«Ο Αδριανός προχώρησε στην ώσμωση του ελληνικού και του ρωμαϊκού πολιτισμού, μία ώσμωση που οδήγησε σε αυτό που ονομάζουμε κοινό δυτικοευρωπαϊκό πολιτισμό» τονίζει η Μαρία Λαγογιάννη, διευθύντρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, σχετικά με τη νέα περιοδική έκθεση «Αδριανός και Αθήνα. Συνομιλώντας με έναν ιδεατό κόσμο».
«Η έκθεση αφορά έναν "διάλογο" για έναν κόσμο, που φαίνεται ιδεατός και μοιάζει ίσως ότι είναι πολύ μακριά μας. Όμως είναι πάρα πολύ ζωντανός και σήμερα, απασχολώντας όλους τους πολίτες σε όλον τον πλανήτη. Γιατί; Γιατί αυτές οι ιδέες είναι παγκόσμιες και οικουμενικές και απασχολούν πάντοτε τους ανθρώπους» συμπλήρωσε η ίδια.
Η έκθεση, που αποτελεί μία συνεργασία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή, θα εγκαινιαστεί τη Δευτέρα 27 Νοεμβρίου, στις 18:00, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λυδίας Κονιόρδου και πραγματοποιείται στο πλαίσιο της συμπλήρωσης 1.900 χρόνων από την ανάρρηση του φιλέλληνα αυτοκράτορα Αδριανού στον θρόνο το 117 μ.Χ.
«Πρόκειται για έναν πολύ αγαπητό αυτοκράτορα πανευρωπαϊκά, γι' αυτό τον λόγο, η ειδική αυτή επέτειος έχει γιορταστεί και γιορτάζεται ακόμα σε όλη την Ευρώπη από μεγάλα ευρωπαϊκά μουσεία» σημείωσε η κ. Λαγογιάννη, εξηγώντας, μεταξύ άλλων, τον λόγο που ήταν τόσο αγαπητός: «Επειδή δεν περιορίστηκε στη Ρώμη. Ήταν ένας κοσμοπολίτης, που ταξίδεψε πολύ, γνώρισε άλλους λαούς και πολιτισμούς και όπου πήγαινε ευεγερτούσε. Και το έργο του έχει μείνει, όπως το τείχος στη Βρετανία, ένα σωρό οικοδομήματα σε όλη την Ευρώπη και στη Βόρεια Αφρική. Γι' αυτόν τον λόγο, λοιπόν, γιορτάζουν όλοι την επέτειο των 1.900 χρόνων από την ανάρρησή του στον θρόνο».
Και η σχέση του με την Ελλάδα; «Ο Αδριανός από πολύ μικρός αγαπούσε τόσο τα ελληνικά γράμματα που οι Ρωμαίοι του είχαν βγάλει ένα παρατσούκλι: Ο Graeculus, ο Ελληνίσκος τον έλεγαν. Αγαπούσε, δε, τόσο πολύ και τον ελληνικό τρόπο ζωής που μέχρι πριν από τον Αδριανό οι αυτοκράτορες ήταν ξυρισμένοι. Ο Αδριανός κάποια στιγμή αφήνει γένια γιατί θέλει να μοιάζει με Έλληνα. Βέβαια, υπάρχει μία θεωρία ότι είχε μία ουλή, που ήθελε να τη σκεπάσει. Αλλά δεν ήταν αυτό. Ο Αδριανός αγαπούσε πολύ την Ελλάδα και αυτό το ήξεραν οι Αθηναίοι. Και πριν γίνει αυτοκράτορας, το 112-113 μ.Χ., του δίνουν την υψίστη τιμή. Τον κάνουν επώνυμο άρχοντα» σημείωσε η διευθύντρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
Στην ξενάγηση παραβρέθηκαν, επίσης, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λυδία Κονιόρδου και η γγ του ΥΠΠΟΑ, Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη.
«Είναι μία έκθεση που τιμά τους δύο πολιτισμούς που διαμόρφωσαν την Ευρώπη και τον κόσμο όπως τον γνωρίζουμε, τον αρχαίο ελληνικό και τον ρωμαϊκό. Στο πλαίσιο της συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας που υπεγράφη τον Σεπτέμβριο, υπήρξε και συμφωνία για την ανταλλαγή και τη σχέση πάνω στον πολιτισμό. Κι αυτή η έκθεση εντάσσεται σε αυτό το ευρύτερο πνεύμα συνεργασίας» τόνισε η κ. Κονιόρδου, η οποία χαρακτήρισε την έκθεση «εξαιρετική, ευφάνταστη και με ιδιαίτερη διεισδυτική ματιά».
«Ο Αδριανός εφηύρε μία νέα παράδοση που ζει ακόμα μέσα από όλους εμάς. Την ελληνορωμαϊκή παράδοση. Ο Αδριανός θα ήταν πολύ ευτυχής με αυτήν την ελληνοϊταλική συνεργασία» επισήμανε, από την πλευρά του, ο διευθυντής της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών, Εμανουέλε Πάπι, που πληροφόρησε και για τον επιστημονικό κατάλογο της έκθεσης, τον οποίο σχεδίασε μαζί με την κ. Λαγογιάννη και αναμένεται να εκδοθεί γύρω στα Χριστούγεννα. «Είναι ένας κατάλογος που πιθανότατα θα γίνει βιβλίο αναφοράς για τα επόμενα, ας πούμε, 10 ή και 20 χρόνια. Ο κατάλογος και η έκθεση σκοπεύουν να παρέχουν όλες τις πληροφορίες για την Αθήνα και τον Αδριανό» πρόσθεσε.
Εκθέματα και νοητός περίπατος
Η έκθεση σηματοδοτεί και προαναγγέλλει το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το οποίο θα εορταστεί το 2018. Τα εκθέματα, 40 στο σύνολό τους, προέρχονται από τις συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Η παρουσίασή τους επιλέχθηκε να γίνεται στην αίθουσα των Αθηναίων Κοσμητών, στη μόνιμη έκθεση της Συλλογής Γλυπτών, ως το ιδανικό σκηνικό για την ανάπτυξη της μουσειολογικής ιδέας.
Πορτραίτα του αυτοκράτορα Αδριανού τοποθετήθηκαν στο κέντρο της αίθουσας σε ένα νοερό φιλοσοφικό διάλογο για τον ελληνικό πολιτισμό με εμβληματικές μορφές διανοητών της αρχαιότητας, όπως ο Μητρόδωρος, ο Αντώνιος Πολέμων και ο Ηρώδης ο Αττικός. Τη φανταστική συνομιλία παρακολουθούν τα πορτραίτα του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη ως σύμβολα της ελληνικής φιλοσοφικής σκέψης και οι Κοσμητές, οι αξιωματούχοι που είχαν την ευθύνη της διανοητικής και σωματικής εκπαίδευσης των εφήβων στα αθηναϊκά γυμνάσια της αυτοκρατορικής περιόδου. Ο κόσμος των Γυμνασίων της Αθήνας ζωντανεύει, επίσης, με μία σειρά αντιπροσωπευτικών εκθεμάτων και την υπέροχη προτομή του Αντίνοου, του αγαπημένου συντρόφου του Αδριανού, που θεοποιήθηκε μετά τον πρόωρο θάνατό του και λατρευόταν στα Γυμνάσια ως πρότυπο νεανικής ομορφιάς και ρώμης.
«Στους επισκέπτες θα παρέχουμε έναν νοητό περίπατο με σταθμούς. Θα ξεκινούμε από εδώ (την αίθουσα 31Α της Συλλογής των Γλυπτών), θα πηγαίνουμε στην Αίθουσα του Βωμού, όπου στο πλαίσιο του Αθέατου Μουσείου θα δείχνουμε κάθε αφορά εκθέματα από τις αποθήκες μας, τα οποία σχετίζονται με τον Αδριανό και θα συνεχίζουμε στην Αιγυπτιακή Συλλογή. Γιατί η τιμή του αφηρωισμένου Αντίνοου συνεχίστηκε. Ο Ηρώδης Αττικός έκανε έναν ναό, τον Αιγυπτίων Θεών στην Μπρεξίζα στον Μαραθώνα κι εκεί τίμησε τον Αντίνοο, ο οποίος πήρε τη θέση του Όσιρι, που στέκεται δίπλα στην Ίσιδα», υπογράμμισε η κ. Λαγογιάννη.
Η έκθεση θα διαρκέσει έναν μήνα, ενώ στις 28 Νοεμβρίου 2017 η Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών διοργανώνει, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, συνέδριο όπου θα παρουσιαστούν ομιλίες για τον φιλέλληνα αυτοκράτορα. Τέλος, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο θα πραγματοποιεί περιοδικά διαλέξεις για τον Αδριανό καθόλη τη διάρκεια του χρόνου.
Εικ: Εικονιστική προτομή του Αντίνοου, από την Πάτρα (130-138 μ.Χ.). Δίπλα της στήλη με κατάλογο των αξιωματούχων του Γυμνασίου και των εφήβων κατά φυλές. Από την Αθήνα. Γύρω στο 212/213 μ.Χ.
Πηγή: ΑΜΠΕ
