Όσο δε λαμβάνεται μια οριστική απόφαση για τις συντάξεις θα δίνεται ο... χώρος για διαφορετικές ερμηνείες ένθεν και ένθεν στις δηλώσεις και τις διατυπώσεις των θεσμικών εκπροσώπων τόσο της ελληνικής κυβέρνησης όσο και των δανειστών. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια δεδομένα τα οποία συντείνουν στο ότι η κατάργηση του μέτρου βρίσκεται προ των πυλών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι θεσμοί συνεκτιμούν με την ελληνική πλευρά ότι θα επιτευχθεί υπερπλεόνασμα το 2019. Επομένως, έχει λογική βάση το επιχείρημα της κυβέρνησης περί μη δημοσιονομικής ανάγκης του συγκεκριμένου μέτρου. Άλλωστε το ΔΝΤ είχε ζητήσει τη λήψη αυτού όσο και της μείωσης του αφορολογήτου ορίου διότι εκτιμούσε πως η ελληνική κυβέρνηση δε θα καταφέρει να επιτύχει τον στόχο του 3,5% για το 2019. Βέβαια, στην τελευταία έκθεσή του καταγράφει νέα εκτίμηση, η οποία αναφέρει πως ο συγκεκριμένος στόχος θα επιτυγχάνεται μέχρι το 2022. Κοντολογίς, και εφόσον επιβεβαιωθούν οι συνεκτιμήσεις όλων των πλευρών, δεν τίθεται το παραμικρό ζήτημα δημοσιονομικής διαχείρισης.
Είναι όμως διαρθρωτικό μέτρο; Η μόνη πλευρά που έθεσε τέτοιο ζήτημα ήταν και πάλι εκείνη του Ταμείου και μάλιστα όχι έγκαιρα. Το Ταμείο... θυμήθηκε να εγείρει ζήτημα διαρθρωτικής διάστασης του μέτρου στην ίδια έκθεση του Ιουλίου, αναφέροντας πως η περικοπή είναι φιλική προς την ανάπτυξη, κάτι το οποίο προφανώς δεν δέχεται σε καμία περίπτωση η ελληνική πλευρά.
Βιώσιμο ασφαλιστικό για δεκαετίες
Γενικά, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προέταξε τα εξής επιχειρήματα σε ό,τι αφορά τη συζήτηση αυτή:
* Η περικοπή των συντάξεων δεν αποτελεί διαρθρωτικό μέτρο, αλλά δημοσιονομικό.
* Υπάρχει ο δημοσιονομικός χώρος να μην εφαρμοστεί η περικοπή των συντάξεων και παράλληλα να υλοποιηθεί ένα μεγάλο κομμάτι των αντιμέτρων.
* Η μη περικοπή των συντάξεων (προσωπικής διαφοράς) δεν επηρεάζει την βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος για τις επόμενες δεκαετίες. Και για το θέμα αυτό η ελληνική πλευρά κατέθεσε στοιχεία και πίνακες σύμφωνα με τα οποία εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα.
Στο DNA της Ευρώπης η τυπικότητα
Εν γένει, η Κομισιόν, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, αποδέχεται την κατεύθυνση των συγκεκριμένων επιχειρημάτων και δεν φαίνεται να επιθυμεί κάποιου είδους "τζαρτζάρισμα" με την Ελλάδα και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο για την Ευρώπη, όπου θα είναι προς το "γενικό καλό" η επίλυση όσο το δυνατόν περισσότερων ζητημάτων.
Ωστόσο, η τυπικότητα είναι στο DNA της Κομισιόν, οπότε θα πρέπει να γίνουν μια σειρά από βήματα ούτως ώστε να καταργηθεί το μέτρο χωρίς ενδεχόμενες "συγκρούσεις". Τούτου δοθέντος, τα τεχνικά κλιμάκια θα πρέπει να συντάξουν την τριμηνιαία έκθεσή τους μέχρι τον Νοέμβριο. Κατά τα σημερινά φαινόμενα, αυτή αναμένεται να είναι θετική, οπότε το ζήτημα θα παραπεμφθεί στο ανώτερο πολιτικό επίπεδο, που είναι το Eurogroup, το οποίο με τη σειρά του είθισται να εγκρίνει τις προτάσεις των τεχνικών κλιμακίων που γνωρίζουν την κατάσταση. Το αντίθετο θα προκαλούσε έκπληξη.
Για τον λόγο αυτό, η μη περικοπή δεν αναμένεται να περιλαμβάνεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2019, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή κατά την 1η Οκτώβριο. Όπως είπε και ανώτατος κυβερνητικός αξιωματούχος, για το αν θα περιλαμβάνεται «δεν το ξέρω. Εμένα με ενδιαφέρει εάν θα γίνουν ή δεν θα γίνουν», προσθέτοντας ότι «όλα τα πράγματα που είναι καλά είναι καλύτερα να γίνουν πριν και όχι μετά».
Αυξήθηκαν οι βαθμοί ελευθερίας της κυβέρνησης;
Παράλληλα, γίνεται πολύς λόγος σε σχέση με το αν η κυβέρνηση έχει αυξήσει τους βαθμούς ελευθερίας της σε σχέση με τη μνημονιακή εποχή και αν ναι, για ποιο λόγο δεν προχωρά στην κατάργηση του μέτρου. Η απάντηση που δίνεται αρμοδίως έχει να κάνει με το ότι είναι προφανές πως θα πρέπει να υπάρξει συνεκτίμηση για την υπέρβαση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα, η οποία μάλιστα δεν θα διακυβεύεται υπό κανονικές συνθήκες. Όπως γνωρίζουμε το παραπάνω αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς, ο οποίος κατατίθεται μέσα στον Νοέμβριο. Όσο για το αν υπάρχει δυνατότητα... μονομερούς ενέργειας, είναι χαρακτηριστική η φράση ανώτατου κυβερνητικού αξιωματούχου, ο οποίος, με αφορμή το ζήτημα που δημιουργήθηκε με το ΑΠΕ, είπε: "Δεν υπάρχει διαπραγμάτευση μεταξύ της κυβέρνησης και των θεσμών στην Αθήνα, παρά μόνον συζητήσεις. Δεν θα μπορούσαν οι θεσμοί ούτε να συμφωνήσουν ούτε να διαφωνήσουν αναφορικά με τις συντάξεις, διότι δεν υπάρχει διαπραγμάτευση». Άλλωστε, κυβερνητικές πηγές προανήγγειλαν την κατάπτωση του μέτρου κατά την κατάθεση του προϋπολογισμού. Πάντως, σε κάθε περίπτωση οι προσεκτικές κινήσεις από πλευράς κυβέρνησης μπορούν να προσφέρουν καλύτερους όρους δανειοδότησης από τις αγορές, οπότε προτιμώνται προς στιγμήν.
Ποσοτικοποιήθηκαν οι εξαγγελίες Τσίπρα
Κατά τα λοιπά, στις συναντήσεις των προηγούμενων ημερών, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, επιβεβαιώθηκε σύγκλιση -με ελάχιστες αποκλίσεις- ως προς το δημοσιονομικό κόστος των μέτρων τα οποία εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ, συζητήθηκε η πορεία των μη εξυπηρετούμενων δανείων, συμφωνήθηκε η διαδικασία μέσω της οποίας θα επιτευχθεί σύγκλιση ως προς τον δημοσιονομικό χώρο του 2019, η ελληνική πλευρά ενημέρωσε για τη διαδικασία εφαρμογής της αύξησης του κατώτατου μισθού.
Από την πλευρά των θεσμών τονίστηκε ότι θα συνεχιστεί ο διάλογος για τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες, προσθέτοντας πως υπήρξαν συζητήσεις όσον αφορά την οικονομική κατάσταση και τις προοπτικές οι οποίες θα τροφοδοτήσουν την προετοιμασία του σχεδίου δημοσιονομικού προγράμματος της Ελλάδας για το 2019, που θα υποβληθεί στην Επιτροπή έως τις 15 Οκτωβρίου, καταλήγοντας στο ότι "και ο εκ του σύνεγγυς διάλογος για τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής θα συνεχιστεί και στο μέλλον. Η πρώτη τριμηνιαία έκθεση ενισχυμένης εποπτείας θα εκδοθεί τον Νοέμβριο, μαζί με τη φθινοπωρινή δέσμη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου της Επιτροπής».
