Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.5°C19.6°C
3 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
13.5°C17.7°C
1 BF 73%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
14.8°C18.0°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
16.3°C16.3°C
1 BF 65%
Μόνι Οβάντια, Ιταλός καλλιτέχνης και διανοούμενος: / Μόνι Οβάντια: Ο φόβος του κομμουνισμού ήταν το άλλοθι για να ξεπλύνει η Ευρώπη τον φασισμό και τον ναζισμό
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Μόνι Οβάντια, Ιταλός καλλιτέχνης και διανοούμενος: / Μόνι Οβάντια: Ο φόβος του κομμουνισμού ήταν το άλλοθι για να ξεπλύνει η Ευρώπη τον φασισμό και τον ναζισμό

“Ο φασισμός, ο εθνικισμός, ο ρατσισμός και η ξενοφοβία επανέρχονται στο προσκήνιο σε μια Ευρώπη που δεν λογαριάστηκε ποτέ με την πρόσφατη εγκληματική Ιστορία της, ενώ η μετριοπαθής Αριστερά ανέχεται τον αναθεωρητισμό και μερικές φορές συναγωνίζεται στο επίπεδο της Δεξιάς το μεταναστευτικό, πλήττοντας τις οικουμενικές αρχές και τις αξίες της, κλονίζοντας την ίδια στιγμή με την ασυνέπειά της την εμπιστοσύνη του κόσμου” τόνισε στην “Αυγή” ο Μόνι Οβάντια, ο αιρετικός Εβραίος που γεννήθηκε στη Βουλγαρία για να ζήσει μια έντονη καλλιτεχνική, πολιτική και κοινωνική ζωή στην Ιταλία.

Ο πολυτάλαντος Μόνι Οβάντια αγαπάει τους ανθρώπους και τη μουσική και αποτελεί εδώ και δεκαετίες έναν από τους καλύτερους πρεσβευτές του ρεμπέτικου και του ελληνικού πολιτικού τραγουδιού, ενώ η πολιτικοποίησή του και η αγάπη του για τον ελληνικό λαό τον οδήγησαν να είναι από τους πρωταγωνιστές της δημιουργίας της Άλλης Ευρώπης με τον Τσίπρα, με την οποία εκλέχθηκε ευρωβουλευτής, για να παραιτηθεί αμέσως μετά, γιατί, “από το σανίδι των παραστάσεων ζουν τριάντα οικογένειες”, όπως μας είχε πει τότε. Ο “Μόνι”, με την ηθική, τις αξίες και τη συνέπεια που τον χαρακτηρίζουν, αποτελεί ένα μεγάλο σημείο αναφοράς της Ιταλίας, που δίνει αυτή τη στιγμή τη μάχη εναντίον του φασισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας.


* Η Πολωνία επέλεξε να μας δώσει ένα μήνυμα, που το αποκαλέσατε “αναθεωρητικό ιστορικό ντελίριο”, για το Ολοκαύτωμα τη στιγμή που στην Ευρώπη πλησίαζε η Ημέρα της Μνήμης, ενώ παντού αυξάνονται ο εθνικισμός, ο ρατσισμός και η ξενοφοβία...

Η Πολωνία μας έστειλε ένα μήνυμα κινδύνου, ότι στην Ευρώπη δεν είχαμε μια αποφασιστικοποίηση. Όταν δημιουργήθηκε η ομάδα των... “συνοροφυλάκων” του Βίσεγκραντ, δεν κινήθηκε κανείς εναντίον τους. Η Ευρώπη ανέχεται αυτές τις πρακτικές ξεπλύματος και αναθεώρησης της Ιστορίας. Στην Ιταλία για παράδειγμα με την ιστοριούλα “τι καλοί που είμαστε εμείς οι Ιταλοί!” και με το γεγονός ότι οι Αμερικανοί δεν εμπιστεύονταν τους αριστερούς, κύρια τους κομμουνιστές και μετά τους σοσιαλιστές, απέκλεισαν στη μεταπολεμική Ιταλία την Αριστερά από τη διοίκηση της χώρας και έβαλαν τους φασίστες και αυτούς που συνεργάστηκαν μαζί τους.

Είναι πολύ απλό για να καταλάβουμε πως φθάσαμε στην στρατηγική της έντασης και τις απόπειρες πραξικοπήματος. Η Ευρώπη δεν τόλμησε επί σαράντα χρόνια να λογαριαστεί με τον φασισμό του Φράνκο. Στις 21 Απριλίου του 1967 στη μετεμφυλιοπολεμική Ελλάδα των δωσιλόγων είχαμε μια άλλη φασιστική δικτατορία στην καρδιά της Ευρώπης. Ο φόβος της ΕΣΣΔ και του κομμουνισμού αποτέλεσε το άλλοθι για το ξέπλυμα του φασισμού και του ναζισμού.

* Στην ανατολική Ευρώπη είχαμε κάτι διαφορετικό;

Οι πρώην κερδοσκόποι ηγέτες των χωρών αυτών πέρασαν από τους διαδρόμους των Κομμουνιστικών Κομμάτων στην αναθεώρηση της Ιστορίας. Ας θυμηθούμε τον Κροάτη Τούτζμαν που από συνεργάτης του Τίτο επανέφερε στο προσκήνιο τον Πάβελιτς, τους Ουστάσι και όλους τους εγκληματίες πολέμου. Σήμερα έχουμε ένα πραγματικό τσουνάμι υπερσυντηρητικών και υπεραντιδραστικών ιδεολογιών και στοιχείων σε μια σειρά ανατολικές χώρες, που επιτίθενται ακόμη και στα δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών τους. Στην Αυστρία έφθασαν μέχρι και την κυβέρνηση και ο Γιούνκερ το βρίσκει λογικό. Η Ευρώπη απέδειξε ότι δεν έχει μια πραγματική αντιφασιστική συνείδηση. Έτσι φτάσαμε στους Κατσίνσκι και τους Όρμπαν.

Η Αριστερά αρνήθηκε την ιστορία της

* Αυτές τις ημέρες στην Ιταλία φαίνεται “ένοχος” όποιος σηκώνει κεφάλι στον ρατσισμό και την ξενοφοβία...

Αυτή είναι η τραγική ευθύνη των ηγετών της Αριστεράς μετά το τέλος του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, από το Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς και τις μεταλλαγές του έως το Δημοκρατικό Κόμμα, γιατί επέτρεψαν μορφές αναθεωρητισμού επιτρέποντας ακόμη και τη χρήση όρων που απαγορεύονται ρητά από το αντιφασιστικό σύνταγμά μας. Επέτρεψαν την ισλαμοφοβία. Πώς μπορεί η Λέγκα του Βορρά να έχει μια ρατσιστική ορολογία και πρακτική και να μην επεμβαίνει κανείς;

Στο όνομα της μετριοπάθειας η Αριστερά αρνήθηκε την ιστορία της, το γεγονός ότι οι κομμουνιστές υπερασπίστηκαν τις ιδέες της δημοκρατίας και της κοινωνίας μας, τις πανανθρώπινες αξίες της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ακόμη και ένας δεξιός σαν τον Ροτόντι, που ανήκει στο κόμμα του Μπερλουσκόνι, απάντησε σε αυτούς που πρότειναν μια συνταγματική μεταρρύθμιση για να θεωρηθεί αδίκημα “η απολογία του κομμουνισμού” ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει γιατί δεν υπήρξε ένας κομμουνισμός, αλλά πολλά Κ.Κ., και ότι στην Ιταλία οι κομμουνιστές αγωνίστηκαν για την ελευθερία και τη δημοκρατία και έδωσαν το αίμα τους στα βουνά.

Αυτά τα λέει ένας δεξιός, ενώ η Αριστερά ανέχτηκε και επέτρεψε την επέτειο για τα “εγκλήματα του στρατού του Τίτο”, τις αποκαλούμενες “πηγάδες”, επιτρέποντας να αναδειχθούν όλα τα φασιστοειδή συμπτώματα της κοινωνίας μας. Η Μουσολίνι βγαίνει ακόμη στην τηλεόραση για να μας πει πόσο καλός ήταν ο “Ντούτσε”!

Καμία παραχώρηση στον φασισμό

* Υπάρχει κάποιο σημείο επιστροφής;

Πρέπει να προχωρήσουμε σε μια πανευρωπαϊκή αντιφασιστική κινητοποίηση τεραστίων διαστάσεων. Πρέπει να κινητοποιήσουμε τις συνειδήσεις του κόσμου ότι ο φασισμός δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτός ποτέ και πουθενά. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί να γίνει η παραμικρή παραχώρηση στον φασισμό. Ο δημοκρατικός και προοδευτικός κόσμος δεν πρέπει να νομιμοποιεί από τα μέσα ενημέρωσης τους αναθεωρητές της Ιστορίας. Αρνήθηκα επί δεκαετίες να συμμετάσχω σε προγράμματα διεφθαρμένων και μασόνων τηλεπαρουσιαστών και σε αυτά που είχαν προσκληθεί νεοφασίστες παλιάς και νέας μεταλλαγμένης κοπής. Δεν πρέπει να υπάρξει κανενός είδους συμβιβασμός και συμβίωση.

* Γιατί στη μάχη σας κατά του εθνικισμού και του αναθεωρητισμού στρέφεστε και εναντίον της ισραηλινής κυβέρνησης;

Γιατί η ισραηλινή κυβέρνηση κλείνει το ματάκι της στις δυνάμεις της παγκόσμιας Δεξιάς από τον Τραμπ έως τους εθνικιστές της Πολωνίας, της Ουγγαρίας, της Ουκρανίας. Ο Νετανιάχου και ο Τραμπ απέδειξαν ότι μπορεί κάποιος να είναι φιλοσιωνιστής και αντισημίτης. Θα έλεγα με κάποια προσοχή ότι ακόμη και στους υπερσιωνιστές Εβραίους υπάρχει μια δόση αντισημιτισμού. Όταν ο Νετανιάχου πήγε στη Γαλλία, είπε στους Εβραίους ότι “εδώ δεν είστε ασφαλείς, ελάτε στο Ισραήλ”. Είπε σε όλους τους Εβραίους του κόσμου ότι είναι διαφορετικοί, ότι δεν είναι σαν τους άλλους ανθρώπους, τους Έλληνες ή τους Γερμανούς, ότι δεν μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθεροι μαζί με τους υπόλοιπους ανθρώπους και ότι θα πρέπει να μαντρωθούν στο Ισραήλ.

Με τον καιρό κατάλαβα ότι η μόνη πραγματικά αντιφασιστική Δεξιά είναι η γαλλική γκωλική Δεξιά, γιατί αγωνίστηκε εναντίον του ναζι-φασισμού και, όταν με τον Σιράκ βρέθηκε μπροστά στο δίλημμα συνεργασίας με το Εθνικό Μέτωπο του Λεπέν, προτίμησε χωρίς υπεκφυγές να χάσει παρά να νομιμοποιήσει τους φασίστες. Δεν πρέπει να υπάρχει ανοχή για το Εθνικό Μέτωπο, τη Χρυσή Αυγή ή την Casa Pound ούτε μπορούμε να... “νίπτουμε τα χείρας μας”.

Φτιάχνουν κέντρα κράτησης αντί κέντρα υποδοχής

* Ο φασισμός συμβαδίζει με τον ρατσισμό και την ξενοφοβία...

Αντιμετωπίζουν το μεταναστευτικό με μεγάλη υποκρισία, γιατί δεν επενδύουν τίποτα στην υποδοχή των ανθρώπων που έρχονται. Φτιάχνουν κέντρα κράτησης αντί κέντρα υποδοχής, βάζουν σύρματα και κλειδαριές αντί για σχολεία και επιμόρφωση. Οδηγούν στην απόγνωση τους μετανάστες, τους μεταχειρίζονται άσχημα. Μετά είναι εύκολο να φυσήξεις τη φωτιά για να δυναμώσει. Μέσα σε έναν αιώνα η Ιταλία έστειλε τριάντα εκατομμύρια πολίτες της στο εξωτερικό για να μεταναστεύσουν. Γιατί δεν διδάσκεται αυτή η ιστορία στα σχολεία και δεν αποτελεί συνιστώσα μιας κοινής εθνικής συνείδησης; Πως θα καταπολεμήσουμε τον ρατσισμό εάν δεν ξέρουμε ποιοι είμαστε;

Ο ρατσιστής δεν είναι δημοκράτης

* Υπάρχουν όρια που δεν πρέπει να περνάμε;

Ναι, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι όποιος είναι ρατσιστής δεν είναι δημοκράτης, είναι εχθρός της δημοκρατίας. Ο ρατσισμός δεν μπορεί να συνυπάρξει με τη δημοκρατία. Όταν εκδηλώνεται, αποτελεί το σήμα κινδύνου ότι κάτι δεν πάει καλά στην κοινωνία μας. Ο υπουργός εσωτερικών Μινίτι, που είναι του Δημοκρατικού Κόμματος, λέει ότι θα σταματήσει αυτός τους μετανάστες στη θάλασσα ή στην έρημο της Λιβύης πριν το κάνει η Λέγκα του Βορρά! Τότε όχι μόνο δεν πολεμάς τη Λέγκα του Βορρά, αλλά αποδέχεσαι και το σκεπτικό της. Η λεγόμενη μεταρρυθμιστική Αριστερά έχει κάνει το τραγικό λάθος να διαφθείρει τις πανανθρώπινες αξίες μας αφήνοντας χώρο στα τέρατα.

* Πώς ζει ένας καλλιτέχνης σαν και εσάς, που κάνετε παντού παραστάσεις που έχουν πάντα μια έντονη πολιτικοποίηση;

Στον κόσμο της κουλτούρας και του πολιτισμού, στον κόσμο του κινηματογράφου υπάρχει ένα έντονο αίσθημα αλληλεγγύης και μια αρκετά μεγάλη ευαισθησία, που φάνηκε και με το “Όχι” στο δημοψήφισμα. Στη σημερινή Ιταλία ο πολιτισμός και η κουλτούρα δυστυχώς δεν έχουν το βάρος που έχουν για παράδειγμα στη Γαλλία.

Πρότεινα να ξεκινήσουν μαθήματα για το δημοκρατικό σύνταγμά μας και τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα ακόμη και από τα νηπιαγωγεία. Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά και τα εγγόνια μας ότι πρέπει να είμαστε δημοκράτες και ανεκτικοί με τους ανθρώπους από τα πρώτα βήματα που κάνουμε στην κοινωνία μας. Είναι ανώφελο να στέλνουμε τους μαθητές και τους φοιτητές σε επισκέψεις στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, στα Άουσβιτς και στα Μαουτχάουζεν, και μετά να επιστρέφουν σπίτι τους και να αντιμετωπίζουν με μίσος τους μετανάστες.

* Επισκέψεις που μετατρέπονται σε φολκλόρ;

Ακριβώς. Σε αυτό το σημείο θα μπορούσαν να διαδραματίσουν ένα ρόλο και οι εβραϊκές κοινότητες της Ευρώπης. Είναι τρομερό το ότι δεν υψώνουν τη φωνή τους εναντίον του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Αυτό θα έπρεπε να κάνουν οι Εβραίοι.


Η Αριστερά θέλει θυσίες, ήθος, συνέπεια, δεν είναι δωρεάν, έχει κόστος

* Γενικά πρόκειται για μικρές κοινότητες, αλλά που έχουν ένα ηθικό βάρος στην ένοχη ευρωπαϊκή συνείδηση...

Δεν χρησιμοποιούν το τεράστιο ηθικό βάρος τους για μια καλύτερη κοινωνία. Για τον λόγον αυτόν αποχώρησα από την ιταλική εβραϊκή κοινότητα. Εάν οι εβραϊκές κοινότητες δεν υψώσουν τη φωνή τους να πουν ότι δεν θα συνομιλούν με κανέναν που χρησιμοποιεί ρατσιστικό λεξιλόγιο και συμπεριφορές -γιατί, εάν το κάνετε εναντίον των μαύρων, των κίτρινων, των μουσουλμάνων ή των ινδουιστών, είναι σαν να το κάνετε εναντίον μας-, θα ενίσχυαν τη δημοκρατία και την ειρηνική συμβίωση στις χώρες μας.

Αντίθετα έχουν ενσωματωθεί και το μόνο που τις ενδιαφέρει είναι να έχουν καλές σχέσεις με την κυβέρνηση του Ισραήλ και να έχουν καλές σχέσεις με όσους σχετίζεται, ακόμη και με ακροδεξιούς, ρατσιστές και φασίστες. Είμαστε πολύ λίγοι οι Εβραίοι που υψώσαμε τη φωνή μας. Αντίθετα με αυτά που λένε ο Νετανιάχου και οι εθνικιστές του οι Εβραίοι είμαστε σαν όλους τους άλλους ανθρώπους, υπάρχουν καλοί και κακοί. Όταν καταπιέζεις τους άλλους, είσαι καταπιεστής και δεν σε σώζει το ότι είσαι Εβραίος.

Όταν αγωνιζόμαστε εναντίον της καταπίεσης, αγωνιζόμαστε εναντίον της καταπίεσης σε όλα τα μήκη και τα πλάτη, από το Κουρδιστάν, τη νοτιοανατολική Ασία έως την Παλαιστίνη. Δεν μπορούμε να σιωπούμε για να τα έχουμε καλά με όλους για να έχουμε τις δουλειές και την καλοπέρασή μας. Η Αριστερά θέλει θυσίες, ήθος, συνέπεια, δεν είναι δωρεάν, έχει κόστος.

Προέρχομαι από μια τεράστια και δραματική ιστορική εμπειρία. Είναι χρέος μου να είμαι με όλους τους καταπιεσμένους, όχι μόνο με τους καταπιεσμένους Εβραίους. Ηθικά και μεταφορικά υπέγραψα ένα συμβόλαιο τιμής πριν από χιλιάδες χρόνια να είμαι άνθρωπος. Δεν μπορώ να αλλάζω σημαιούλες. H συνέπεια και ο αυτοσεβασμός έχουν ένα κόστος και έναν κίνδυνο, οικοδομούνται δύσκολα και καταστρέφονται εύκολα. Δεν μπορώ να γίνω μεταμοντέρνος και να τρέχω πίσω από τον Ρέντζι σαν τον Μπενίνι ενώ κλείνουν τους μετανάστες στα κέντρα κράτησης στερώντας τους την πολύτιμη ελευθερία και αξιοπρέπειά τους.

“Κομπάνιο - Compagno” στα ιταλικά είναι αυτός με τον οποίο μοιράζεσαι το ψωμί, στα ελληνικά “σύντροφος” είναι αυτός με τον οποίο μοιράζεται το φαγητό. Στον κόσμο μου υπάρχουν άνθρωποι κάθε θρησκείας, γλώσσας και χρώματος και παρά πολλοί και καλοί σύντροφοι. Θα συνεχίσουμε να δίνουμε τις μάχες μας για έναν κόσμο χωρίς βία και διακρίσεις, για έναν κόσμο ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Γι’ αυτό στο μυαλό και την καρδιά μας δεν μπορούν να υπάρξουν σύνορα για να μας σταματήσουν.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL