Όταν στις 10 το πρωί της Πέμπτης το 10ετές ομόλογο έδινε απόδοση 4,483%, μεγαλύτερη δηλαδή από όσο έκλεισε το προηγούμενο βράδυ καθώς οι επενδυτές έδειχναν να θέλουν να το "ξεφορτωθούν", ακολούθως στις 12:30 το μεσημέρι γινόταν ξαφνικά ανάρπαστο από τους αγοραστές για να δώσει απόδοση 4,190% και περί τις 4 το απόγευμα η απόδοση εξακοντιζόταν στο 4,508%, τότε κάτι δεν πάει καλά με τις αντιστάσεις της αγοράς στις όποιες επενδυτικές διαθέσεις της στιγμής.
Όταν πάλι μέσα σε μία και μόνη χρηματιστηριακή συνεδρίαση, εκείνην της Πέμπτης, ο γενικός δείκτης άλλαζε διαδοχικά πέντε φορές πρόσημο, ξεκινώντας με αρνητικό, για να μεταβληθεί μέσα σε λιγότερο από ένα δεκάλεπτο σε θετικό, να επανέλθει στις 11 π.μ. σε αρνητικό, να επιστρέψει για δεύτερη φορά στις 11.40 π.μ. σε θετικό και να κλείσει εν τέλει με απώλειες 0,20%, επίσης κάτι δεν πάει καλά με τις αντιστάσεις της αγοράς στις όποιες διαθέσεις της στιγμής εκ μέρους των επενδυτών.
Θα ήταν και άτοπο και άστοχο να κατηγορήσει κάποιος τη φαινομενικά αλλοπρόσαλλη αυτή συμπεριφορά των επενδυτών, ακόμη και αν αυτοί οργάνωναν "intraday", εντός δηλαδή μίας και μόνης συνεδρίασης βραχυχρόνια κερδοσκοπικά παιχνίδια. Η αβεβαιότητά τους την τελευταία εβδομάδα μπορεί να μην οφείλεται στην εικόνα που δίνει η ελληνική οικονομία (και πώς θα μπορούσε άλλωστε με το μπαράζ θετικών ειδήσεων, όπως το υπερδιπλάσιο έναντι του στόχου πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού τον Ιανουάριο, η είσπραξη εσόδων αυξημένων κατά 22,9% πάνω από τα προϋπολογισθέντα, οι αυξημένες εισπράξεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, οι αίσιοι οιωνοί που έστειλαν για αγορά ακινήτων και γενικότερα ανάπτυξη τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την οικοδομή ή κάποια άλλα στοιχεία της για μεγέθυνση της βιομηχανικής παραγωγής το 2017 με ρυθμό 4,1%, δηλαδή με ταχύτητα κατά πολύ μεγαλύτερη του +2,5% του 2016 και ακόμη περισσότερο του +1,0% του 2015 κ.λπ.), ωστόσο οι αιτίες είναι υπαρκτές και καθόλου τεχνητές χάριν κερδοσκοπίας.
Οι αιτίες
Από τη μία πλευρά, υπάρχουν οι "εσωτερικές" αιτίες. Μπορεί να παρήλθε η ανησυχία για "θερμό επεισόδιο" που μετέδωσαν τα διεθνή πρακτορεία (παρ’ ότι η ψηφιακή τεχνολογία έχει εκμηδενίσει τις αποστάσεις, είναι εξαιρετικά δύσκολο σε κάποιον broker που συναλλάσσεται από γραφείο ευρισκόμενο χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από το Αιγαίο να επαναπαυθεί στην πεποίθηση των πολλών σε Ελλάδα και Τουρκία πως πρόκειται για ακόμη μία όξυνση "ρουτίνας", όταν τα διεθνή πρακτορεία παίζουν στις πρώτες ειδήσεις τις προκλητικές δηλώσεις Ερντογάν) και μπορεί να "ξεχάστηκαν" τα γιουχαΐσματα μερίδας ακραίου όχλου μεταξύ των διαδηλωτών κατά των πολιτικών στα συλλαλητήρια για το "Μακεδονικό", όμως στο πολιτικό τοπίο παραμένουν για τους ξένους αναλυτές και παρατηρητές ακόμη κάποιες ασάφειες. Όπως είναι το τι μέλλει γενέσθαι με τις αποκαλύψεις για πολιτικούς που ενέχονται -ή φέρονται να ενέχονται- στο "σκάνδαλο Novartis".
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και οι "εξωτερικές" αιτίες. Όπως είναι, για παράδειγμα, οι φόβοι που σχετίζονται με τα αμερικανικά επιτόκια και τις επιπτώσεις τους στην ελκυστικότητα των ευρωπαϊκών αγορών και το κόστος κτήσης κεφαλαίων στην Ευρωζώνη.
Η κύρια θωράκιση της ελληνικής χρηματαγοράς είναι η αλυσίδα "ανταγωνιστικότητα - ελκυστικότητα - επενδύσεις - ρευστότητα - εμβάθυνση - αντοχές - ανάπτυξη". Και η αλυσίδα αυτή είναι στο μεν σκέλος του χρηματιστηρίου η συντονισμένη βελτίωση του τρίπτυχου "οικονομικό περιβάλλον - μικροοικονομικές επιδόσεις - ψυχολογία", η οποία έχει δρόμο μπροστά της (π.χ. μείωση φορολογικών βαρών, θετικά stress tests τραπεζών, πρόσθετες μεταρρυθμίσεις αναπτυξιακού προσανατολισμού, ήπιο πολιτικό κλίμα), στο δε σκέλος των ομολόγων είναι η ρύθμιση για το χρέος ή η διασφάλιση πλεονασμάτων ικανών να το χρηματοδοτήσουν μέσα από καταπολέμηση φοροδιαφυγής και ανάπτυξη.
Μπορεί μεν το 2018 να αποδειχθεί "χρυσή χρονιά" για τις ελληνικές χρηματαγορές λόγω υψηλών αποδόσεων που δεν βρίσκονται σε άλλες ανεπτυγμένες οικονομίας, όμως θα πρέπει να υλοποιηθούν όλες οι προϋποθέσεις που θα καθιστούν την Ελλάδα ελκυστική και χωρίς τα μεγάλα, ακόμη, spreads.
