Με τις "Αιωρήσεις" ενός "ενεργού παρόντος" όπως τις ορίζουν οι τρεις σημαντικοί Έλληνες καλλιτέχνες, η Εύα Στεφανή, ο Πάνος Χαραλάμπους και ο ζωγράφος Ζάφος Ξαγοράρης, θα εκπροσωπηθεί η χώρα μας στην επόμενη Μπιενάλε της Βενετίας, που θα πραγματοποιηθεί από τις 11 Μαΐου έως τις 24 Νοεμβρίου του 2019, με απόφαση της υπουργού Πολιτισμού Λυδίας Κονιόρδου μετά τη γνωμοδότηση της ad hoc γνωμοδοτικής επιτροπής.
"Οι 'Αιωρήσεις' είναι ένας γενικός τίτλος. Οι τρεις θέλουμε να κάνουμε ένα περιβάλλον συγκλίνον" λέει στην "Αυγή" ο Πάνος Χαραλάμπους, εικαστικός και πρύτανης της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών. Οι πρώτες συζητήσεις έγιναν με νωπή ακόμα την επίσημη συμμετοχή των Ελλήνων καλλιτεχνών στην Documenta. "Ήταν ενθουσιώδη τα πράγματα για τους Έλληνες εικαστικούς που βρεθήκαμε στο Κάσελ". Εκεί δόθηκε το εναρκτήριο λάκτισμα για "μια ανοιχτή εγκατάσταση, όπου προσδοκούμε να επιτελεστεί ένα γεγονός, όχι μια στατική εικόνα που θα προδιαγραφεί" διευκρινίζει. Μπορεί ακόμα να μην υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες, στα υλικά και στη συγκεκριμένη δομή του έργου, ωστόσο επισημαίνει ότι "το ενδιαφέρον και το διακύβευμα της πρότασής μας είναι να συντελεστεί ένα γεγονός το οποίο θα πατά στις προδιαγραφές του καθενός από τους τρεις. Το πρωτεύον είναι να συντελεστεί αυτό. Το έργο μας έχει ένα άρωμα μεταπολιτευτικού ελληνικού βίου στον οποίο ζούμε και ζωνόμαστε και οι τρεις" καταλήγει.
Μια "πολυφωνική και πολυεπίπεδη εκδοχή ενός εναλλακτικού αλλά ενεργού παρόντος" θα επιδιώξουν να δημιουργήσουν οι τρεις καλλιτέχνες "μέσα από διαφορετικές στρατηγικές και πρακτικές, αλλά με κοινά ενδιαφέροντα", όπως σημειώνουν στο κοινό κείμενό τους που διένειμε το υπουργείο Πολιτισμού. Η πρότασή τους "επιθυμεί να δημιουργήσει τη συνθήκη ενός ενεργού παρόντος. Φωνές και ιστορίες αναδύονται στο παρόν, αιωρούνται στον χώρο, τον στοιχειώνουν και δημιουργούν νέες σχέσεις και πιθανότητες για το μέλλον. Με την ένταση του ακαριαίου -ερμηνεύοντας δηλαδή το παρελθόν αυτό με τρόπο συνειρμικό και διαισθητικό, με εκφραστική ελευθερία ως προς τις συνδέσεις και τις αναπαραστάσεις του- αλλοιώνεται το παρόν και ανοίγονται νέες δυνατότητες. Η επανεξέταση του παρελθόντος και των ματαιώσεών του, η αίσθηση απώλειας και πώς αυτή καθορίζει συλλογικές / εθνικές επιθυμίες και στρατηγικές, η επαναδιαπραγμάτευση της Ιστορίας και των θεσμών που τη δημιουργούν και η ανάδειξη εναλλακτικών ιστοριών που θέτουν υπό αμφισβήτηση την ηγεμονική της αφήγηση είναι από τους κύριους άξονες της πρότασης" επισημαίνουν, προσθέτοντας ότι με το έργο τους "θα συνδιαλλαγούν οργανικά στον εσωτερικό και εξωτερικό χώρο του περιπτέρου αλλά και πέρα απ' αυτόν".
Η εικαστική πρόταση των τριών καλλιτεχνών επιλέχθηκε ανάμεσα σε 35 υποψηφιότητες που έφτασαν μετά την ανοιχτή πρόσκληση του υπουργείου Πολιτισμού τον περασμένο Μάρτιο. Εκείνη την περίοδο άλλωστε συγκροτήθηκε και η εννεαμελής γνωμοδοτική επιτροπή την οποία απαρτίζουν οι Ν. Χαραλαμπίδης, Ξ. Σαχίνης, Ξ. Μπήτσικας, Μ. Τσίκουτα, Στ. Σχιζάκη, Σ. Τσιάρα, Ευ. Δημητρέας, Εμ. Μαυρομάτης και Μ. Κωστάκης, ενώ την ευθύνη για την υλοποίηση της εθνικής εκπροσώπησης θα έχει το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με την ιδιότητα του επιτρόπου, ακολουθώντας την πρακτική των τελευταίων χρόνων της εκ περιτροπής ανάθεσης της παραπάνω ιδιότητας σε μουσειακούς φορείς που εποπτεύονται από το ΥΠΠΟΑ και έχουν ως αντικείμενο τη σύγχρονη τέχνη.
Πόλυ Κρημνιώτη
