Ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας που κάνει δύο «κατηγορίες» ανθρώπων δυστυχισμένους. Τους μαθητές, που βλέπουν τη σχολική χρονιά σαν Γολγοθά, και τους γονείς, που βγάζουν τα κομπιουτεράκια και υπολογίζουν πόσο θα τους στοιχίσει η φοίτηση των παιδιών τους σε φροντιστήρια, ξένες γλώσσες και άλλου είδους εξωσχολικές δραστηριότητες. Οι περισσότεροι μαθητές προσαρμόζονται και σε λίγες εβδομάδες έχουν αποδεχθεί τη σχολική ρουτίνα. Για πολλούς γονείς, όμως, το οικονομικό βάρος μετατρέπεται σε «βράχο» που τους πνίγει σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Και πως να μη γίνει κάτι τέτοιο όταν από τη μία πλευρά βλέπουν το πορτοφόλι να λεπταίνει και από την άλλη να πρέπει να πληρώσουν μερικές χιλιάδες ευρώ για φροντιστήρια, δραστηριότητες και σχολικό εξοπλισμό.
Το μεγαλύτερο βάρος είναι τα κάθε λογής φροντιστήρια. Η «υποστήριξη» αποδεικνύεται «αιματηρή» υπόθεση. Κι όσο πλησιάζει το παιδί στη «μητέρα των μαχών», τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, τόσο ο λογαριασμός μεγαλώνει. Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδος (ΟΕΦΕ), τα φροντιστηριακά μαθήματα για τη χειμερινή περίοδο κυμαίνονται από 2.000 εώς 3.600 ευρώ για τις τάξεις του Λυκείου.
Πιο συγκεκριμένα, για την Α' Λυκείου, σύμφωνα με τον Σύλλογο Εκπαιδευτικών Φροντιστών Αττικής (ΣΕΦΑ), τα ετήσια δίδακτρα κυμαίνονται στις 2.000 ευρώ για 10 ώρες την εβδομάδα, ενώ για τη Β' λυκείου στα 2.400 ευρώ για 12 ώρες την εβδομάδα και από 1.000 έως 1.400 ευρώ για τους μαθητές Γυμνασίου.
Στη Γ' Λυκείου, η οποία αποτελεί τη σημαντικότερη χρονιά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, τα δίδακτρα κυμαίνονται στις 3.600 ευρώ για 16 ώρες την εβδομάδα. Η ετήσια έκθεση του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ) της ΓΣΕΕ, αναφερόμενη στην «εξωσχολική υποστήριξη», επισημαίνει: “Ως προς την επένδυση σε χρόνο για μάθηση στην Ελλάδα, το σύνολο του υποχρεωτικού διδακτικού χρόνου για τα τρία μεγαλύτερα σε χρόνο μαθησιακά αντικείμενα (γλωσσικά αντικείμενα, Μαθηματικά και Φυσικές Επιστήμες) είναι 609 λεπτά ανά διδακτική εβδομάδα, ενώ ο αντίστοιχος εξωσχολικός χρόνος (σε λεπτά ανά εβδομάδα) που αφορά την εξωσχολική υποστήριξη κυρίως των συγκεκριμένων αντικειμένων είναι υψηλότερος κατά 43,5% του υποχρεωτικού ενδοσχολικού διδακτικού χρόνου (874 λεπτά)”.
Επιπρόσθετα, για τους μαθητές Γυμνασίου το κόστος ανέρχεται στα 1.000-1.200 ευρώ για τις δύο πρώτες τάξεις και 1.200-1.400 για τη Γ' τάξη.
Εκτός από τα ενισχυτικά μαθήματα, υπάρχουν και εκείνα που αφορούν την εκμάθηση ξένων γλωσσών. Οι γονείς καλούνται να πληρώσουν το χρόνο από 500 με 1.150 ευρώ για Αγγλικά και από 400 με 1.000 για Γερμανικά και Γαλλικά, ανάλογα την περιοχή στην οποία βρίσκεται το φροντιστήριο και την τάξη.
Παράλληλα, σύμφωνα με έρευνες του 2015, το κόστος για αγορά σχολικών ειδών ξεκινά από τα 15 ευρώ για το Δημοτικό και τα 30 για το Γυμνάσιο και το Λύκειο. Ανάλογες έρευνες για τη φετινή χρονιά εμφανίζουν το κόστος για το Δημοτικό από 16,52 ευρώ έως 428,41 ευρώ και για το Γυμνάσιο – Λύκειο, από 26,56 ευρώ έως 524,94 ευρώ.
Και το κόστος δεν σταματά να ανεβαίνει, αν συνυπολογίσει κανείς τις εξωσχολικές δραστηριότητες των παιδιών. Για παράδειγμα, εάν ένα παιδί παρακολουθεί μαθήματα κλασικών σπουδών σε κάποιο ωδείο, το κόστος ανεβαίνει κατά 1.000 περίπου ευρώ για αρχάριους και 1.200 για προχωρημένους.
Επιπρόσθετα, οι αθλητικές δραστηριότητες των παιδιών πληρώνονται και αυτές, με το ετήσιο κόστος (10 μήνες) για να γραφτεί ένα παιδί σε ακαδημία μπάσκετ να ανέρχεται σε 150 με 200 ευρώ.
Χτίζοντας τον νέο καταναλωτή
Η πολύχρωμη αγορά σχολικών αξεσουάρ συναρπάζει τη φαντασία των παιδιών και γίνεται πεδίο ενός σιωπηλού ανταγωνισμού. Αρκετές εταιρείες παραγωγής σχολικών ειδών εκμεταλλεύονται αυτό το γεγονός, προσφέροντας προϊόντα που είναι εντελώς περιττά. Κι όμως, τα πράγματα μπορεί να είναι πολύ πιο απλά αν η επιλογή των σχολικών ειδών βασίζεται στο να πληρούν τις προϋποθέσεις που θέτει το διδακτικό προσωπικό, ώστε να γίνεται καλύτερα και ευκολότερα η μάθηση στο σχολείο και το σπίτι.
Βέβαια, τα σχολικά είδη έχουν ένα σημαντικό κόστος και, πολλές φορές, επιβαρύνουν αρκετά τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Είναι κοινή η διαπίστωση ότι οι διαφορές τιμών, ανάμεσα στα απλά σχολικά και τα σχολικά που είναι "της μόδας", είναι, πολλές φορές, αδικαιολόγητα μεγάλες. Οι τιμές προϊόντων "διακοσμημένων" με σούπερ ήρωες και καινοτόμα σχέδια είναι ιδιαίτερα υψηλές.
Δυστυχώς, τα σχολικά είδη, ενώ είναι αντικείμενα που χρησιμοποιούνται από παιδιά και ενώ πλέον κυκλοφορούν στην αγορά πάρα πολλά που μοιάζουν με παιχνίδια, δεν έχουν συμπεριληφθεί στη νομοθεσία για τα παιχνίδια. Η ασφάλειά τους καθορίζεται από τη νομοθεσία για τη γενική ασφάλεια προϊόντων, που θέτει προδιαγραφές ασφάλειας για ενήλικες. Όμως, τα σχολικά τα δίνουμε στα χέρια των παιδιών. Είναι πολύ σημαντικό να μην αγοράζουμε σχολικά που μοιάζουν με παιχνίδια. Έτσι, στυλό που ανάβουν, μολύβια με μικρά διακοσμητικά αυτοκόλλητα, γόμες που μυρίζουν σαν φρούτα, είδη που μπορούν να κρεμαστούν στον λαιμό του παιδιού με κορδόνια μπορεί να αποδειχτούν επικίνδυνα για την υγεία ακόμα και τη ζωή των παιδιών μας. Τα στυλό που ανάβουν περιέχουν λαμπτήρα και μπαταρία που μπορεί να τα καταπιεί το παιδί μας. Τα στυλό που μέσα τους «κολυμπούν» διάφορα καρτούν, ψαράκια κ.λπ. περιέχουν υγρά που δεν γνωρίζουμε τι είναι και τι ζημιά θα κάνουν στο παιδί μας αν τα καταπιεί. Τα μακριά κορδόνια, με τα οποία κρεμάμε τα σχολικά από τον λαιμό του παιδιού μας μπορεί να προκαλέσουν στραγγαλισμό. Είναι λοιπόν προτιμότερο να αγοράζουμε απλά σχολικά είδη.
