Κλίμα διαφωνιών και συγκρούσεων όσον αφορά την επιλογή του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φαίνεται πως διαμορφώνεται ήδη από τώρα μεταξύ των ηγετών της Ε.Ε. που συγκεντρώθηκαν χθες στις Βρυξέλλες για μια πρώτη συζήτηση σχετικά με τις κορυφαίες θέσεις της Ε.Ε.
Αρχικά αυτό που διεφάνη από τις δηλώσεις των Ευρωπαίων ηγετών είναι ότι πολλοί εξ αυτών είναι έτοιμοι να πολεμήσουν με “νύχια και με δόντια” την υποψηφιότητα του Μάνφρεντ Βέμπερ. Ακόμα και αν ο κορυφαίος υποψήφιος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος προέρχεται από το κόμμα που ήρθε πρώτο στις ευρωεκλογές, δεν συγκεντρώνει πολλές θετικές απόψεις, αφού του προσάπτουν έλλειψη πολιτικής εμπειρίας.
Από την άλλη πλευρά, το Ευρωκοινοβούλιο χθες δημοσίευσε τη θέση του, σε συνέχεια της διάσκεψης των προέδρων των πολιτικών ομάδων, ότι θα στηρίξει μόνο την εκλογή κάποιου από τους ήδη υπάρχοντες υποψηφίους ακολουθώντας τη διαδικασία του λεγόμενου “spitzenkandidat”. Οι Φιλελεύθεροι διαχώρισαν, ωστόσο, τη θέση τους υποστηρίζοντας ότι για να έχει νόημα κάτι τέτοιο θα πρέπει να υφίστανται πανευρωπαϊκές λίστες υποψηφίων.
Σύμφωνα με την εν λόγω διαδικασία -που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 2014 με την εκλογή του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ- τα κόμματα ορίζουν τον “κορυφαίο υποψήφιό” τους προεκλογικά και μετά τις εκλογές το Ευρωκοινοβούλιο καταλήγει στον υποψήφιο που έρχεται από την πολιτική οικογένεια με τις περισσότερες ψήφους πανευρωπαϊκά. Ωστόσο, οι ηγέτες είναι αυτοί που χρίζουν τον τελικό υποψήφιο για την προεδρία της Επιτροπής και είναι ελεύθεροι να επιλέξουν όποιο πρόσωπο επιθυμούν, εντός ή εκτός διαδικασίας. Ο υποψήφιος αυτός θα πρέπει παρ’ όλα αυτά να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από την απόλυτη πλειοψηφία της Ευρωβουλής.
Εκεί ακριβώς βρίσκεται το σημείο εκκίνησης των διαφωνιών, καθώς κάποιοι ηγέτες δεν δίνουν το πράσινο φως στην υποψηφιότητα Βέμπερ και προτιμούν κάποιον άλλο υποψήφιο. Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν -ο οποίος είναι από τους δριμύτερους πολέμιους του Μ. Βέμπερ- προσερχόμενος στη χθεσινή σύνοδο κορυφής κατονόμασε την επίτροπο για τον Ανταγωνισμό Δανέζα Μαργκρέτε Βεστάγκερ, τον διαπραγματευτή της Ε.Ε. για το Brexit κεντροδεξιό Γάλλο Μισέλ Μπαρνιέ και τον Ολλανδό Σοσιαλδημοκράτη Φρανς Τίμερμανς, όχι όμως τον Βέμπερ, ως τους κατάλληλους υποψηφίους.
Ο Μακρόν είχε χθες ξεχωριστή συνάντηση, μάλιστα, με τους πρωθυπουργούς της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ, της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα, του Βελγίου Σαρλ Μισέλ και της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε, οι οποίοι είναι επίσης αντίθετοι στην υποψηφιότητα Βέμπερ.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τάχθηκε και αυτός ξεκάθαρα κατά του Μ. Βέμπερ υποστηρίζοντας πως “είναι ένα πρόσωπο το οποίο δεν μπορεί να ενώσει, παρά να διχάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση”, γιατί “ταυτίζεται με ακραία συντηρητικές νεοφιλελεύθερες και νεοφιλελεύθερες απόψεις”.
Δήλωσε δε ότι θα στηρίξει τον υποψήφιο που έρχεται πρώτος σε ψήφους μεταξύ των προοδευτικών υποψηφίων, τον Φρανς Τίμερμανς, εκφράζοντας την άποψη ότι η άνοδος των Φιλελευθέρων και των Πρασίνων δημιουργεί “μια νέα δυναμική, μια πλειοψηφία από το δημοκρατικό κέντρο έως τα αριστερά της Αριστεράς”.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Φ. Τίμερμανς είναι “κόκκινο πανί” για τους ηγέτες των χωρών της ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία), καθώς ήταν αυτός που τους έχει “στοχοποίησει” ως αντιπρόεδρος της Επιτροπής για θέματα κράτους δικαίου.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ από την άλλη, εξέφρασε την υποστήριξή της στο πρόσωπο του Μ. Βέμπερ, ο οποίος προέρχεται από το κόμμα της και είναι φυσικά και Γερμανός. Ωστόσο κανείς δεν ξέρει για πόσο θα κρατήσει και εκείνη αυτή τη στάση, αφού καλά πληροφορημένες πηγές σχολίαζαν χθες ότι οι ηγέτες του ΕΛΚ ξεκινούν με μια κοινή θέση υπέρ του Μ. Βέμπερ, αλλά ενδεχομένως να είναι ανοιχτοί σε συμβιβασμούς στην πορεία των διαπραγματεύσεων.
Το “μεγάλο παζάρι” των αρχηγών, άλλωστε, δεν αφορά την προεδρία μόνο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και των άλλων οργάνων με κυριότερα την προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, φαίνεται ότι το ΕΛΚ ενδιαφέρεται να διασφαλίσει την προεδρία της Επιτροπής, ακόμα και αν αυτό σημαίνει κάποιον άλλο υποψήφιο. Αυτός θα μπορούσε να είναι για κάποιους ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ε.Ε. για το Brexit, ο Γάλλος Μισέλ Μπαρνιέ, ο οποίος έχει τη στήριξη και του Εμ. Μακρόν και επομένως των Φιλελεύθερων, που αντιτάχθηκαν σαφώς στη διαδικασία του spitzenkandidat.
Ο Τσίπρας στη σύνοδο των Σοσιαλιστών
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας συμμετείχε χθες στην προπαρασκευαστική σύνοδο του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, όπου κατά την παρέμβασή του δήλωσε πως η επιλογή του Μάνφρεντ Βέμπερ για τη θέση του προέδρου της Κομισιόν δεν ενώνει την Ευρώπη και θα είναι μια αρνητική εξέλιξη.
Ως εκ τούτου, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο Αλ. Τσίπρας δήλωσε πρόθυμος να στηρίξει προοδευτικό υποψήφιο και έδωσε στήριξη στην υποψηφιότητα του Φρανς Τίμερμανς, εφόσον είναι ο πρώτος στη διαδικασία, τόσο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο όσο και στο Ευρωκοινοβούλιο. Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι δεν πρέπει να κοιτάμε μόνο τα πρόσωπα, αλλά και το πρόγραμμα, δηλαδή τέλος στη λιτότητα, κοινωνική Ευρώπη, κλιματική αλλαγή.
