Της Λήδας Καζαντζάκη
Η μνήμη της πόλης σβήνεται. Σταδιακά και αποφασιστικά η Αθήνα μετατρέπεται από το τέλος του εμφυλίου σε μια πόλη χωρίς παρελθόν. Με την κατεδάφιση, την ανάπλαση ή την αλλαγή χρήσης κτηρίων χαρακτηριστικών για τη νεότερη ιστορία της εις όφελος των νικητών του. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι στην Πολεοδομία Αθηνών έχουν πολτοποιηθεί, χωρίς να έχουν διασωθεί, όλα τα σχέδια των κτηρίων μέχρι το 1950! Ότι το εντυπωσιακό εκλεκτικιστικό οικοδόμημα στη γωνία Παξών και Κυψέλης, το χτισμένο στις αρχές του 20ού αιώνα, παραμένει αγνώστου πατρός-αρχιτέκτονος. Το κτήριο που στεγάζει υπό κανονικές συνθήκες σήμερα ένα γυμνάσιο και ένα λύκειο, φιλοξενεί τις ημέρες αυτές της θερινής ραστώνης μια έκθεση που φέρνει στο φως με την υπογραφή του επιμελητή της Κώστα Πράπογλου τη δική του ιστορία.
Ο θεατής της εισδύει στο αυταρχικό καθεστώς της - κατηχητικής- παιδείας των πρώτων χρόνων της λειτουργίας του ως Ιταλική Σχολή Δομινικανών Καλογραιών από το φτιαγμένο σε φυσικές διαστάσεις με χάρτινα κουτιά εταιρείας κατασκευής Scooter Piaggio κλασικό, καθολικό Εξομολογητήριο του Νίκου Τρανού στην εγκατάσταση της Ελένης Ζούνη με τα απλωμένα πάνω στα θρανία μιας αίθουσας χαρτιά όπου διαβάζει τα επαναλαμβανόμενα αποσπάσματα των γραπτών τιμωριών τους κάτω από έναν ανεστραμμένο, βαμμένο ρυθμικά θόλο ορθόδοξης εκκλησίας, ανάμεσα σε παράθυρα καλυμμένα με έργα γραμμένα με ιδεογράμματα που ανακαλούν με το παιγνιώδες ύφος τους την ελευθερία του προϊστορικού πειραματισμού με τη γραφή. Συνδέει με τα 15 ασύμμετρα ανηρτημένα πάνελ της Δέσποινας Μεϊμάρογλου στο «Περιστατικό της Φωτεινής Πεδιάδας 1615-2018» το εμπνευσμένο από μια τοιχογραφία ενός Αβαείου του 17ου αιώνα, στο Μιλάνο, που αποτυπώνει φωτογραφικά, τη σφαγή των Καλογραιών την εποχή εκείνη με τη βάναυση εκδίωξη και φυλάκιση των καλογριών από τις κατοχικές δυνάμεις των ναζί το 1943.
Ακολουθεί πάνω από τη σκάλα την επιτοίχια Πομπή των χεριών της Ράνιας Σχορετσανίτη, την πλασμένη με ξύλο, πηλό και φύλλα χρυσού, με τη βυζαντινή τεχνοτροπία. Οδηγείται μέσα από το καλούπι της σκάλας το μεταφερμένο από την οδό Επτανήσου 9 (που αποτελούσε το πρώτο κεφάλαιο της έκθεσης αυτής) της Ρένας Παπασπύρου στη βιντεο-εγκατάσταση της Μαίρης Χρηστέα όπου τα κύματα της σήραγγας που άνοιξαν οι ναζί ως δίοδο προς τη Σχολή Ευελπίδων σκοντάφτουν με έναν τρόπο μαγικό στο όριο του μωσαϊκού και ξεχύνονται. Εκεί όπου το λεβητοστάσιο μετατρέπεται μέσα από τις επιλεκτικές επεμβάσεις του Απόλλωνα Γλύκα σε μια Δεξαμενή Σκέψης των κάθε λογής δολοπλοκιών. Έρχεται αντιμέτωπος με τα παιγνίδια των πολέμων που στήνει με πλαστικά ανθρωπάκια πάνω στους παλιούς χάρτες γεωγραφίας η Μπέττυ Ζέρβα.
Διαβάζει στις κατακερματισμένες εικόνες του Ευάγγελου Χατζή, στους προβαλλόμενους πάνω στα πλακάκια αφαιρετικούς χάρτες της Κυψέλης της Μαρίας - Ανδρομάχης Χατζηνικολάου που ζωντανεύουν μέσα από τις αφηγήσεις κατοίκων της, στα εγκιβωτισμένα μέσα σε οθόνες υπολογιστών καθημερινά περιβάλλοντα της Κλειούς Γκιζελή αλλά και στο πλέγμα του Ανδρέα Σάββα την ηθελημένη ή αθέλητη εμπλοκή του ανθρώπου μέσα στις δομές του πολιτικού σχεδιασμού.
Info: «Κεφάλαιο ΙΙ: Κέλυφος//η πολιτική της ύπαρξης» 15ο Λύκειο Κυψέλης, Κυψέλης 46 και Παξών Διάρκεια έκθεσης: 26 Ιουνίου μέχρι 24 Ιουλίου. Ώρες λειτουργίας: 8.30-20.00 Πέμπτη 12 Ιουλίου: 14.00-23.00
