Το καλλιτεχνικό αποτύπωμα δύο εκ των μεγαλύτερων ονομάτων της σύγχρονης εικαστικής δημιουργίας της Ιαπωνίας δεσπόζει στην αυλή του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, απομεινάρι της έκθεσης που ήταν προγραμματισμένη να πραγματοποιηθεί έως και τις 3 Μαΐου, με αφορμή τους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, και ακυρώθηκε λόγω της πανδημίας.
Το αρχιτεκτόνημα «Κουκούλι, 2020» του κορυφαίου Ιάπωνα αρχιτέκτονα Κέγκο Κούμα δεσπόζει στην κεντρική αυλή του μουσείου, ενώ η εγκατάσταση «Παραμοντελιστικό γκράφιτι, 2012», του γνωστού παραμοντελιστή καλλιτέχνη Γιασουχίκο Χαγιάσι, καταλαμβάνει ολόκληρη τη δεξιά πτέρυγα των μουσειακών εγκαταστάσεων.
Κουκούλι και μήτρα
Το «Κουκούλι, 2020» είναι ένα περίπτερο, διαστάσεων 6,55 μ. Χ 4,80 μ. Χ 3,30 μ. (ύψος), από φύλλα κόντρα πλακέ σημύδας, το οποίο κατασκευάστηκε ως αίθουσα τσαγιού «Οριμπέ» (από το όνομα του ειδήμονα τσαγιού Φουρούτα Οριμπέ, 1543 - 1615), όπως αυτές που ο διαπρεπής αρχιτέκτονας Κένγκο Κούμα δημιουργεί παράλληλα με τον σχεδιασμό των μεγάλων έργων του.
Η δομή του αρχιτεκτονήματος αποτελείται από 72 κάθετα πάνελ κόντρα πλακέ σημύδας, πάχους 1,5 εκ. το καθένα, τοποθετημένα σε απόσταση 7,5 εκ. μεταξύ τους ώστε να δημιουργούν εξωτερικά και εσωτερικά ένα μεταβαλλόμενο (στο φως και στις διάφορες οπτικές γωνίες) οργανικό σχήμα που να προσομοιάζει αφενός στην ανομοιογένεια του τύπου της κούπας τσαγιού που άρεσε στον Φουρούτα Οριμπέ, αφετέρου σε κουκούλι και μήτρα.
Το ιδιόμορφο αυτό έργο, κλειστό και ανοιχτό ταυτόχρονα στον περιβάλλοντα χώρο, αναπνέει μαζί με τους ενοίκους του και προσομοιάζει στα διάφορα κουκούλια των εντόμων, από ξυλοπολτό, χώμα, μετάξι ή φύλλα, τα οποία λειτουργούν σαν χρονοκάψουλες μετασχηματισμού της κάμπιας σε πεταλούδα.
Μια αλληγορία κατά εφησυχασμού
Το «Παραμοντελιστικό γκράφιτι, 2012» είναι μια εσωτερική εγκατάσταση του γνωστού καλλιτέχνη Γιασουχίκο Χαγιάσι. Η νέα εγκατάσταση, τροποποιημένη κατάλληλα, καλύπτει τοίχους, δάπεδο και οροφή της δεξιάς πτέρυγας του μουσείου, μήκους 24 μ., πλάτους 5 μ. και ύψους 5 μ.
Με ανόργανα βιομηχανικά στοιχεία, ο καλλιτέχνης δημιούργησε μια επιτυχημένη αλληγορία του ανεξέλεγκτα επεκτεινόμενου δικτυακού κόσμου. Με χρήση σιδηροτροχιών από το δημοφιλές στην Ιαπωνία παιχνίδι Pla-rail, έγχρωμο χαρτί κολάζ, φύλλα πολυστυρενίου και άμμο, κατασκευάστηκε μια «εντός των τειχών» φανταχτερή, αλλά παγωμένη, μηχανιστική και χαοτική πραγματικότητα, όμοια με αυτή που επέβαλε στις ζωές μας το σύγχρονο μοντέλο της παγκοσμιοποίησης. Κάθε συναίσθημα και συγκίνηση δημιουργούνται και αναλώνονται στην επιφάνεια των πραγμάτων, άσκοπα επαναλαμβανόμενα στο διηνεκές.
Το έργο είναι ένα καλλιτεχνικό σάλπισμα ενσυνειδησίας και έγερσης από τη μακαριότητα του εφησυχασμού. Εκλαμβάνεται δε ως εικαστική οντολογική πραγματεία πάνω στην έλλειψη ουσιαστικών συστατικών στοιχείων του ανθρώπινου «είναι», το οποίο -χωρίς τελολογικό ορίζοντα και μακριά από την αληθινή φύση και τον Θεό- αιωρείται άσκοπα μέσα σε έναν επικούρειο ευδαιμονισμό.
