Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.1°C24.7°C
2 BF 40%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
18.6°C23.8°C
3 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C23.2°C
2 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.9°C22.4°C
2 BF 52%
Στην Chinatown του Σαν Φρανσίσκο
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Στην Chinatown του Σαν Φρανσίσκο

Η Δημόσια Βιβλιοθήκη επί της Powell Street χτίστηκε το 1921 και εξυπηρετεί την κινεζική κοινότητα με συλλογές, αρχεία για θέματα γλώσσας, μελέτες, εκθέσεις, παρουσιάσεις, αφιερώματα, προγράμματα για υπερήλικες, διαγωνισμούς, συναυλίες, σεμινάρια, μαθήματα και άλλες εκδηλώσεις

Κείμενο - Φωτογραφίες: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Στις 28 Αυγούστου 1850, ο 31χρονος δήμαρχος του Σαν Φρανσίσκο Τζον Γκίρυ, πρώτος και νεότερος των διαδόχων του, καλωσορίζει στην Πόρτσμουθ Σκουέαρ τριακόσιους νεαρούς Κινέζους. Αυτοί εγκαινιάζουν το πρώτο κύμα μετανάστευσης Κινέζων στις ΗΠΑ. Θα ακολουθήσουν ένα την τριακονταετία 1950-1980 και ένα την τριακονταετία 1980-2010, στο τέλος της οποίας οι Κινέζοι, φτάνοντας τα 3,8 εκατομμύρια, θα υπερβούν για πρώτη φορά το 1% του πληθυσμού της χώρας. Είχαν προηγηθεί το 1847 η άφιξη τριών Κινέζων στην ίδια πόλη και τριών Κινέζων ναυτικών το 1785 στη Βαλτιμόρη, αλλά αυτά αποτελούσαν μεμονωμένα περιστατικά και όχι "μεταναστευτικό κύμα".

Οι πρώτοι Κινέζοι θα δουλέψουν κυρίως σε διηπειρωτικούς σιδηρόδρομους, όπως ο Central Pacific Railroad, καθώς και ορυχεία. Το 1848 ξεσπά ο "Πυρετός του Χρυσού", καθώς ανακαλύπτεται φλέβα στην Κοιλάδα του Σακραμέντο. Πλήθη χρυσοθήρων συρρέουν οδικώς από ανατολικά και δια θαλάσσης από δυτικά με προρισμό την πόλη του Αγίου Φραγκίσκου. Από 1.000 άτομα πριν την ανακάλυψη του χρυσού, οι μετανάστες θα φτάσουν τέλος του 1849 τους 100.000, ενώ στηδιάρκεια του "Πυρετού" θα εξορυχθεί από Κινέζους και άλλους εργάτες χρυσός αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Πολύ σύντομα οι Κινέζοι θα αποτελέσουν στόχο φυλετικών διακρίσεων από εφημερίδες, συνδικάτα, απλούς πολίτες, ακόμη και από το Κογκρέσο. Αυτό θα περάσει το 1882 με μεγάλη πλειοψηφία τον μοναδικό στην Ιστορία αντιμεταναστευτικό νομό που θέτει απαγορεύσεις με βάση τη φυλή, την Chinese Exclusion Act, η οποία θα υπογραφεί από τον Ρεπουμπλικανό -και κατά το παρελθόν Ουίγο- Πρόεδρο Τσέστερ Άρθουρ στις 6 Μαΐου του ίδιου έτους.


Η Grant Street

Τελευταία ημέρα παραμονής μου στο Σαν Φρανσίσκο, επισκέπτομαι την ιστορικότερη Chinatown εκτός Ασίας. Εισέρχομαι από τη νότια πλευρά και την Πύλη του Δράκου, μια αψίδα με τριπλή οροφή που θυμίζει τη χαρακτηριστική οροφή παγόδας με τα πράσινα τούβλα. Κατά σύμπτωση, είναι και η ημέρα "γενεθλίων" της, καθώς εγκαινιάστηκε στις 18 Οκτωβρίου 1970. Δεξιά κι αριστερά στέκονται φύλακες δύο πέτρινα λιοντάρια, τυπικό διακοσμητικό σχεδόν σε όλες τις κινεζουπόλεις του κόσμου - αριστερά το αρσενικό, δεξιά το θηλυκό. Αισθητική, χρώματα, διακόσμηση, αγάλματα, πινακίδες, διαφημίσεις, αρχιτεκτονική, τα πάντα θυμίζουν Chinatown. Τέτοια τυπικά χαρακτηριστικά είναι οι κάθετες πινακίδες των καταστημάτων, καθώς βοηθούν σε αυτό και τα ιδεογράμματα, σειρές από κόκκινα διακοσμητικά φανάρια στις βιτρίνες και πάνω από τους δρόμους, το σχήμα της παγοδόμορφης οροφής από τις ταράτσες των κτηρίων μέχρι τις κολώνες φωτισμού, και το πανταχού παρόν κόκκινο χρώμα, από τις τέντες μέχρι τις πινακίδες και την διακόσμηση.

Ακόμη ζωηρότερο χρώμα στη γειτονιά προσδίδουν οι ανηφόρες της και οι εξωτερικές σκάλες σε αρκετά κτήρια. Κάτι που δεν θυμάμαι να έχω συναντήσει σε πολλές κινεζουπόλεις είναι ο σχετικά μεγάλος αριθμός χριστιανικών εκκλησιών, όπως ο νεογοτθικού ύφους Παλαιός Καθεδρικός της Παναγίας του 19ου αιώνα, ο Κινεζικός Πρεσβυτεριανός ναός Κάμπερλαντ που λειτουργεί από το τέλος του 19ου αιώνα και η Παναγία της Νίκης που χτίστηκε για τη γαλλική κοινότητα της πόλης, στεγαζόμενη σε κτήριο το οποίο αν δεν είχε τον σταυρό δύσκολα θα καταλάβαινα πως πρόκειται για εκκλησία.


Πρωινή βόλτα στην Chinatown

Περπατώντας στον κύριο δρόμο, την οδό Γκραντ, και τις παρόδους της, παρατηρώ τις ονομασίες των καταστημάτων. Συνδυάζουν τη νοσταλγία για την πατρίδα των προγόνων με κάποιο στοιχείο φολκλόρ: "Χύτρα του Χονγκ Κονγκ", "Άπω Ανατολή", "Παλαιά Ασία", "Παλαιά Σαγκάη", "Χρυσός Δράκος", "Νέο Πεκίνο", "Μαργαριτάρι της Ανατολής" και άλλα παρόμοια.

Βγαίνοντας από το μάλλον "τουριστικό" κομμάτι της Chinatown, κατευθύνομαι στην πραγματική κινεζούπολη, τη λιγότερο οικεία για τους ξένους. Εδώ οι ρυθμοί είναι πιο αργοί. Βλέπω όλο και συχνότερα πραγματικές σκηνές "γειτονιάς", όπου παρέες γερόντων συνομιλούν ήρεμα και αργά, μικρά παιδιά παίζουν, ενώ μια ευχάριστη έκπληξη είναι και οι απροσδόκητα χαμηλές τιμές για φαγητό. Το ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι πως σε μια μικρή έκταση συνυπάρχουν σχεδόν όλες οι ασιατικές κουζίνες. Δεν υπάρχουν μόνο κινέζικα πιάτα εδώ, αλλά και μαλαισιανά, ιαπωνικά, βιετναμέζικα και άλλα. Σε κάποια εστιατόρια μάλιστα δεν μιλούν καν αγγλικά, καθώς απευθύνονται προφανώς σε ντόπιους. Ψάχνοντας για σουβενίρ, αντιλαμβάνομαι ότι αυτά είναι πιο φθηνά εδώ από ό,τι στην "τουριστική" πλευρά της Chinatown και ειδικά στη Γκραντ από το ύψος της Ουάσιγκτον μέχρι της Μπρόντγουεϊ.

"Α! Ελλάδα! Επίσης αρχαίος πολιτισμός!" αναφωνεί ο γηραιός καταστηματάρχης με τον οποίο πιάνω κουβέντα καθώς ψάχνω για αναμνηστικά. Αγάλματα του Βούδα, πανάκριβες αντίκες, τσόπστικς σε διαφορετικά μήκη και χρώματα, κάποια με ζωγραφισμένες παραστάσεις ή σκαλισμένα ιδεογράμματα, κιμονό σε έντονα χρώματα, μεταξωτά, μπιμπελό, κοσμήματα, ακόμη και περίεργες τράπουλες, όλα αραδιασμένα σε πάγκους στα τουριστικά καταστήματα. Επωφελούμαι της ευκαιρίας να αγοράσω μερικά δώρα για την επιστροφή.

Μερικά μέτρα πιο πέρα βλέπω να αδειάζει ο δρόμος και από κάποια απόσταση να ακούγεται μια μπάντα. Ελάχιστα λεπτά μετά, η μπάντα, με όλα τα μέλη της ντυμένα με μαύρες στολές, παίζει κάποιο πένθιμο εμβατήριο. Ακολουθεί μια σειρά από λιμουζίνες και μια πένθιμη πομπή στον δρόμο.

Προχωρώντας πετυχαίνω χαρτομάντεις, χειρομάντεις, παραψυχολόγους, life coaches, αστρολόγους και ό,τι άλλο σχετικό μπορεί να προκύψει από το πάντρεμα μιας αμερικανικής "New Age" μεγαλούπολης και ενός πανάρχαιου πολιτισμού με τεράστια μυστικιστική παράδοση.

Αφήνω την κινεζούπολη με τη βεβαιότητα πως όποιος δεν έχει δει την Chinatown, τη Union Square, την προκυμαία και την Golden Gate Bridge δεν έχει δει το Σαν Φρανσίσκο.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL