουλγαράκη.
Το έργο, που ανεβαίνει σε μετάφραση Έφης Γιαννοπούλου και με την Ντίνα Μιχαηλίδου στον κεντρικό ρόλο, αφηγείται την ιστορία της Ζαν και του Σιμόν, δυο δίδυμων αδελφών, στους οποίους παραδίδεται ένας φάκελος με τις τελευταίες επιθυμίες της μητέρας τους, της Ναουάλ Μαρουάν. Ανατρέποντας το παρόν των δύο παιδιών, η Ναουάλ τους ζητά να αναζητήσουν έναν πατέρα, τον οποίο νόμιζαν νεκρό και έναν αδελφό που δεν γνώριζαν την ύπαρξή του. Η προσωπική διαδρομή των ηρώων αποκαλύπτει, καθώς ξετυλίγεται, την τραγική ιστορική πραγματικότητα ενός εμφυλίου πολέμου. Ακολουθώντας την αντίστροφη πορεία από εκείνη της μητέρας τους, τα δύο αδέλφια έρχονται αντιμέτωπα με μια αποκάλυψη κάτω από το βάρος της οποίας, τίποτα πια δεν θα είναι το ίδιο και η οποία αφορά το ποια ήταν στην πραγματικότητα η μητέρα τους και γιατί έμεινε στη σιωπή τα τελευταία πέντε χρόνια της ζωής της.
“Η παράστασή μας δεν επικεντρώνεται στο θέμα του εμφυλίου, αλλά στο θέμα της ταυτότητας και της προσωπικής ευθύνης που έχουμε όλοι απέναντι στη ζωή και ο ένας απέναντι στον άλλον. Η κεντρική ηρωίδα λέει στη μαρτυρία της στη δίκη του βασανιστή της: 'Εγώ είμαι υπεύθυνη για σας και εσείς υπεύθυνος για μένα'. Πρόκειται για σπουδαία και βαθιά πολιτική σκέψη περί προσωπικής ευθύνης που λείπει πολύ από την εποχή μας. Την ίδια ευθύνη για τη ζωή και τον εαυτό τους αναλαμβάνουν και τα δύο δίδυμα παιδιά της ιστορίας τολμώντας να αναζητήσουν την καταγωγή τους. Με αφορά το πόσοι από εμάς αντέχουμε την ευθύνη της ύπαρξής μας. Ο εμφύλιος δεν μας απασχολεί τόσο ως θέμα ή ιστορική συγκυρία, όπως και τον συγγραφέα, για τον οποίο είναι μια συνθήκη που αποκαλύπτει τον σουρεαλισμό του ανθρώπου. Η καρδιά της ιστορίας στη δική μας παράσταση χτυπά στην επώδυνη διαδρομή αυτών των δύο παιδιών προς την ενηλικίωση”.
Η σκηνοθέτης ομολογεί πως ο τρόπος ανάγνωσης της παράστασης αποφεύγει τις κραυγές και οτιδήποτε επικό. “Για μένα αυτό είναι ένα ωραίο ρίσκο. Γιατί αν μπεις σε επικές περιοχές, η γλώσσα του έργου φαντάζει είτε αβάσταχτη, είτε πολύ παλιά. Για να ακούσουμε την κραυγή του συγγραφέα, πρέπει λίγο να χαμηλώσουμε, να βρούμε το κατάλληλο μέτρο. Αυτή είναι και η μάχη όλων όσων δουλεύουμε πάνω και κάτω από τη σκηνή”.
