«Αυτά που παρουσιάζει ο Κ. Μητσοτάκης ως προγραμματικές θέσεις είναι αποκαλυπτικά των νεοφιλελεύθερων εμμονών του, αλλά και τραγικά για τον κόσμο της εργασίας» τονίζει στην «Αυγή» ο Χρήστος Μαντάς σχετικά με τις θέσεις του προέδρου της Ν.Δ. για την οικονομία και την εργασία. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει ότι η Ν.Δ. «κλείνει το μάτι» στο οικονομικό κατεστημένο και επιδιώκει «ένα μικρότερο Δημόσιο, με τις κρίσιμες λειτουργίες του να ανατίθενται σε εργολαβίες».
Ο Χρ. Μαντάς εκτιμά πως κατά τη μεταμνημονιακή περίοδο «θα υπάρχουν διακριτά περιθώρια ευελιξίας σε σχέση με τους τρόπους επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων», επομένως «θα μπορούμε περισσότερο να ασκήσουμε πολιτικές υπέρ του κόσμου της εργασίας». Αποτιμώντας τη συζήτηση στη Βουλή για το πόρισμα της Προκαταρκτικής Επιτροπής για την υπόθεση Novartis, υπογραμμίζει ότι «ανέδειξε δύο ριζικά διαφορετικές προσεγγίσεις. Από τη μία το 'κουκούλωμα' και η παραγραφή κι από την άλλη η μόνη πραγματική δυνατότητα σε βάθος διερεύνησης της υπόθεσης».
* Ποια είναι η αποτίμησή σας για τη συζήτηση του πορίσματος της Προκαταρκτικής για το σκάνδαλο Novartis; Πώς σχολιάζετε τη στάση της αντιπολίτευσης;
Θεωρώ πως η συζήτηση στη Βουλή για το πόρισμα της Προκαταρκτικής Επιτροπής για την υπόθεση Novartis ανέδειξε δύο ριζικά διαφορετικές προσεγγίσεις. Από τη μία το «κουκούλωμα» και η παραγραφή κι από την άλλη η μόνη πραγματική δυνατότητα σε βάθος διερεύνησης της υπόθεσης με την επιστροφή της στην τακτική Δικαιοσύνη.
Η απόφαση της Ολομέλειας της Βουλής είναι ιστορική, παρά τις κραυγές και τις απίστευτες απειλές που εκτοξεύτηκαν, ακόμα και προς τους δικαστικούς λειτουργούς, αλλά και την ουσιαστική δραπέτευση της αντιπολίτευσης από τη διαδικασία.
Η απόφαση αυτή είναι ιστορική, γιατί ανοίγει επιτέλους τη δυνατότητα το πολιτικό προσωπικό να αντιμετωπίζεται όπως οι άλλοι πολίτες και ταυτόχρονα ενδυναμώνει την απαίτηση για την επιτέλους ριζική αναθεώρηση του άρθρου 86 του συντάγματος για την ευθύνη των υπουργών.
* Ποια θα είναι τα πραγματικά περιθώρια άσκησης οικονομικής πολιτικής από την κυβέρνηση μετά την έξοδο από τα Μνημόνια;
Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο για το κλείσιμο της τέταρτης αξιολόγησης, αλλά φαίνεται ότι ένα-ένα τα ανοιχτά θέματα κλείνουν. Να θυμίσουμε ότι το κλείσιμο της τέταρτης αξιολόγησης συνοδεύεται και από μια εκταμίευση πάνω από 11 δισ. ευρώ. Είμαστε προσηλωμένοι σε αυτή τη διαδικασία ώστε να φτάσουμε και στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου, που θα αποφασίσει για το ζήτημα του χρέους και της μεταμνημονιακής περιόδου. Θα πρέπει να δούμε την τελική συμφωνία, αλλά εκτιμώ πως προφανώς θα υπάρχουν διακριτά περιθώρια ευελιξίας σε σχέση με τους τρόπους επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων.
Έτσι, θα μπορούμε περισσότερο να ασκήσουμε πολιτικές υπέρ του κόσμου της εργασίας. Βεβαίως, πολλά θα εξαρτηθούν και από την πορεία της οικονομίας, αν και προς το παρόν τα στοιχεία των πρώτων μηνών του 2018 δείχνουν ότι η ανάκαμψη συνεχίζεται με εντονότερους ρυθμούς. Προφανώς, και μετά την έξοδο από τα Μνημόνια θα υπάρχει εποπτεία ανάλογη με τις άλλες χώρες που βγήκαν από προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Όμως ας μη γελιόμαστε, η μεγάλη εικόνα είναι η Ευρώπη. Το επόμενο διάστημα θα καθορίσει εν πολλοίς αν η Ευρώπη θα ξεφύγει από το ασφυκτικό πλαίσιο της αυστηρής λιτότητας και τη δογματική προσήλωση στη νεοφιλελεύθερη πολιτική ή θα συνεχίσει στον ίδιο αδιέξοδο δρόμο, που, εκτός των άλλων, παράγει ακροδεξιά και φασιστικά μορφώματα με ισχυρή πολιτική επιρροή. Η ευρωπαϊκή πορεία την οποία προσπαθούμε να επηρεάσουμε με διάφορες πρωτοβουλίες θα είναι καθοριστική.
* Πώς κρίνετε τις προτάσεις του Κ. Μητσοτάκη για την οικονομία και την εργασία;
Ο Κ. Μητσοτάκης επιχειρεί να «ξαναζεστάνει τις μηχανές» και να θέσει το κόμμα του σε εκλογική ετοιμότητα. Αυτά που παρουσιάζει ως προγραμματικές θέσεις είναι αποκαλυπτικά των νεοφιλελεύθερων εμμονών του, αλλά και τραγικά για τον κόσμο της εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ν.Δ. δεν λέει κουβέντα για τον κατώτατο μισθό και την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων, «κλείνοντας το μάτι» στο οικονομικό κατεστημένο. Οι προτάσεις του αποκαλύπτουν την πρόθεση για ένα μικρότερο Δημόσιο, με τις κρίσιμες λειτουργίες του να ανατίθενται σε εργολαβίες.
Τόλμησε να πει ότι υπάρχει πλεόνασμα γιατρών στο Δημόσιο τη στιγμή που παρέδωσαν το ΕΣΥ σε κατάρρευση. Ο Κ. Μητσοτάκης επιμένει σε δραματική μείωση των φόρων, δεν έχει δώσει όμως ακόμη επαρκή απάντηση για το πώς θα καλύψει αυτό το χρηματοδοτικό κενό που προκύπτει. Κρύβει επιμελώς ότι στην πραγματικότητα θέλει να οδηγήσει το κοινωνικό κράτος σε διάλυση και κατάρρευση και ότι θέλει να μεταφέρει βασικές λειτουργίες του στους ιδιώτες και τους εργολάβους.
Εμείς αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει επιβάρυνση σε κάποια κοινωνικά στρώματα (π.χ. ελεύθεροι επαγγελματίες με εισόδημα πάνω από 15.000 ευρώ), ιδίως από τον συνδυασμό φόρων και εισφορών. Όμως τα 3,5 δισ. ευρώ δημοσιονομικού χώρου που αποτυπώνονται και στο μεσοπρόθεσμο μπορούν να αξιοποιηθούν για την ελάφρυνση αυτών των πολιτών.
* Εκτιμάτε πως μπορεί να υπάρξει σύντομα συμφωνία για το "Μακεδονικό"; Μπορεί η συμφωνία αυτή να μακροημερεύσει χωρίς τη στήριξη της Ν.Δ.;
Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η κυβέρνηση έχει επενδύσει πραγματικά στην επίλυση του προβλήματος αυτού, που καρκινοβατεί δεκαετίες. Παρακολουθούμε και την εργώδη προσπάθεια που καταβάλλεται από τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, αλλά και τις τελευταίες συναντήσεις των δύο πρωθυπουργών. Έχουμε πράγματι παράθυρο ευκαιρίας και πρέπει να το αξιοποιήσουμε το συντομότερο με τους όρους που έχουμε θέσει στη γραμμή του 2008.
Σε κάθε περίπτωση, θα επιδιώξουμε τη συσπείρωση ευρύτερων δυνάμεων για την στήριξη της λύσης. Όσοι υπολογίζουν σε πολιτικά οφέλη διατυπώνοντας θολές θέσεις κινδυνεύουν να τους γυρίσει μπούμερανγκ αν πράγματι επιτευχθεί λύση. Σε μια εποχή που παραμένουν ανοιχτά τα εξ Ανατολών ζητήματα, επιδιώκουμε πολιτικό και διπλωματικό πλεόνασμα κλείνοντας εκκρεμότητες χρόνων.
* Πώς βλέπετε τις εξελίξεις στην Κεντροαριστερά και τη διαμάχη για τις συμμαχίες; Υπάρχει περιθώριο σύγκλισης των προοδευτικών δυνάμεων με βάση τα σημερινά δεδομένα;
Συγκλίσεις σε προοδευτικές τομές, ιδιαίτερα σε ζητήματα δικαιωμάτων, είχαμε και έχουμε, όπως συνέβη και πρόσφατα με το νομοσχέδιο για την αναδοχή και υιοθεσία. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ έφερε και τις δυνάμεις της Σοσιαλδημοκρατίας σε σχετική στροφή από την προσήλωσή τους στον νεοφιλελευθερισμό και άλλαξε εν μέρει την αντίληψή τους για την πορεία της Ευρώπης και την οικονομία. Έβαλε ακόμα το λιθαράκι της για τη συγκρότηση της Προοδευτικής Συμμαχίας, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ παρακολουθεί ως παρατηρητής τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει αντιστοίχιση στην ελληνική πραγματικότητα, καθώς παραμένουν τα βαρίδια της συγκυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου. Έχουν εκδηλωθεί με σαφήνεια προβληματισμοί από τον Στ. Θεοδωράκη, τον Γ. Ραγκούση, αλλά και διανοούμενους της Κεντροαριστεράς για συγκλίσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, αυτό που επικρατεί στην ηγεσία του ΚΙΝ.ΑΛΛ. είναι η στρατηγική αμηχανία.
Πώς αλλιώς μπορεί κανείς να ερμηνεύσει την κατάθεση πρότασης για τη συνταγματική αναθεώρηση, πρόταση στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ ανταποκρίθηκε και η Ν.Δ. απέρριψε, και στη συνέχεια την απόσυρσή της από την κ. Γεννηματά, που υπερθεμάτισε στο αίτημα της Ν.Δ. για πρόωρες εκλογές πριν μάλιστα ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις. Η επιδίωξη για στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ «κλείνει το μάτι» στη Ν.Δ.
Από τη δική μας πλευρά δεν υπάρχουν κόλπα ή κρυφές συμφωνίες. Έχουμε ενδιαφέρουν να ανοίξουμε τη συζήτηση για ζητήματα προγραμματικού βάθους. Αυτή την κινητικότητα οφείλουμε να την αντιμετωπίζουμε με «ενεργητική αναμονή». Το επόμενο διάστημα πιστεύω ότι μπορεί να έχουμε ενδιαφέρουσες εξελίξεις.
