Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.6°C16.5°C
1 BF 70%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C14.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
8.0°C14.4°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.8°C14.1°C
2 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
5 °C
4.9°C11.8°C
0 BF 100%
Η μεγάλη εικόνα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η μεγάλη εικόνα

Μια σύνθεση όλων των τραγωδιών του Θηβαϊκού Κύκλου με τίτλο "Οιδίπους", σε απόδοση, σύνθεση κειμένου και σκηνοθεσία του Σταύρου Τσακίρη παρουσιάζει το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας σε περιοδεία στην Ελλάδα. Εγχείρημα δύσκολο και ριψοκίνδυνο. Επειδή πρόκειται για τραγωδίες διαφορετικές μεταξύ τους. Κάθε τραγωδία, σημειώνει ο Αριστοτέλης, είναι μια "σύσταση πραγμάτων", ένας ζων οργανισμός, ένα "ζώον". Η σύνθεση των τραγωδιών που είδαμε στο Κατράκειο του Πειραιά δεν αποτελεί, ασφαλώς, σύσταση νέας τραγωδίας ούτε ο σκηνοθέτης ισχυρίζεται κάτι τέτοιο. Λέει, όμως, κάτι άλλο στο σημείωμα του προγράμματος:

"Στο θέατρο είναι συνήθεια παλιά η σύνθεση αποσπασμάτων. Από τα ύστερα χρόνια της τραγωδίας υπήρξε τακτική των θεατρίνων. Σ' αυτό το γεγονός λένε ότι οφείλουμε τη γένεση των επικολυρικών ποιημάτων που δημιούργησαν κάποιοι άγνωστοι λαϊκοί ποιητές. Τα γνωστά ως 'Παραλογές'. Αυτό και μόνο θα μπορούσε να αποτελεί έναν 'τρόπο' να οδηγηθεί κανείς σε μια διαφορετική ανάγνωση της τραγωδίας".

Εντάξει μέχρι εδώ, αλλά ας μην το παρακάνουμε. Η σύνθεση αποσπασμάτων γινόταν από δημοφιλείς καλλιτέχνες της εποχής που περιόδευαν με τα συγκροτήματά τους και παρουσίαζαν το πρόγραμμά τους αντί αδροτάτης αμοιβής, μπροστά σε ένα κοινό που τους αποθέωνε όπως σήμερα τους τηλεοπτικούς αστέρες. Το λέει και ο Αριστοτέλης ότι στην εποχή του η τραγωδία "πέρασε" από τα χέρια των ποιητών σε εκείνα των υποκριτών. Θέλω να πω ότι η σπουδαία προσπάθεια του Σταύρου Τσακίρη, που πρέπει ασφαλώς να στηριχθεί και να ενισχυθεί, δεν έχει άμεση σχέση με τη λαϊκότητα της δημοτικής "Παραλογής", η οποία γεννήθηκε αργότερα, κάτω από άλλες συνθήκες. Πλησιάζει περισσότερο τον "Κέντρωνα", μια σπουδή των Βυζαντινών λογίων που συνέραπταν αποσπάσματα αρχαιοελληνικών κειμένων, με πιο γνωστό το θρησκευτικό δράμα "Χριστός πάσχων".

Αυτή η παράσταση έχει μέλλον, αρκεί να ξαναδουλευτεί ώστε να μπορεί να λειτουργήσει ως ανάπτυγμα "τηλεσκοπικό", όχι παρατακτικό, των επτά τραγωδιών. Επειδή η Ιστορία, όπως είπε κάποιος, δεν είναι άλλο από τα γεγονότα που βγαίνουν "μαγικά", το ένα μέσα στην τσέπη του άλλου... Για να γίνει αυτό, πρέπει να απορρίψουμε το αποδεδειγμένα πλαστό τέλος της μητρικής τραγωδίας των "Επτά επί Θήβας" και να ανατρέξουμε στο εικαζόμενο γνήσιο τέλος της, που είναι η ανέγερση κοινού μνημείου των πεσόντων αδελφών - εχθρών του εμφύλιου, και η θαυμαστή μεταμόρφωσή τους σε "Δαίμονα Σωσίπολη", σωτήρα της πόλης, με μορφή φιδιού. Κάτι που γνωρίζουμε ως τελετουργική πρακτική από τον Παυσανία και το επιβεβαιώνει η μερικά σωζόμενη "Υψιπύλη" του Ευριπίδη, από τον ίδιο μυθικό κύκλο, με παρόμοιο τέλος. Έτσι, όλα τα κομμάτια του γρίφου μπαίνουν στη σωστή τους θέση, εκβάλλοντας στο θρυλικό "συμφιλείν" της "Αντιγόνης" και εστιάζουμε στη μεγάλη εικόνα.

Είδαμε εικόνες έντονες, αλλά αποσπασματικές. Με τα χορικά να αποδίδονται κυρίως ως μονωδίες, κάτι οικείο στον Ευριπίδη, αλλά όχι στους άλλους ποιητές. Με μια ομάδα εκλεκτών ηθοποιών που εκτελούσαν υπό την καθοδήγηση του σκηνοθέτη (κίνηση Ζωής Χατζηαντωνίου) ασκήσεις πυκνού ύφους, με περιεχόμενο άλλοτε συμβολικό, άλλοτε ρεαλιστικό, αλλά πάντα ενδιαφέρον επειδή αποθησαύριζε μια ολόκληρη γκάμα νεοελληνικών χειρονομιών και εκφράσεων. Λαμπρή ευκαιρία να δούμε "απέναντι" να προβάλλεται ολόκληρη η πολυδιασπασμένη εικόνα μας.

Είδαμε όλες τις "μικρές" μας εικόνες: τον καλό Γεράσιμο Γεννατά ως Κρέοντα σε ρόλο γελοίου και επίφοβου δικτατορίσκου. Είδαμε τον καλό Μάνο Καρατζογιάννη ως Πολυνείκη να παίζει περισσότερο τον αναμενόμενο ως Μεσσία πρίγκιπα του "Παραμυθιού" της Πηνελόπης Δέλτα και, έμμεσα, τον άτυχο Ίωνα Δραγούμη. Είδαμε και τον Γιώργο Παπαπαύλου ως Ετεοκλή σε ρόλο κακόψυχου, τσαγκού ασφαλίτη από τα "Πέτρινα Χρόνια" του Βούλγαρη.

Η Μαρία Κίτσου (Ιοκάστη), κορυφαία της παράστασης, έπαιζε αυθεντικά, θερμά όπως πρέπει, με σάρκα και αίμα... αλλά και με ολίγη Ελένη Παπαδάκη στα μάτια την τραγική ηρωίδα... Με έπειθαν εξίσου ο "Οιδίπους με ανθρώπινο πρόσωπο" του Λάλου και το κατορθωμένο τερατικό προσωπείο του Οιδίποδα - Χρυσικάκου. Η Αντιγόνη της Λένας Δροσάκη προσήλθε με προίκα της τη θετική αύρα μιας επαναστατημένης "χρυσής νεολαίας". Ο νεαρός Δημήτρης Παγώνης ως Αίμων, το ίδιο. Μαζί με όλα τα νέα παιδιά που μετείχαν ολόψυχα και τα υποδεχόμαστε στον μακρύ, δύσκολο δρόμο του θεάτρου: Κώστας Νικούλι, Νάνσυ Χριστοπούλου, Ελένη Ανδρικοπούλου. Καλό κουράγιο!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL