Στον ψυχρό πολιτικό ρεαλισμό και τον στενό μονόδρομο του “μεγάλου συνασπισμού” επανήλθε χθες η Γερμανία. Προηγήθηκαν οι πολύμηνες άγονες προσπάθειες σχηματισμού της αποκαλούμενης “Τζαμάικα”, της κυβέρνησης “πιθανοτήτων” μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών, Φιλελεύθερων και Πράσινων και η συνειδητή επιλογή του SPD να “παίξει” από το γήπεδο της αντιπολίτευσης μετά τις τελευταίες εκλογές του Σεπτεμβρίου, ώστε να αποφύγει περαιτέρω κυβερνητική φθορά. Ωστόσο, η “Τζαμάικα” δεν φάνηκε πουθενά στον ορίζοντα όλο αυτό το διάστημα, η αναζήτησή της κατέληξε σε προφανές αδιέξοδο και οι “υπεύθυνες πολιτικές δυνάμεις” της γερμανικής δημοκρατίας δεν είχαν άλλη επιλογή από το ξανασυναντηθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της χώρας, οι Χριστιανοδημοκράτες της Άνγκελα Μέρκελ και οι Σοσιαλδημοκράτες του Μάρτιν Σουλτς βρέθηκαν αναγκαστικά να αναζητούν κοινό τόπο για μια νέα συγκυβέρνηση και απ’ ό,τι φαίνεται τον βρήκαν, τουλάχιστον στα θέματα που είναι ψηλά στην ατζέντα: προσφυγικό, Ευρώπη, συνταξιοδοτικό, φορολογία. Το επόμενο κρίσιμο “ραντεβού” είναι για τις 21 Ιανουαρίου, στο συνέδριο του SPD, οπότε η βάση του κόμματος θα κληθεί στις κάλπες για να εγκρίνει ή να απορρίψει την προοπτική του “μεγάλου συνασπισμού 2.0”.
Παρά το ότι, με τις δηλώσεις και τις κινήσεις τους, Μέρκελ και Σουλτς έδειξαν πως κινούνται στην τροχιά της συνεννόησης για τα “προαπαιτούμενα” της νέας κυβερνητικής σύμπραξής τους, και με δεδομένο πως σε κάθε συμφωνία υπάρχουν κερδισμένοι και ριγμένοι, η υποσημείωση στην εισαγωγή του χθεσινού ρεπορτάζ της Deutsche Welle δείχνει ξεκάθαρα τους χαμένους: “Η αριστερή πτέρυγα των Σοσιαλδημοκρατών φαίνεται πως είναι εκείνη που έχει εξαναγκαστεί στις περισσότερες παραχωρήσεις”.
Η συμφωνία, που ανακοινώθηκε το πρωί της Παρασκευής με ένα 28σέλιδο έγγραφο ύστερα από μια ολονυχτία συνομιλιών και πέντε συνεχείς ημέρες εντατικών διαβουλεύσεων, αποτελεί εκ των πραγμάτων μια σημαντική νίκη στα σημεία για την απερχόμενη καγκελάριο, η οποία προτιμά σαφώς έναν μεγάλο συνασπισμό παρά οποιαδήποτε απ' τις άλλες δύο αναγκαστικές επιλογές: μια ασταθή κυβέρνηση μειοψηφίας ή μια νέα προσφυγή στις κάλπες. Ειδικά το δεύτερο είναι το πλέον παρακινδυνευμένο σενάριο. Σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων με το SPD, μια νέα προσφυγή στις κάλπες θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του άστρου της Μέρκελ, καθώς το κόμμα της προσπαθεί να συνέλθει από το εκλογικό σοκ του Σεπτεμβρίου και τις χειρότερες επιδόσεις που σημείωσε συγκεντρώνοντας ποσοστό 32,9%, μια πτώση 8,6 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με τις εκλογές του 2013.
Παρουσιάζοντας τη συμφωνία στους δημοσιογράφους, η Μέρκελ έκανε λόγο για ένα ντιλ "πάρε-δώσε, όπως άλλωστε θα έπρεπε να είναι", το οποίο θέτει τις βάσεις "προκειμένου η γερμανική κοινωνία να ζει καλά σε δέκα και σε δεκαπέντε χρόνια από σήμερα". Ο Μάρτιν Σουλτς, από την πλευρά του, μίλησε για ένα «εξαιρετικό αποτέλεσμα», το οποίο μπορεί να στηρίξει το κόμμα του. Πάντως, οι αντιδράσεις δεν έλειψαν και εκφράστηκαν μάλιστα σε σκληρή γλώσσα. Ενδεικτικά, ο βουλευτής του SPD Μάρκο Μπίλοου χαρακτήρισε τη συμφωνία "ντροπιαστικό αποτέλεσμα", ενώ οι Πράσινοι εστίασαν την κριτική τους στις προβλέψεις της για το κλίμα.
Η απόλυτη συμφωνία των δύο εταίρων στο προσφυγικό ήταν κι ένα είδος μηνύματος προς τους Γερμανούς ψηφοφόρους. Συντηρητικοί και Σοσιαλδημοκράτες συμφώνησαν στον περιορισμό στις 200.000 των αιτούντων άσυλο στη Γερμανία κάθε χρόνο, περιλαμβανομένων μάλιστα των προσφύγων από εμπόλεμες περιοχές και εκείνων που αφορούν οι προβλέψεις για την επανένωση των οικογενειών.
Πάντως, το ντιλ Μέρκελ - Σουλτς έγινε δεκτό με θερμά σχόλια από τις Βρυξέλλες και το Παρίσι ενώ είχε θετική αντανάκλαση και στη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ το οποίο σκαρφάλωσε σε υψηλό τριετίας. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ μίλησε για μία «θετική» και «εποικοδομητική» εξέλιξη για το μέλλον της Ευρώπης ενώ ανάλογες δηλώσεις έκανε ο εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης Μπενζαμέν Γκριβό. "Καλές ειδήσεις φαίνεται ότι έρχονται από τη Γερμανία (...), αυτή η συμφωνία είναι καλή για τη Γερμανία, καλή για τη Γαλλία και κυρίως καλή για την Ευρώπη" είπε ο Γάλλος αξιωματούχος.
