Συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη
Νέα σελίδα στη διαδρομή του γυρίζει ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας με την αντικατάσταση της διοίκησής του τον περασμένο Μάιο. Ωστόσο συχνά στο παρελθόν λογιστικές "αταξίες" και "παραλείψεις" της διεύθυνσης άφησαν αρκετά μελανά σημεία σ' αυτή τη διαδρομή, όπως για παράδειγμα η έκδοση τιμολογίων το 2015 για το ποσό των 700.000 ευρώ που εισπράχθηκε το 2007. Αυτή τη διαδρομή μας βοηθάει να διατρέξουμε ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΟΠΙ δικηγόρος Γιάννης Αντωνιάδης εξηγώντας μας παράλληλα το νέο τοπίο που διαμορφώνεται στο πεδίο των πνευματικών δικαιωμάτων μετά την παύση λειτουργίας της ΑΕΠΙ, η οποία έχει ήδη καταθέσει αίτηση πτώχευσης.
Μετά την ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ΑΕΠΙ που εισηγήθηκε η νέα διοίκηση του ΟΠΙ στο υπουργείο και έβαλε τέλος στην αμαρτωλή ιστορία της διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων, προχωράει τώρα να ρυθμίσει και τα του οίκου του.
"Πρώτιστο μέλημά μας αυτή τη στιγμή είναι να ξαναστήσουμε την υπόθεση του πνευματικού δικαιώματος στην Ελλάδα, μέσω της Ειδικής Υπηρεσίας Έκτακτης Διαχείρισης που έχει ήδη ξεκινήσει θεαματικά, για δημόσια υπηρεσία, τη λειτουργία της, και από την άλλη ο ΟΠΙ να αρχίσει πλέον να ασκεί τον εποπτικό του ρόλο σε όλους τους Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης που λειτουργούν στην Ελλάδα" λέει ο πρόεδρος του ΟΠΙ Γιάννης Αντωνιάδης διευκρινίζοντας ότι: "Η τελευταία φορά που ο ΟΠΙ έλεγξε τους ΟΣΔ με ορκωτούς λογιστές ήταν το 2005. Έπρεπε να έρθει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2015 και να δώσει ειδική εντολή στον ΟΠΙ να ελέγξει την ΑΕΠΙ. Σας θυμίζω ότι η καταγγελία των δημιουργών κατά της ΑΕΠΙ είχε γίνει τον Νοέμβριο του 2013 προς τον ΟΠΙ, ο οποίος τη διαβίβασε στον τότε υπουργό σημειώνοντας ότι αδυνατεί να προβεί στον έλεγχο της εταιρείας. Προσχηματικά δηλαδή είχε αρνηθεί να κάνει τη δουλειά του.
Τον Μάρτιο του 2015 με την ίδια καταγγελία ο υπουργός Αριστείδης Μπαλτάς και ο αν. υπουργός Πολιτισμού Νίκος Ξυδάκης έδωσαν εντολή και ο ΟΠΙ έκανε τη δουλειά του. Να θυμίσουμε επίσης τη δωρεά των 120.000 ευρώ από την ΑΕΠΙ προς τον ΟΠΙ, η οποία έγινε τον Νοέμβριο του 2008".
Θυμίζουμε από την πλευρά μας στον πρόεδρο του Δ.Σ. του ΟΠΙ ότι στις 6 Αυγούστου, η διευθύντρια του Οργανισμού Ειρήνη Σταματούδη είχε διαψεύσει αυτή τη δωρεά.
"Όπως προκύπτει από τα λογιστικά βιβλία του οργανισμού και τα χρήματα παραλήφθηκαν και εκδόθηκε τιμολόγιο δωρεάς από τον ΟΠΙ και ο ΟΠΙ υπέβαλε δήλωση φόρου δωρεάς στην αρμόδια εφορεία. Για τον λόγο αυτόν αποφασίσαμε ομόφωνα ως διοικητικό συμβούλιο στις 8 Αυγούστου να αποσύρουμε από την ιστοσελίδα μας το σχετικό δελτίο Τύπου που είχε συντάξει εν αγνοία μας η διευθύντρια, προφανώς για να καλύψει τη συμμετοχή στην υπόθεση της δωρεάς που έγινε σε περίοδο της θητείας της".
Ωστόσο η αντιδεοντολογική τούτη πράξη με τις συνεπόμενες ηθικές διαστάσεις είναι ένα μόνο από τα "μελανά σημεία" στον ρόλο του ΟΠΙ. "Υπάρχουν λογιστικές αταξίες, όπως για παράδειγμα χρήματα που εισέπραξε νομίμως ο ΟΠΙ από την ΑΕΠΙ τον Δεκέμβριο του 2007 και εμφανίστηκαν στους ισολογισμούς του οργανισμού και τιμολογήθηκαν το 2015. Μιλάμε για νόμιμα έσοδα του ΟΠΙ από οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης πάνω από 700.000 ευρώ, μιλάμε ωστόσο επίσης και για μια ακόμα ελέγξιμη παράλειψη της διευθύντριας".
Όλες αυτές οι "αταξίες" και "παραλείψεις" είχαν άμεσο αποτέλεσμα τόσο στην οικονομική διαχείριση του ΟΠΙ όσο και στην αξιοπιστία του. Όπως επισημαίνει ο Γ. Αντωνιάδης "η ΑΕΠΙ χρωστάει στον οργανισμό αυτή τη στιγμή πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ". Ένα ακόμα φέσι της αμαρτωλής εταιρείας, η οποία όπως είναι γνωστόν χρωστάει εκατομμύρια εισπραγμένες αλλά μη αποδοσμένες αμοιβές στους δημιουργούς. "Το ποσό ανέρχεται στα 40.000.000 ευρώ, όπως προκύπτει από τους λογιστικούς ελέγχους που πραγματοποίησαν οι ορκωτοί λογιστές" λέει ο κ. Αντωνιάδης.
"Υπάρχει περίπτωση να εισπραχθεί αυτό το ποσό;" ρωτάμε. "Είναι αμφίβολο, δεδομένου ότι η ΑΕΠΙ έχει κάνει ήδη αίτηση για πτώχευση, η οποία συζητήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών και αναμένεται η έκδοση απόφασης".
Ωστόσο ασκείται έντονη κριτική από μερίδα δημιουργών προς τον ΟΠΙ για το γεγονός ότι ο ίδιος ως εποπτεύων οργανισμός εισπράττει παράλληλα μέσω της Ειδικής Υπηρεσίας Έκτακτης Διαχείρισης πνευματικά δικαιώματα.
"Εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε το εξής" λέει ο κ. Αντωνιάδης. "Η Ειδική Υπηρεσία είναι μια έκτακτη και προσωρινή υπηρεσία, όπως ρητώς καθορίζει ο νόμος που ψηφίστηκε τον περασμένο Απρίλιο, καθώς έπρεπε να ρυθμιστεί το πεδίο των Πνευματικών Δικαιωμάτων μετά την κατάρρευση της ΑΕΠΙ.
Η ΕΥΕΔ λοιπόν έχει λειτουργική και οργανωτική αυτονομία, με διαχειρίστρια τη Μαριάνθη Βλάχου, που συμβάλλει τα μέγιστα στην εξυγίανση του τοπίου, έχει γενική Γενική Συνέλευση μελών, η οποία αποτελείται από τους ίδιους τους δημιουργούς, και μάλιστα τις επόμενες ημέρες προχωρά στη διαδικασία εκλογής Εποπτικού Συμβουλίου και έγκρισης κανονισμού διανομής ώστε να μπορέσει να γίνει η πρώτη διανομή στα μέλη της πνευματικών δικαιωμάτων που εισπράττονται για το 2018. Η ΕΥΕΔ επομένως θα μεταβιβαστεί στους ίδιους τους δημιουργούς αμέσως μόλις δημιουργήσουν τον δικό τους οργανισμό συλλογικής διαχείρισης".
Παράλληλα ο κ. Αντωνιάδης διευκρινίζει ότι "ο ρόλος του ΟΠΙ είναι να ελέγχει και να εισηγείται προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, η οποία αποφασίζει τόσο για τον ΟΠΙ όσο και για όλους τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης. Ως εκ τούτου το επιχείρημα περί σύγκρουσης συμφερόντων, το οποίο επικαλούνται κάποιοι δημιουργοί, δεν ευσταθεί".
Θυμίζουμε στον κ. Αντωνιάδη ότι η νομοθετική ρύθμιση για τη δημιουργία της Ειδικής Υπηρεσίας έχει χαρακτηριστεί αντισυνταγματική.
"Η διευθύντρια του ΟΠΙ σε δηλώσεις της στα 'Νέα' στις 29 Αυγούστου αναφέρθηκε σε αντισυνταγματικότητα της ρύθμισης. Όμως όπως προκύπτει από την ηλεκτρονική αλληλογραφία του ΟΠΙ, η νομική υπηρεσία του ΟΠΙ και η ίδια ως διευθύντριά του συμμετείχαν στη σύνταξη της σχετικής διάταξης, υπέβαλαν τα σχόλιά τους και ουδέν ανέφεραν περί υποτιθέμενης αντισυνταγματικότητας".
"Διαβλέπετε σκοπιμότητα;" τον ρωτάμε.
"Θεωρώ ότι η κατάρρευση της ΑΕΠΙ έχει ανοίξει την όρεξη σε διάφορους, και κυρίως σε οργανισμούς διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων του εξωτερικού, να επικρατήσουν στην ελληνική αγορά εις βάρος των Ελλήνων δημιουργών. Το κύριο εμπόδιο σ’ αυτές τις προσπάθειες είναι η Ειδική Υπηρεσία και γι’ αυτό άλλωστε υπήρξε η κυβερνητική μέριμνα για τη δημιουργία της".
Υπ' αυτές τις συνθήκες ο ΟΠΙ οφείλει να επανεξετάσει τη λειτουργία του. "Χρειάζεται μια αναδιοργάνωση του οργανισμού. Έχουμε ήδη προσλάβει μετά από διαγωνισμό τέσσερα νέα στελέχη, νομικούς και λογιστή, εξετάζουμε το οργανόγραμμα του ΟΠΙ και παράλληλα το Δ.Σ. με ομόφωνη απόφασή του εισηγείται στην υπουργό την αντικατάσταση της κ. Σταματούδη".
Η αγορά για το πνευματικό δικαίωμα και κυρίως για τη δημόσια εκτέλεση όλο αυτό το διάστημα, από τη δημοσιοποίηση του πορίσματος των ορκωτών λογιστών, που απέδειξε το μέγεθος των ατασθαλιών της ΑΕΠΙ, μέχρι σήμερα, "ουσιαστικά κατέρρευσε" επισημαίνει ο κ. Αντωνιάδης.
"Μέχρι τη σύσταση της Ειδικής Υπηρεσίας κανένας δεν πλήρωνε κανέναν. Στόχος μας είναι αφ’ ενός να εξορθολογικοποιήσουμε το αμοιβολόγιο. Δεν μπορεί ένα καφενείο σε χωριό 150 κατοίκων να πληρώνει τα ίδια ποσά με ένα beach bar σε τουριστική περιοχή. Από την άλλη και οι δημιουργοί πρέπει να αμείβονται για την πνευματική τους δημιουργία. Το καινούριο αμοιβολόγιο είναι αναρτημένο στις ιστοσελίδες και του ΟΠΙ και της ΕΥΕΔ.
Θεωρώ ότι, με αυτό τον εξορθολογισμό και κυρίως χωρίς τις υπέρογκες δαπάνες διαχείρισης, την κακοδιαχείριση, τις υπεξαιρέσεις και όλα τα υπόλοιπα που διαπιστώθηκαν από τους ελέγχους στην ΑΕΠΙ, και οι χρήστες μουσικής, δηλαδή τα μαγαζιά, ξενοδοχεία κ.λπ. θα πληρώνουν δίκαιες αμοιβές και οι δημιουργοί θα εισπράττουν τα ποσά που δικαιούνται. Κυρίως όμως θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των χρηστών ότι τα χρήματα που δίνουν θα πηγαίνουν στους δημιουργούς".
