Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
20.2°C23.5°C
2 BF 43%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
20 °C
16.6°C22.9°C
2 BF 45%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C21.5°C
2 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C21.1°C
1 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
17.9°C17.9°C
0 BF 59%
Ολάντ - Ομπάμα: Ένας "ξαφνικός έρωτας"...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ολάντ - Ομπάμα: Ένας "ξαφνικός έρωτας"...

Παρελθόν αποτελούν πλέον όλο και συστηματικότερα οι αποστάσεις και η ανεξαρτησία της γαλλικής εξωτερικής πολιτικής από την Ουάσινγκτον. Μετά την απόφαση του Νικολά Σαρκοζί, τον Μάρτιο του 2009, για επιστροφή της χώρας στο στρατιωτικό σκέλος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (διαδικασία που είχε ξεκινήσει χρόνια πριν), από το οποίο είχε αποχωρήσει επί προέδρου Σαρλ ντε Γκολ το 1966, το Παρίσι κινείται όλο και περισσότερο σε μια νέα τροχιά. Μια τροχιά που σε τίποτε δεν θυμίζει ακόμη και πρόσφατα κεφάλαια της γαλλικής διπλωματίας - όπως, για παράδειγμα, τη μάχη του προέδρου Ζακ Σιράκ κατά του πολέμου του Ιράκ το 2003. Η εποχή που η Γαλλία απειλούσε με βέτο μια πολεμική ενέργεια στην εύθραυστων ισορροπιών, Μέση Ανατολή φαίνεται ότι έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.

Ο παραλίγο βομβαρδισμός, έστω και «επιλεκτικός», της Συρίας, εν είδει «τιμωρίας» για τη χρήση χημικών όπλων εκ μέρους του καθεστώτος Άσαντ, ήταν αποκαλυπτικός για την πορεία που έχει λάβει πλέον (όχι χωρίς εσωτερικές συζητήσεις) η γαλλική εξωτερική πολιτική. Η συμμετοχή της Γαλλίας στην αεροπορική επέμβαση στη Λιβύη, την άνοιξη του 2011 επί προεδρίας Σαρκοζί, ήταν απλά ο προάγγελος για την εξέλιξη του φετινού Αυγούστου. Της απόφασης δηλαδή του Παρισιού να πρωτοστατήσει, μαζί με την Ουάσινγκτον, σε έναν... τιμωρητικό βομβαρδισμό του καθεστώτος της Δαμασκού, και μάλιστα με μια φρασεολογία και μια προσέγγιση που θύμιζαν περισσότερο τους νεοσυντηρητικούς του Τζορτζ Μπους. Παρά το γεγονός ότι πολλοί ειδικοί αναλυτές υπογράμμισαν στους αξιωματούχους του Quai d'Orsay, του γαλλικού ΥΠΕΞ, πρώτον, τη συνθετότητα της κατάστασης στη Συρία, όπου ένα τμήμα του πληθυσμού στηρίζει το καθεστώς ως το «μη χείρον βέλτιστον», ενώ η αντιπολίτευση έχει σε μεγάλο βαθμό διαβρωθεί από σκληρούς τζιχαντιστές σε ανοικτή σύγκρουση με το κουρδικό στοιχείο, και, δεύτερον, το γεγονός ότι πλέον ο εμφύλιος έχει μετατραπεί σε περιφερειακό πόλεμο, με την Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία και το Ιράν να ανταγωνίζονται ευθέως για την κυριαρχία, επικράτησε η άποψη της... τιμωρίας του καθεστώτος. Αδιαφορώντας όχι μόνο για τις επί τόπου γεωπολιτικές συνέπειες μίας τέτοιου είδους δυτικής επέμβασης σε μία ήδη αποσταθεροποιημένη περιοχή, αλλά και για την αλλοίωση της διεθνούς εικόνας της γαλλικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία κάποτε χαρακτηριζόταν για την εγκράτεια και τη σωφροσύνη της, όπως και τις αποστάσεις της από εκείνη των ΗΠΑ.

Όταν το Παρίσι αποφασίζει να «τιμωρήσει» τη Δαμασκό...

Η υιοθέτηση εκ μέρους του Φρανσουά Ολάντ του όρου «τιμωρία» στο επίπεδο των διεθνών σχέσεων συνιστά μια ανατροπή. Αλλά και μια πολύ επικίνδυνη προσέγγιση. Ο καθηγητής και συγγραφέας Μπερτράν Μπαντί παρατηρούσε εύστοχα, σε συνέντευξή του στο περιοδικό «La Vie», στις 4 Σεπτεμβρίου 2013, την αντιφατικότητα της γαλλικής επιχειρηματολογίας. «Ανακατεύονται όλα: η ευθύνη για την προστασία του λαού της Συρίας (...) και η βούληση τιμωρίας του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ. Όμως η προστασία και η τιμωρία είναι δύο διαφορετικά πράγματα»...

Πέραν τούτου, η επιλογή του αντικειμένου - κράτους, καθεστώτος, κόμματος, οργάνωσης - της τιμωρίας καθίσταται προϊόν πολλών μέτρων και σταθμών: γιατί δηλαδή να «τιμωρηθεί» το καθεστώς Άσαντ και όχι η κυβέρνηση Νετανιάχου, που με τον παράνομο αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας οδηγεί σε οικονομική ασφυξία χιλιάδες Παλαιστίνιους ενώ συνεχίζει τους παράνομους εποικισμούς στη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη, που έχει καταλάβει από τον πόλεμο του 1967; Το ίδιο ερώτημα θα μπορούσε να τεθεί και για σειρά άλλων παρεμφερών καταστάσεων... Ωστόσο, τη χαριστική βολή στην εκκολαπτόμενη γαλλική τιμωρητική στάση έδωσε η συμφωνία Ουάσινγκτον - Μόσχας περί ελέγχου και καταστροφής του χημικού οπλοστασίου της Δαμασκού - μια εξέλιξη που εκκολάφθηκε στη σύνοδο των G20 στην Αγία Πετρούπολη, στις αρχές Σεπτεμβρίου, χωρίς τη συμμετοχή του Παρισιού, το οποίο βρέθηκε απομονωμένο. Τόσο έναντι της Μόσχας όσο και της Ουάσινγκτον, καθώς ήταν φανερό ότι ο πρόεδρος Ομπάμα είχε εγκλωβιστεί στην περιβόητη περσινή «κόκκινη γραμμή» του και αναζητούσε διέξοδο για μη προσφυγή στους βομβαρδισμούς. Μια σανίδα σωτηρίας που του την έδωσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν, με τον Γάλλο πρόεδρο να βρίσκεται στο περιθώριο ενός διπλωματικού παιγνίου όπου θα μπορούσε να παίξει ρόλο. Εκείνον της διπλωματίας και της ισορροπίας εκ μέρους μίας πρώην αποικιοκρατικής δύναμης της περιοχής (το Παρίσι είχε λάβει «εντολή» διοίκησης της Συρίας από την ΚτΕ), που πλέον λειτουργεί «χωρίς φόβο και πάθος», λαμβάνοντας υπόψη της όλες τις παραμέτρους της κατάστασης. Αντιθέτως, η γαλλική διπλωματία, εν είδει «γερακιού», βρέθηκε απομονωμένη και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης...

«Παρελθόν το γκωλικό παράδειγμα»

Χαρακτηριστική της στροφής της εξωτερικής πολιτικής του Παρισιού, και η στάση του έναντι του Ιράν. Στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, ο πρόεδρος Ολάντ συναντήθηκε τελικά με τον Ιρανό ομόλογό του, την παρουσία του οποίου είχε αποκλείσει από την προοπτική των διαπραγματεύσεων για τη Συρία - μια στροφή προφανώς για ευθυγράμμιση με την αμερικανική γραμμή, καθώς από τον Μάρτιο φέτος Ουάσινγκτον και Τεχεράνη διαπραγματεύονταν μυστικά. Και αργότερα, όταν ξεκίνησαν στη Γενεύη οι συνομιλίες των 5 + 1 χωρών (του Σ.Α. του ΟΗΕ συν τη Γερμανία) για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, και καθόλη την εξέλιξή τους, ο πιο αρνητικός έναντι της Τεχεράνης ήταν ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς... Ας σημειωθεί ότι οι συνομιλίες αυτές είχαν ξεκινήσει πριν από 10 χρόνια, όταν υπουργός Εξωτερικών ήταν ο Ντομινίκ ντε Βιλπέν, επί προεδρίας Σιράκ. Την προκαταρκτική συμφωνία, την οποία αρχικά είχε απορρίψει, ο Φαμπιούς τη χαρακτήρισε μεν «πρόοδο», τονίζοντας παράλληλα ότι η Γαλλία θα «επαγρυπνεί», καθώς ήταν φανερή η βούληση Ομπάμα να υπάρξει συμφωνία...

«Το παλιό γκολικό παράδειγμα απόστασης από τις ΗΠΑ είναι πλέον παρελθόν», παρατηρούσε πρόσφατα ο Κριστιάν Λεκέν, πρόεδρος του Κέντρου Διεθνών Μελετών και Ερευνών στο Παρίσι, αναφερόμενος στη γαλλική εξωτερική πολιτική και επικαλούμενος ένα είδος «δυτικής κανονικοποίησης» της Γαλλίας, η οποία πλέον «ταυτίζεται με τις αμερικανικές επιλογές».

Σε ό,τι πάντως αφορά την αφρικανική πολιτική της Γαλλίας, οι δύο στρατιωτικές επεμβάσεις φέτος, στο Μαλί και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, έδειξαν μια συνέχεια: το Παρίσι, παρά τα κατά καιρούς εξαγγελλόμενα (π.χ. η ιστορική ομιλία του Μιτεράν τον Ιούνιο του 1990 στη γαλλική πόλη Λα Μπολ για τον εκδημοκρατισμό των αφρικανικών χωρών), θεωρεί ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να δρα ως χωροφύλακας στις πρώην αποικίες του. Αυτή η συνέχεια των στρατιωτικών επεμβάσεων, για λόγους «σταθεροποίησης» έναντι των ισλαμιστών, εξυπηρετεί πάντως απολύτως την Ουάσινγκτον - άλλο ένα σημείο σύγκλισης...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL