Live τώρα    
19°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
16.2°C20.7°C
2 BF 53%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
17 °C
15.2°C17.7°C
1 BF 74%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.0°C18.0°C
2 BF 59%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
15.9°C15.9°C
0 BF 55%
ΕΜΦΥΛΗ ΒΙΑ / Είναι οι "οικογενειακές τραγωδίες" προσωπικό ή κοινωνικό ζήτημα;
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΕΜΦΥΛΗ ΒΙΑ / Είναι οι "οικογενειακές τραγωδίες" προσωπικό ή κοινωνικό ζήτημα;

Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και ημέρα που για πρώτη φορά στη χώρα μας γίνεται φεμινιστική απεργία, αναμένουμε την απολογία ενός ακόμα γυναικοκτόνου που πριν από τέσσερις ημέρες, μετά από καυγά με τη σύζυγό του, την έπνιξε ενώ στο διπλανό δωμάτιο βρίσκονταν τα δύο παιδιά τους, 18 μηνών και 6 μηνών. Το έγκλημα συνέβη στο σπίτι της μητέρας της 32χρονης γυναίκας, όπου είχε καταφύγει τον τελευταίο καιρό, αφού είχε καταγγείλει τον σύζυγό της για ενδοοικογενειακή βία πριν από ένα μήνα.

Ο 36χρονος παραδόθηκε στην αστυνομία και ομολόγησε την πράξη του, ενώ τη νεκρή γυναίκα του βρήκε ο αδελφός της, ο οποίος είχε πάει στο σπίτι της μητέρας του να πάρει κάτι και άκουσε τα μωρά να κλαίνε. Σε δηλώσεις του σε τηλεοπτική εκπομπή ο δικηγόρος του 36χρονου χρέωσε στον "ανεξέλεγκτο έρωτα" τις πράξεις του πελάτη του.

Και κάπως έτσι, μετά την Αγγελική από την Κέρκυρα, που ο πατέρας της δεν ενέκρινε τον Αφγανό σύντροφό της, μετά την Ελένη Τοπαλούδη, που αρνήθηκε το σεξ σε δύο άνδρες, μια ακόμα γυναίκα δεν θα μεγαλώσει τα παιδιά της, δεν θα βρει την ευτυχία μακριά από μια βίαιη σχέση, γιατί ο "έρωτας" ενός άνδρα μέτρησε πάνω από την ίδια της τη ζωή!

Δεκάδες νεκρές γυναίκες-θύματα

Δυστυχώς, αν κοιτάξουμε προς τα πίσω, μπορούμε να βρούμε δεκάδες νεκρές γυναίκες που, επειδή δεν συμμορφώθηκαν με όσα ήθελε ένας πατέρας - αφέντης, ένας σύζυγος - αφέντης ή ένας σύντροφος - αφέντης, δεν υπάρχουν πια. Άλλες θαμμένες στους κήπους του σπιτιού τους, άλλες "εξαφανισμένες", που ίσως τα κομμάτια τους βρεθούν μήνες μετά, άλλες σε ακροθαλασσιές ή παραποταμιές, με συντρόφους ή συζύγους που τις "ψάχνουν" και δηλώνουν την εξαφάνισή τους στην αστυνομία ή φτάνουν ακόμα και στο "Φως στο Τούνελ" -μέχρι να αποκαλυφθεί η αλήθεια. Κάποιες ακόμα δεν θα βρεθούν ποτέ.

Όχι, δεν πρόκειται για ποιητική χρήση του λόγου, υπάρχουν παραδείγματα για όλες αυτές τις περιπτώσεις και όλες έχουν συμβεί στη χώρα μας τα τελευταία δέκα χρόνια. Και μπορεί να δυσαρεστεί τελευταία ο όρος "γυναικοκτονία" ως ένας αριστερίστικος νεολογισμός -παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια σε επιστημονικά συγγράμματα Εγκληματολογίας και Κοινωνιολογίας σε όλο τον κόσμο-, η αλήθεια όμως είναι ότι μάλλον ενοχλεί ο όρος, γιατί σε θέτει αντιμέτωπο αμέσως με το τι έχει συμβεί και γιατί έχει συμβεί.

Μέχρι τώρα ο πιο συνηθισμένος όρος ήταν η "οικογενειακή τραγωδία", που αντικατέστησε το "έγκλημα τιμής" της δεκαετίας του 1950. Και μπορεί η πατριαρχία του 1950 να αντιμετώπιζε σαν "ζήτημα τιμής" το να σκοτώνει ένας πατέρας, αδελφός ή σύζυγος μια γυναίκα επειδή δεν έπραξε ανάλογα με τα "θέλω" του ή σύμφωνα με όσα επέβαλλε ο ρόλος της γυναίκας κατά την άποψή του ή κατά την άποψη της γειτονιάς, όμως ο όρος "οικογενειακή τραγωδία" είναι εξίσου προβληματικός.

Όχι μόνο υποβαθμίζει το ίδιο το γεγονός, αλλά το ανάγει σε ένα καθαρά προσωπικό ζήτημα. Συνέβη σε μια οικογένεια κάτι, σαν να έπεσε χωρίς λόγο το ταβάνι και τους πλάκωσε ή αρρώστησαν όλοι από σοβαρή ασθένεια. Απογυμνώνει δηλαδή έτσι μια εγκληματική πράξη από το κοινωνικό της περιβάλλον, το οποίο όμως παίζει βασικό ρόλο στο πώς ένας άνδρας δράστης αντιλαμβάνεται τον ρόλο του, τον "ανδρισμό" ή τη θηλυκότητα.

Υπονοείται έτσι με τον όρο "οικογενειακή τραγωδία" ότι δεν χρειάζεται να ασχοληθεί κάποιος, είναι απλώς προσωπικό ζήτημα μιας γυναίκας που έτυχε και βρήκε έναν "κακό" ή "παθιάρη" άνδρα. Σε αυτό το "κοινωνικό κενό" της οικογένειας δεν χρειάζεται να εξεταστεί τίποτα, ούτε οι ρόλοι των δύο φύλων ούτε η κοινωνική πραγματικότητα σε μια κοινωνία που έχει δει μέσα σε δέκα χρόνια να διαλύεται το κοινωνικό συμβόλαιο της ευημερίας με το οποίο μεγάλωσαν οι τελευταίες γενιές.

Πώς λοιπόν μετά να μιλήσεις για σεξιστικές επιθέσεις σε σχέσεις ή παρενοχλήσεις στον επαγγελματικό χώρο, όπου πια εργοδότες θεωρούν υποχρέωση του εργαζομένου να χαμογελά υπό την απειλή της απόλυσης εάν δεν το πράττει; Ή για βιασμούς και ενδοοικογενειακή βία. Εγκλήματα που, και όταν καταγγελθούν, το θύμα θα πρέπει να αποδείξει ότι "δεν είχε δώσει δικαιώματα". Αν επιβιώσει δηλαδή της επίθεσης.

Αυτές τις φράσεις τις ακούσαμε ατόφιες σε όλες τις τελευταίες υποθέσεις γυναικοκτονιών, όπως ακούσαμε ότι νωρίτερα είχαν ζητήσει βοήθεια από τις αστυνομικές αρχές, η οποία δεν ήλθε ποτέ. "Καμία γυναίκα δεν φτάνει στο αστυνομικό τμήμα μετά το πρώτο χαστούκι, είναι το τελευταίο βήμα" μας εξηγεί η Σοφία Βαγενά, αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ., εκπρόσωπος Αλληλεγγύης Γυναικών ΔΕΚΑ.

"Το σύστημα είναι τόσο αργό και δεν δίνεται βάση στην πρόληψη" προσθέτει συμπληρώνοντας ότι είναι απαραίτητη η ίδρυση τμημάτων Ενδοοικογενειακής Βίας και Κακοποίησης Γυναικών.

Νομοθεσία μόλις το 2006

Πρέπει να σημειωθεί ότι η χώρα απέκτησε διακριτή νομοθεσία για την ενδοοικογενειακή βία μόλις το 2006, ενώ πρόκειται για το πλέον "διαταξικό" φαινόμενο. Σύμφωνα, με τα επίσημα στοιχεία του αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ., το 2018 έχουν γίνει 4.722 δικογραφίες για ενδοοικογενειακή βία, 23% περισσότερες από το 2017 (3.930). Το 2016 η ΕΛ.ΑΣ. είχε καταγράψει 3.839 υποθέσεις, το 2015 3.572 υποθέσεις, το 2014 3.503 υποθέσεις, το 2013 2.889, το 2012 2.451, το 2011 2.005 υποθέσεις και 1.303 το 2010.

Η συνεχής αύξηση όμως των καταγεγραμμένων περιστατικών δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το 2010 οι άνδρες χτυπούσαν λιγότερο τις γυναίκες τους, αλλά ότι πιθανότατα το 2018 περισσότερες γυναίκες δεν άντεξαν. Τα επίσημα στατιστικά άλλωστε σε ενδοοικογενειακή βία, βιασμούς και γυναικοκτονίες -εκεί δεν υπάρχουν στο μέτρο που γνωρίζουμε- δεν αντικατοπτρίζουν τα ακριβή μεγέθη των εγκλημάτων αυτών, καθώς πολύ απλά πρόκειται για εγκλήματα που δύσκολα καταγγέλλονται, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως.

Αυτό όμως που μπορούμε να πούμε στην αυγή του 2019 είναι ότι κάθε μήνα πια μια γυναικοκτονία, όλο και πιο άγρια, φτάνει στο αστυνομικό δελτίο και γίνεται ορατή και μαζί της και όλες οι ελλείψεις των αρχών, αλλά και της ίδιας της κοινωνίας μας, που μάλλον πρέπει να καταλάβει ότι κάτι άρρωστο υπάρχει μέσα της και σκοτώνονται ισότιμα μέλη της. Να καταλάβει ότι δεν είναι απλώς ένα προσωπικό πρόβλημα και να ξανασυζητήσει για ισότητα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL