Ποιος είναι ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής που πρέπει να προστατευθεί άραγε; Συνδέεται με την προστασία της ζωής, που αποτελεί το θεμελιώδες δικαίωμα πάνω στο οποίο στήθηκε το σύνολο του νομικού πολιτισμού, ή με ρατσιστικές πολιτικές που μας επιστρέφουν στις σκοτεινές εποχές της ευρωπαϊκής Ιστορίας; Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη θα είναι ένα κενό γράμμα και το μόνο κοινό πια που θα μας δένει είναι το νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές; Θα σεβαστεί η Ε.Ε. το διεθνές προσφυγικό δίκαιο ή θα το μεταλλάξει;
Ερωτήσεις που η Ε.Ε. πρέπει να απαντήσει άμεσα, όπως και αν ονομάσει το χαρτοφυλάκιο του αντιπροέδρου της Κομισιόν Μαργαρίτη Σχοινά, δεδομένης της κατάστασης που επικρατεί στην Ελλάδα, με τα Κέντρα Ταυτοποίησης και Υποδοχής να καταρρέουν υπό τον υπερπληθυσμό σε συνδυασμό με την ανυπαρξία πια θέσεων φιλοξενίας στην ενδοχώρα.
Σύμφωνα με τον ΔΟΜ, μέχρι τον Νοέμβριο αναμένεται να ολοκληρωθεί η επέκταση καταυλισμών στην ενδοχώρα, που θα σημάνουν την αύξηση κατά 3.500-4.000 των θέσεων φιλοξενίας. Στο μεταξύ, το κέντρο της Νέας Καβάλας, που δεν έκλεισε αλλά έστησαν έξτρα σκηνές, μαζί με το νέο κέντρο στην Κόρινθο, που αποτελείται από τις μεγάλες σκηνές της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, και το υπό κατασκευή κέντρο στον Καραβόμυλο, θεωρούνται καταυλισμοί transit. Πρόκειται δηλαδή για προσωρινή στέγαση αιτούντων άσυλο μέχρι να βρεθεί πιο μόνιμη θέση φιλοξενίας. Ήδη, σε αυτό το πλαίσιο, σε Ν. Καβάλα και Κόρινθο έχουν μεταφερθεί ευάλωτοι πρόσφυγες από τα νησιά και πρόσφυγες από την εκκένωση της κατάληψης του σχολείου επί της Αχαρνών, Σουρμελή και Μάγερ της περασμένης Πέμπτης.
Βούλιαξε το σύστημα υποδοχής
Ωστόσο, οι ανάγκες στέγασης είναι άμεσες και ξεπερνούν ήδη τις 4.000 έξτρα θέσεις που στήνονται. Την Παρασκευή, ο εκτελών χρέη διοικητή της Μόριας μαζί με υπεύθυνο του Λιμενικού ενημέρωσε την Εισαγγελία Πρωτοδικών ότι αδυνατεί να υποδεχθεί νεοεισερχόμενους, αφού δεν υπάρχει πλέον χώρος ώστε να σταθούν προκειμένου να καταγραφούν. Ανάλογη κατάσταση επικρατεί και στον πρόχειρο σταθμό πρώτης υποδοχής που έχει διαμορφωθεί στην περιοχή της Σκάλας Συκαμνιάς, σύμφωνα με τοπικές ανταποκρίσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Βορείου Αιγαίου, από την περασμένη Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή, στη Λέσβο έφτασαν 1.383 άτομα που στο σύνολό τους ζήτησαν άσυλο (228 τη Δευτέρα, 275 την Τρίτη, 225 την Τετάρτη, 247 την Πέμπτη και 408 την Παρασκευή). Στο ίδιο διάστημα πέρασαν στη Χίο 345 άτομα και στη Σάμο 564. Συνολικά, στο Βόρειο Αιγαίο από τη Δευτέρα το πρωί έως την Παρασκευή έφθασαν 2.292 πρόσφυγες και μετανάστες.
Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του συντονιστικού κέντρου ελέγχου συνόρων που δίνουν την εικόνα της Πέμπτης 19 Σεπτεμβρίου, στο ΚΥΤ της Μόριας βρίσκονται 11.395 άνθρωποι όταν η δυνατότητα φιλοξενίας είναι 3.000, στο Καρά Τεπέ 1.351, ενώ συνολικά, αν υπολογιστούν και οι διαμένοντες σε άλλες δομές ή διαμερίσματα, φτάνουν τους 13.643 αιτούντες άσυλο. Στη Σάμο, στο ΚΥΤ, τα ίδια στοιχεία κατέγραφαν 5.385 αιτούντες άσυλο σε ΚΥΤ που χωρά μόλις 648, στη Χίο σε ΚΥΤ 1.014 ατόμων βρίσκονται 3.419 αιτούντες άσυλο, στη Λέρο 1.376 αιτούντες σε ΚΥΤ 860 θέσεων, στο ΚΥΤ της Κω 2.957 αιτούντες άσυλο σε καταυλισμό χωρητικότητας 816 θέσεων. Συνολικά, την περασμένη Πέμπτη στα νησιά του Αιγαίου βρίσκονταν εγκλωβισμένοι εξαιτίας της συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας 28.150 αιτούντες άσυλο.
Πηγές της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) τόνιζαν ότι εδώ και μήνες έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. Στη Μόρια ο πληθυσμός είναι πέντε φορές πάνω από τις δυνατότητες φιλοξενίας, ωστόσο στη Σάμο είναι επτά φορές πάνω, επισήμαναν, συμπληρώνοντας ότι, σύμφωνα με στοιχεία της προηγούμενης εβδομάδας, για 7.000 ευάλωτους αιτούντες άσυλο των νησιών έχει αρθεί ήδη ο γεωγραφικός περιορισμός, ωστόσο δεν υπάρχει θέση φιλοξενίας στην ενδοχώρα για να γίνει η μεταφορά. Η μεταφορά 1.400 προσφύγων προ εβδομάδων δεν ήταν αρκετή, δεδομένου του μεγέθους του πληθυσμού αλλά και την αύξησης των αφίξεων.
Η κατάσταση δε για τα ασυνόδευτα παιδιά, κατά τις ίδιες πηγές, είναι επίσης δύσκολη, καθώς από τα 4.400 ασυνόδευτα παιδιά που καταγράφονται μέχρι στιγμής για το 2019, τα 1.900 είναι σε καταλύματα, τα 1.300 σε safe zones των ΚΥΤ -σημειώνεται ότι ο μισός πληθυσμός του ΚΥΤ στον Έβρο είναι ασυνόδευτα παιδιά (150)-, 1.100 παιδιά είναι σε ακατάλληλες συνθήκες, είτε στον δρόμο, είτε σε επισφαλείς καταστάσεις, ενώ 250 βρίσκονται σε κέντρα κράτησης ή Α.Τ. ως προστατευτική φύλαξη.
Σε διαβούλευση με την Ύπατη Αρμοστεία
Με τα δεδομένα αυτά, η Υ.Α. έχει προτείνει στην κυβέρνηση την έναρξη προγράμματος ενός έξτρα οικονομικού βοηθήματος σε αιτούντες άσυλο ώστε να μπορούν να νοικιάζουν σπίτι στην ενδοχώρα και να μην περιμένουν να βρεθεί θέση στα γεμάτα κέντρα φιλοξενίας. Τα απαιτούμενα κονδύλια, σύμφωνα με πηγές της Υ.Α., υπάρχουν και αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε διαβουλεύσεις με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι αρκούσε μια μικρή αύξηση στις αφίξεις για να προξενηθεί ασφυξία στο σύστημα υποδοχής αλλά και φιλοξενίας, καθώς οι δομές και στην ενδοχώρα, είναι γεμάτες αφού δεν υπάρχει πια και καμία οδός προς το να μοιραστούν οι ευθύνες και με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, μια και τα προγράμματα μετεγκατάστασης δεν υπάρχουν πια, ενώ και οι επανενώσεις οικογενειών γίνονται με το σταγονόμετρο.
Η Ελλάδα, βασική πύλη εισόδου της Μεσογείου
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με στοιχεία της Υ.Α., η Ελλάδα αποτελεί πια τη βασική πύλη εισόδου της Μεσογείου καθώς μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου μετρούσε 38.600 αφίξεις όταν στο σύνολο της Μεσογείου είχαμε 67.000. Η χώρα μας δηλαδή έχει περισσότερες αφίξεις απ’ ό,τι η Ιταλία, η Μάλτα, η Κύπρος και η Ισπανία.
Η συζήτηση δυστυχώς έχει μετατοπιστεί, στην Ε.Ε., στο πώς θα σταματήσουν οι αφίξεις και όχι σε συλλογικές λύσεις με προγράμματα μετεγκατάστασης, διαπιστώνουν πηγές της Υ.Α.
Κοινές επιστροφές με Βουλγαρία και Κύπρο
Την ίδια ώρα, ο αρμόδιος για τη Μεταναστευτική Πολιτική, αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, στο πλαίσιο των συνεργασιών που επιζητεί στην περιοχή, συναντήθηκε και με τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας Μπ. Μπορίσωβ. Πηγές του υπουργείου σημείωναν ότι συμφώνησαν με τη βουλγαρική πλευρά αλλά και με την Κύπρο συνεργασία για επιστροφές μεταναστών.
