Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.4°C17.6°C
3 BF 66%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.9°C15.9°C
1 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Σποραδικές νεφώσεις
15 °C
9.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C14.7°C
2 BF 77%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
13.0°C14.5°C
1 BF 75%
Χρονιά ελπίδας για την Εκπαίδευση
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Χρονιά ελπίδας για την Εκπαίδευση

Από την έκδοση αυτού του ένθετου, εδώ και 11 χρόνια, είναι η πρώτη φορά που το άρθρο της σύνταξης του Σεπτεμβρίου – πρώτου τεύχους κάθε νέας σχολικής χρονιάς – αρχίζει καταγράφοντας θετικά κι ελπιδοφόρα μηνύματα και κυρίως πράξεις, στον χώρο που θητεύει. Μετά από χρόνια συστηματικής υποβάθμισης του Δημόσιου Εκπαιδευτικού Συστήματος, στα πλαίσια της ευρύτερης υποβάθμισης κάθε έννοιας Δημόσιου Χώρου, έχουμε την απαρχή αντιστροφής αυτής της πορείας και μάλιστα μέσα στις αντίξοες συνθήκες της οικονομικής πραγματικότητας που έχει επιβάλλει η μνημονιακή επιτροπεία.

Μια νέα και ελπιδοφόρα σχολική χρονιά άρχισε με την… είδηση ότι μετά μια τριακονταετία (!) σε όλες τις σχολικές μονάδες υπήρχαν εκπαιδευτικοί λειτουργοί – έστω και σε μεγάλο βαθμό αναπληρωτές – και βιβλία. Ενώ ταυτόχρονα σταμάτησε η κατρακύλα του προϋπολογισμού στο ισχνό έστω 2,8% του ΑΕΠ και όχι στο 2,3% που πρόβλεπε το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της κυβέρνησης Ν.Δ- ΠΑΣΟΚ, ενώ ρητή ήταν η αναφορά του Υπουργού για την σταδιακή πορεία προς τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ δηλαδή στο 5.5%.

Ταυτόχρονα για πρώτη φορά βρισκόμαστε μπροστά σε μια πορεία μιας συνολικής πρότασης εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που δεν αρχίζει από την τριτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά από την βάση, την προσχολική αγωγή και την πρωτοβάθμια βαθμίδα, όπως επιτάσσουν όλες οι παιδαγωγικές θεωρίες.

Σ’ αυτή την «μητέρα όλων των μαχών» σύμφωνα με την Αξιωματική Αντιπολίτευση, η συμμαχική Κυβέρνηση της Ανανεωτικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς, απέδειξε ότι μπορεί να κερδίζει νίκες στο ιδεολογικό-πολιτικό αξιακό πεδίο, να δημιουργεί όρους Ηγεμονίας στο κοινωνικό γίγνεσθαι, με συνεχείς τομές και ρήξεις -μικρές και μεγάλες- υπερβαίνοντας τις ανοίκειες ύβρεις και τις κατάφωρα ψευδείς φημολογίες, που ελλείψει επιχειρημάτων, πέραν της ρηχής ρητορείας περί …’αριστείας’ και της απαράδεκτης αντίληψης των μαθητών ως ‘πελατών’, επιστράτευσε το συντηρητικό πολιτικό μπλοκ. Ένα μπλοκ Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ολίγον από Ποτάμι, το οποίο δεν μπόρεσε να εκφέρει στον κοινωνικό διάλογο που διεξάγεται από τον περασμένο Δεκέμβριο, έναν στοιχειωδώς αρθρωμένο παιδαγωγικό αντίλογο, ενώ βρέθηκε πιο πίσω ακόμη και από τις μεταρρυθμιστικές προτάσεις των αρχών της δεκαετίας του ‘80 στις οποίες είχαν προχωρήσει οι κυβερνήσεις της ΝΔ επί Γεωργίου Ράλλη και της πρώτης του ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου.

Δεν θα σταθούμε αναλυτικά στις μεταρρυθμιστικές αυτές τομές όπως σκοπεύαμε, μια που φρόντισε να μας προκαταλάβει το ειδικό τεύχος που ξαφνικά κυκλοφόρησε η ‘Αυγή’ την προηγούμενη Κυριακή!

Θα επικεντρωθούμε όμως στις επερχόμενες ρυθμίσεις: αναβάθμισης του Λυκείου, ελεύθερης πρόσβασης σε ΑΕΙ και ΑΤΕΙ καθώς και σε εκείνες που αναμένονται γι’ αυτά τα Ανώτατα Ιδρύματα σε συνδυασμό με την λειτουργική σχέση τους με τα Ερευνητικά Κέντρα και τον εκδημοκρατισμό της λειτουργίας των τελευταίων.

Πρωταρχικά και κύρια θα επικεντρωθούμε στην αναγκαία αναβάθμιση του Λυκείου, όπου μια σειρά προτάσεις τόσο του προέδρου της Επιτροπής Διαλόγου που διόρισε η Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου, όσο και κάποιες πρώτες ενέργειες του Υπουργείου για την επαναθεμελίωση αυτής της Βαθμίδας ως αυτόνομης εκπαιδευτικής μονάδας, βρίσκονται σε άλλη κατεύθυνση από τις επεξεργασίες και θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ.

Θα επαναλάβουμε την βασική μας θέση, για ένα ενιαίο τύπο τριετούς Λυκείου Θεωρίας και Πράξης κάτι σαν τα Πολυδύναμα Λύκεια που είχε προτείνει το αλήστου μνήμης ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ και μετονομάζοντας τα σε Πολυκλαδικά, εφάρμοσε πειραματικά στη αρχή το ΠΑΣΟΚ για να τα διαλύσει στη συνέχεια. Ένα τύπο που υπερβαίνει τους σημερινούς τύπους Λυκείου οι οποίοι αναπαράγουν στερεοτυπικές αντιλήψεις περί ανωτερότητας του Γενικού Λυκείου και υποβάθμισης των άλλων τύπων. Πρόκειται για ένα τύπο Λυκείου όπου περιλαμβάνει ισότιμα πρακτικές και θεωρητικές μαθήσεις, με πλούτο επιλογών από τον μαθητή στην ίδια την πράξη της παιδαγωγικής του ολοκλήρωσης. Ένα τύπο Λυκείου που υπερβαίνει την παραδοσιακή διάκριση μεταξύ χειρωνακτικής και θεωρητικής εργασίας, επιτρέποντας στον μαθητή τον ομαλό επαγγελματικό του προσανατολισμό, γεγονός που εκτός όλων των άλλων συμβάλλει αποφασιστικά και στην υπέρβαση του μονόδρομου προς τα ΑΕΙ και ιδιαίτερα την ασφυξία επιλογών προς κάποια τμήματά τους. Σ’ αυτό το ενιαίο Λύκειο οφείλουν να ενταχθούν και όλες οι μορφές Λυκείων που υπάγονται σε άλλα Υπουργεία π.χ. Εκκλησιαστικά, Ναυτικά κ.λ.π. λαμβάνοντας όλες τις μέριμνες για τoν αντίστοιχο εξειδικευμένο μαθησιακό εμπλουτισμό σε περιοχές που αυτό κρίνεται αναγκαίο. Προφανώς οι υποδομές και οι λειτουργικές ανάγκες μιας τέτοιας μορφής Λυκείου είναι πιο ακριβές από ένα απλό Γενικό Λύκειο και με δεδομένες τις ασφυκτικές οικονομικές πραγματικότητες, δεν επιτρέπουν αυτός ο τύπος να γενικευτεί άμεσα. Αλλά αν αυτός ο παιδαγωγικά αλλά και ιδεολογικά ορθός ενιαίος τύπος, αποτελεί την αξιακή μας στρατηγική επιλογή σταδιακά μπορεί να γενικευτεί σε όλη την χώρα.

Με την ίδια ιδεολογικά προφανώς φορτισμένη αντίληψη θεωρούμε αναγκαία την καθιέρωση της ελεύθερης πρόσβασης στα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ και την κατάργηση του αντιπαιδαγωγικού σημερινού διαγωνισμού εισαγωγής, γιατί περί διαγωνισμού πρόκειται και όχι εξετάσεων. Προς τον στόχο αυτό οι σκέψεις που έχει διατυπώσει ο Υπουργός Παιδείας βρίσκονται στην σωστή κατεύθυνση.

Τέλος παραμένει ανοικτό με κάποιες μικρές αλλά καίριες παρεμβάσεις το θέμα ενός Νέου Νόμου Πλαίσιου για τα ΑΕΙ και την λειτουργική σύνδεση του με τα αντίστοιχα Ερευνητικά Κέντρα. Ενός Νόμου που θα επαναφέρει την ακαδημαϊκή τάξη στα Αυτοδιοικούμενα αυτά Ανώτατα Ιδρύματα από όλους τους φορείς που ζουν και εργάζονται σ’ αυτά πανεπιστημιακούς δασκάλους, φοιτητές, διοικητικούς καθώς και τις άλλες κατηγορίες προσωπικού, κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρύματος και όχι μόνο σταδιακή αποψίλωση των πιο κραυγαλέων αντιδημοκρατικών αρμοδιοτήτων τους, επαναφορά των ουσιαστικών αρμοδιοτήτων διοίκησης στα συλλογικά όργανα – Συνέλευση Τμήματος, Σύγκλητος - και όχι στα μονοπρόσωπα εκτελεστικά όργανα Πρύτανης, Κοσμήτορας, Πρόεδρος Τμήματος, ορθολογική επιστημονικά ίδρυση και λειτουργία μεταπτυχιακών Σπουδών ως αναπόσπαστο μέρος του Δωρεάν παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου, επαναθεμελίωση του Πανεπιστημιακού Ασύλου.

Είναι προφανές ότι στο επίπεδο αυτό της μεταρρύθμισης, θα υπάρξουν και οι μεγαλύτερες αντιστάσεις και ιδεολογικό-πολιτικές αντιπαραθέσεις, πολύ περισσότερο που με την έναρξη του διαλόγου για την Συνταγματική Αναθεώρηση προβάλλεται και πάλι η κατάργηση της συνταγματικής απαγόρευσης ίδρυσης Ιδιωτικών ΑΕΙ.

Επειδή το θέμα αφορά το αύριο του τόπου, την παραγωγική του ανασυγκρότηση και πάνω απ’ όλα την ίδια την ουσία της Δημοκρατικής του πορείας, στο επόμενο τεύχος προγραμματίζουμε ειδικό αφιέρωμα για τα Πανεπιστήμια και την λειτουργική σύνδεσή τους με τα Ερευνητικά Κέντρα.

Με αυτές τις ελπιδοφόρες κατακτήσεις και προτάσεις διεύρυνσης και ολοκλήρωσης μιας ριζικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης ευχόμαστε σε μαθητές, σπουδαστές και λειτουργούς της εκπαίδευσης καλή χρονιά για ένα καθημερινά και καλύτερο σχολείο.

Άλκης Ρήγος

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL