«Η μεταμόσχευση δεν είναι ανεύρεση ανταλλακτικών, είναι κάτι μεταφυσικό. Ο δυνητικός δότης βρίσκεται στην εντατική. Ένας καλωδιωμένος άνθρωπος που δεν έχει ελπίδα ανάταξης, υπάρχει μόνο γιατί υπάρχουν τα μηχανήματα. Δεν έχουμε παιδεία μεταμοσχεύσεων, ενώ είναι λίγοι και οι γιατροί που παλεύουν για τις μεταμοσχεύσεις».
Ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσων Ανδρέας Καραμπίνης μίλησε στην εκπομπή «ιστορίες που γράφουν Ιστορία» στον 105,5 Στο Κόκκινο και στην Τζούλυ Τσίγκα, και μας κάλεσε όλους να μπούμε στη σελίδα του ΕΟΜ, www.eom.gr για να ενημερωθούμε σωστά.
«Δεν έχουμε παιδεία μεταμοσχεύσεων, γιατί η κοινωνία μας δεν έχει επενδύσει σ' αυτήν. Η Πορτογαλία που είναι ένα κράτος το οποίο έχει επίσης υποστεί μνημόνια, με κραταιά την καθολική εκκλησία στην κοινωνία, δίνει 35-40 δότες ανά ένα εκατομμύριο πολιτών γιατί εκεί η πολιτεία έχει επενδύσει στο μεγάλο άλμα αγάπης που λέγεται δωρεά οργάνων, ενώ εμείς όχι.
Ο δυνητικός δότης βρίσκεται στην εντατική. Ένας καλωδιωμένος άνθρωπος που δεν έχει ελπίδα ανάταξης, υπάρχει μόνο γιατί υπάρχουν τα μηχανήματα.
Πρέπει η κοινωνία να συμφωνήσει ότι δέχεται την δωρεά οργάνων, χωρίς κανείς να είναι υποχρεωμένος να γίνει δότης. Η κατανόηση αυτή αρχίζει από το Λύκειο. Με τη σωστή ενημέρωση, πρέπει τα παιδιά να καταλάβουν ότι κάποιος μπορεί να δώσει ζωή μέσα από τον θάνατο.
Απαραίτητη είναι και η υποδομή. Χρειάζονται καλά νοσοκομεία, επάρκεια κλινών στις ΜΕΘ με εντατικολόγους που μπορούν να παίξουν κομβικό ρόλο. Σε άλλες χώρες της Ευρώπης, το σχολικό βιβλίο της Βιολογίας στην Γ' Λυκείου μιλάει για την ιστοσυμβατότητα και τη δωρεά οργάνων. Εδώ όχι. Ακόμα και στο Πανεπιστήμιο, τώρα ολοκληρώσαμε τη σχετική παρέμβαση, ενώ ο ιατρικός κόσμος δεν είναι πολύ ενημερωμένος και συχνά δεν είναι καν πρόθυμος. Είναι λίγοι οι γιατροί που παλεύουν για τις μεταμοσχεύσεις, αποτελούν νησίδες.
Οι δότες οργάνων στη χώρα μας προέρχονται από μόλις 7 ή 8 ΜΕΘ. Κάποιες άλλες, είτε δεν έχουν επάρκεια κλινών ή δεν έχουν οι γιατροί την σχετική παιδεία. Χρειάζεται ειδικό προσωπικό και ειδική προσέγγιση των συγγενών του εν δυνάμει δότη. Ενδεικτικά αναφέρω ότι δύο νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης δίνουν το 60% των οργάνων πανελλαδικά.
Η μεταμόσχευση δεν είναι ανεύρεση ανταλλακτικών, είναι κάτι μεταφυσικό. Όταν ένας ασθενής σε ΜΕΘ χάνει τη μάχη, ο εντατικολόγος πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσει την ήττα του και στη συνέχεια να μιλήσει στην οικογένεια του ασθενούς. Πρέπει όμως και ο πολίτης να μας εμπιστεύεται.
Στο θέμα της υποδομής, έχουν αυξηθεί οι κλίνες στις ΜΕΘ, με προσπάθεια και του Α. Ξανθού και του Π. Πολλάκη. Ειδικά ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας ως εντατικολόγος, έχει ιδιαίτερη ευαισθησία σ' αυτό το θέμα. Έχει προσπαθήσει και έχει αυξήσει τις κλίνες στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Ωστόσο χρειάζονται κι άλλες υποδομές. Δε μπορεί όλοι να μπαίνουν στις ΜΕΘ. Προτεραιότητα έχουν οι ανατάξιμοι, ενώ οι υπόλοιποι μπορεί να έχουν σωστή φροντίδα σε ειδικούς χώρους.
Μεγάλη καινοτομία αποτελεί η κάρτα δότη, μια πρότασή μας που αποδέχθηκε το υπουργείο Υγείας. Κάθε πολίτης μπορεί να δηλώσει αν θέλει να είναι δότης οργάνων ή το αντίθετο. Για πρώτη φορά βάζουμε τον πολίτη στο επίκεντρο. Ο δότης με τον αριθμό ένα, είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Απευθύνω έκκληση σε όλους, να μπουν στην σελίδα του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων www.eom.gr και να ενημερωθούν σχετικά.
Σχετικά με τη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων, ελπίζω να έχει τον χρόνο η σημερινή κυβέρνηση, ώστε να πάρει τα κατάλληλα μέτρα για την κατανομή του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, ενισχύοντας τις αντίστοιχες μονάδες με ειδικευμένο προσωπικό. Κι εδώ θέλω να επισημάνω τον θαυμάσιο ρόλο των νοσηλευτών και των νοσηλευτριών μας.
Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων το 2015 που ανέλαβα είχε μόλις δύο υπαλλήλους. Νομίζω πως επί 15 χρόνια κανείς δεν είχε ασχοληθεί. Τώρα έχουμε αρκετά άτομα από το ΚΕΕΛΠΝΟ και όχι μόνο. Είναι όλοι αξιόλογοι, αλλά ο προϋπολογισμός παραμένει μικρός. Στην Πορτογαλία ο προϋπολογισμός είναι 2 εκατομμύρια ευρώ, ενώ εδώ, τα τελευταία χρόνια κατορθώθηκε να φθάσει στις 400.000 ευρώ. Δεν έχουμε χρήματα για την προώθηση ενημερωτικής καμπάνιας. Τώρα με τον νέο νόμο που πέρασε, θα μπορέσει ο ΕΟΜ να εισπράξει χρήματα και από άλλες δομές, ενώ δεχθήκαμε και μια μεγάλη προσφορά από το Ίδρυμα Ωνάση».
